KitabxanaşÜnasliq

163 
 
texnologiyaları bazasında müxtəlif təyinatlı informasiya resurs və fəzalarının 
formalaşdırılmasıdır.
 
İnformasiya cəmiyyətinin xüsusiyyətlərinə aşağıdakıları aid etmək olar: 
- 
qlobal informasiya mühitinin yaradılması; 
-  informasiya v
ə  kommunikasiya  texnologiyalarından  kütləvi istifadə 
edilm
əsi, sosial və iqtisadi fəaliyyətin yeni formalarının yaranması; 
- 
informasiyanın  əmtəəyə  çevrilməsi, informasiya və  bilik  bazarının 
yaradılması və inkişafı; 
-  t
əhsil sisteminin təkmilləşməsi, beynəlxalq, milli və regional səviyyədə 
informasiya mübadil
əsi sistemlərinin imkanlarının genişlənməsi hesabına peşə 
v
ə ümumi mədəniyyət səviyyəsinin artması; 
Qeyd etdiyimiz kimi  informasiya c
əmiyyətində  kitabxanalarda 
oxuculara 
ən müasir formada kitabxana –biblioqrafiya xidmətinin təşkili 
h
əyata keçirilməlidir. 
 
Respublika Elmi-
Tibb  Kitabxanasında  2005-2010-cu illər üzrə 
oxuculara biblioqrafik-informasiya xidm
ətinin təşkili  həyata  keçirilmişdir. 
Şöbə tərəfindən son 10 ildə alınan dövri nəşrlər və fəal fond, eləcə də soraq- 
informasiya fondu il
ə iş aparılmışdır. Fonda daxil olan yeni dövri nəşrlər və 
ədəbiyyatın  qəbulu və  qeydiyyatı  aparılır.  01.01.2011-cu il tarixinə  fond 
479.252  nüsx
ə  milli və  хarici  dillərdə  оlan  kitab,  jurnal,  avtoreferatlardan 
ibar
ət    hesablanmışdır.  Məzmununa görə  əsas  fond  tibbi  еlmi  fəalliyyəti və 
tibbi t
əcrübə ilə məşgul olan, tibb sahəsində təhsil alan oxucular üçün nəzərdə 
tutulmuşdur.  Bu  baxımdan  fond  əsasən elmi və  praktiki tibbi ədəbiyyatdan 
ibar
ətdir. Kitabxana fondunun komplektləşdirilməsi tematik-tipoloji plan 
əsasında  həyata keçirilir. 2010-cu il ərzində  elmi  işləmə  və  kataloqlaşdırma 
şöbəsi komplektləşdirmə şöbəsindən 2425 nüsxə ədəbiyyat almışdır. Bütün bu 
n
əşrlərin  elmi  işlənməsi  aparılmışdır.  Həmin nəşrlər indeksləşdirilmiş,  təsvir 
olunmuş,  təsvirlərin dubletləri  yazılmış,  əlifba, sistemli, “Yeni nəşrlər”, 
“Avtoreferatlar” kataloquna 
əlavə  edilmişdir.  Ümumilikdə  2010-cu ildə 
15.100 kartoçka t
əsvir  edilmişdir.  Şöbədə  təsvir  olunan  kartoçkaların  sayı 
7.100 nüsx
ə olmuşdur. Alınan nəşrlərin sayının çox olması ilə əlaqədar olaraq 
t
əsvir  olunan  kartoçkaların  sayı  da  çox  olmuşdur.  Оxuculara  kitabxana-
biblioqrafiya bilikl
ərinin  aşılanması  da  biblioqrafiya  şöbəsinin, eləcə  də 
xidm
ət, kataloqlaşdırma şöbələrinin fəaliyyət dairəsinə daxildir. Xüsusilə elmi 
iş  yazan  aspirantlar,  dissertantlarla  daha  dərindən  iş  aparılır,  kitabxananın  , 
soraq-
axtarış aparatından, soraq-informasiya fondundan düzgün istifadə etmək 
bilikl
əri  aşılanır.  Biblioqrafiya  şöbəsinin tərkibinə  ölkəşünaslıq  bölməsi də 
daxildir. Bu bölm
ə alimlərimizin tibb üzrə rus və azərbaycan dillərində dərc 
olunan 
əsərlərinin  elmi  işlənməsi, təsvir edilməsi,  işlənmiş  kartoçkaların 
ölk
əşünaslıq, əlifba və sistemli kataloquna əlavə edilməsi edilməsi ilə məşgul 
olur.  Yalnız  Milli  tibb  ədəbiyyatı  ilə  məşgul  olan,  eləcə  də  sorguları  milli 

---

164 
 
ədəbiyyatla  baglı  olan  oxuculara  adətən bu bölmənin  əməkdaşı  yardım 
göst
ərir.  Şöbə  tərəfindən 5 biblioqrafik göstərici tərtib  edilmiş  və  tibb 
kitabxanaları  şəbəkəsinə  paylanmışdır.  Biblioqrafiya  şöbəsində  585 nüsxə 
jurnal, 287 kitab, 50 metodik v
əsait, 185 avtoreferat təsvir olunmuşdur. Təsvir 
olunan  kartoçkaların  7624  kartoçka  elmi  işlənərək  indeksasiya  olunmuş  və 
kataloqlara 
düzülmüşdür.  130  şifahi  sorgu  ölkəşünaslıq  kataloqu  vasitəsilə 
t
əmin  olunmuşdur.  2010-cu il üzrə  biblioqrafik  –informasiya xidməti və 
kütl
əvi işlərin sayı aşagıdakı cədvəldə verilmişdir.(4) 
 
Biblioqrafik-informasiya xidm
əti və kütləvi işlər 
C
ədvəl 1 
T
ədbirlərin növləri 
Ümumi sayı 
Тətbiq olunan mənbələr 
1.1 Mövzu 
35 
369 
1.2.Yeni n
əşrlər 
2 
278 
1.3 H
ərəkətli sərgilər 
2 
489 
İnformasiya günləri 
2 
101 
Müt
əxəssis günləri 
1 
141 
Şifahi icmal 
4 
80 
Konfranslar 
5 
119 
C
əmi 
51 
1577 
 
C
ədvəl 2 
Yerin
ə 
yetiril
ən 
arayışlar 
Mövzu 
üzr
ə 
Yazılı 
Faktoqrafik 
M
ənbələrin cəmi  
62 
30 
15 
225 
2903 
 
C
ədvəl 3 
Kitab verilişi və oxucu gəlişi 
Göst
əricilər 
Ümumi 
Oxu zalı 
KAA 
1.
Kitab verilişi 
21901 
21901 
4200 
1.1 
İctimai-siyasi ədəbiyyat 
18 
18 
- 
1.2 Tibbi 
ədəbiyyat 
19365 
19365 
4200 
1.3 Xarici dill
ərdə ədəbiyyat 
164 
164 
120 
2.N
əşr növü üzrə 
 
 
 
2.1 Monoqrafiyalar 
6809 
6809 
1800 
2.2.Jurnallar 
11297 
11297 
2500 
2.3 Avtoreferatlar 
141 
141 
- 
2.4 Q
əzetlər 
533 
533 
- 
2.5 Toplular 
3121 
3121 
 
 
 
 

---

165 
 
Xarici 
ədəbiyyat  şöbəsində  də  oxuculara xidmət göstərilir. Bu il 
şöbənin 176 nəfər oxucusu olmuşdur. Onlardan: elmi işçilər-104, həkimlər-40 
n
əfər, tələbələr-104 nəfər  olmuşdur.  Şöbənin  oxucuları  tibbi  ədəbiyyatla 
yanaşı,  Ümumdünya  Səhiyyə  Təşkilatının  materiallarına  da  böyük maraq 
göst
ərmişlər. Şöbənin əməkdaşları ÜST-nın materiallarından ibarət ayrıca bir 
fond  yaratmış,  onun  texniki  və  elmi  işlənməsi ilə  məşgul  olmuşlar.  Şöbənin 
işçiləri Amerika Mərkəzi ilə  əlaqə  yaratmışlar.  Oxuculara  həmin mərkəzin 
kitabxana fondundan istifad
ə edilməsində köməklik göstərilmişdir.  Mərkəzin 
internet vasit
əsilə  EBSCO verilənlər  bazasına  açıq  giriş  təmin  olunmuşdur. 
Kitabxanamızın işçiləri həmin verilənlər bazasından oxucuları maraqlandıran 
v
ə  fondda olmayan yeni tibbi elmi dövri nəşrlərdən  yararlanmaya  yardım 
etmiş və həmin mərkəzlə əməkdaşlıq etmişlər. Bu şöbədə ənənəvi kitabxana 
xidm
əti ilə  yanaşı,  oxucular  üçün  bəzi  materialların  tapılması  ilə  də  məşgul 
olmuşlar. Oxucuların sifarişi ilə əməkdaşlarımız müxtəlif çap materiallarından 
mü
əyyən hissələri tərcümə etmiş, oxuculara yardımçı olmuşlar.2010-cu ildə 6 
bel
ə tərcümə işi hazırlanıb, oxuculara təhvil verilmişdir. Onlardan 3-ü xarici 
dill
ərdən Azərbaycan dilinə, 3-ü Azərbaycan dilindən xarici dillərə  tərcümə 
olunmuşdur.  Daha  bir  xidmət forması  yaxın  və  uzaq məsafədən elektron 
resurslarından  istifadənin təşkilindən ibarətdir.  Kitabxananın  komputer  zalı 
vasit
əsilə oxucular internet resurslarından istifadə etmək imkanı əldə etmişlər. 
Burada  çalışan  peşəkar əməkdaşlarımız  onlara  adi  axtarış  saytları  ilə  yanaşı, 
xüsusi  tibb  saytlarından  istifadə  edilməsində  də  köməkçi  olmuşlar.  Bu  da 
oxucuların  sorgularını  tam  və  operativ ödənilməsinə  şərait  yaratmışdır. 
Kitabxananın bu xidmətindən 134 nəfər oxucu yararlanmışdır. Bundan əlavə 
komputer  zalında  2006-cı  ildən daha bir yeni xidmət  forması  –  disklərdən 
(CD) istifad
ənin təşkili təmin edilmişdir. 2007-ci ildə CD-lərin ümumi sayı 45 
ədəd oldugu halda, 2008-ci ildə  54, 2009-cu ildə  70, 2010-cu ildə  87  ədəd 
olmuşdur.(4) 
KAA vasit
əsilə  xidmətin hər il fəallaşması  və  oxucuların  bu  xidmət 
sah
əsinə tez-tez müraciət etməsi müşahidə olunmuşdur.  80 oxucu sifarişi və 
bu  sifarişlərə  görə  2800  kitab  verilişi  qeydə  alınmışdır.  Onlardan  kitab 
verilişinin  sayı  1000  nüsxədən, jurnal verilişi-1800 ibarət  olmuşdur.  Əsasən 
yeni jurnallara v
ə kitablara tələbat artmaqdadır. Respublikanın bir sıra başqa 
kitabxanaları,  məsələn: BDU-nun  elmi  kitabxanası,  EA-nın  Mərkəzi Elmi 
Kitabxanası, M. F. Axundov adına milli Kitabxana ilə sıx əlaqələr qurmuşdur. 
30 kitabxanaya  KAA xidm
əti göstərilmişdir.  
Kitabxanaya 2005-2010-cu ill
ər üzrə  jurnallar  daxil  olmuşdur. 
Bunlardan “Az
ərbaycan onkologiya və  hemoyologiya  jurnalı  “,”Azərbaycan 
ortopediya v
ə  travmatologiya  jurnalı”,  “Cərrahiyyə” və  s.  jurnalları  qeyd 
etm
ək olar. 

---