Klasik otizm, pdd-nos, Asperger, Mcdd hakkında

---

Otizm nedir?

klasik otizm, PDD-NOS,  

Asperger, McDD hakkında 

Otizm hakkında sürekli daha fazla şey öğreniyoruz. Ancak 

maalesef, özellikle internette olmak üzere hala etrafta çok 

fazla yanlış bilgi var. İşte ‘gerçekler’ denilen maddelerden 

bir liste: hangileri doğru, hangileri değil?

Doğru mu, yanlış mı?

 

Otizm kalıtımsaldır

Doğru

  

|

  Otizm, %90 kalıtımsaldır ve daha doğuşta mevcuttur.

Çocuğunuzu çok şımartırsanız, otizmli olabilir

Yanlış  |

  Otizmli çocuklar bazen çok talepkar olabilir ve 

örneğin her zaman aynı şeyi yemek veya aynı kıyafetleri 

giymek isteyebilir. Bu, otizmin bir sonucudur. Ebeveynler 

buna izin verdi diye çocuklar otistik olmaz.

Otizm bir yetenek de olabilir

Doğru

 

 |

  Otizmli kişiler ayrıntıları çok iyi görürler, genelde 

büyük bir hassasiyet ve dikkatle çalışırlar, (açıkça tanımlanmış) 

kurallara bağlıdırlar. Ayrıca genellikle dürüstlerdir.

Tedavi anlamsızdır, çünkü otizmi iyileştiremezsiniz

Yanlış  |

  Örneğin davranışsal tedavi, otizmin nasıl daha 

esnek şekilde ele alınacağını öğrenmelerine yardımcı 

olabilir. Otizm yok olmaz fakat tedavi, ebeveyn rehberliği 

veya ilaçlar otizmin etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir. 

Doğru rehberlik ile, otizmli insanlar genellikle okula 

gidebilir, çalışabilir, bağımsız olarak veya evde yaşayabilir 

ve diğer insanlarla anlamlı ilişkiler kurabilir.

 

Otizmi teşhis etmek kolay değildir.

Doğru

 

 |

  Sadece bir psikiyatristin veya klinik psikoloğunun, 

ilgili kişiyle yapacağı kapsamlı testler ve konuşmalardan 

sonra otizm teşhis edilebilir. Ayrıca, kişinin gelişimi ve 

yetiştirilmesi hakkında da ebeveynler ve diğer aile üyeleriyle 

mülakatlar yapılır. Bir teşhis ne kadar erken konulursa, 

sıkıntılar da o kadar engellenmiş olur. Bilim insanları otizmin 

erken teşhisi üzerinde yoğun olarak çalışmaktadır. Şu anda 

ortalama olarak yaklaşık 7 yaşında teşhis konulabilmektedir.

Otizmliyseniz doğru bir şekilde öğrenemezsiniz

Yanlış  |  

Otizmin zekayla alakası yoktur, otizmli zeki veya 

daha az zeki insanlar vardır. Fakat okulda veya işte genelde 

açıkça tanımlanmış bir yapıya ve ekstra rehberliğe ihtiyaç 

vardır. Çünkü otizmli kişiler farklı bir şekilde düşünür ve 

öğrenirler, bazen düzenleme ve planlamayla ilgili sorun 

yaşayabilirler.

Yetişkin olduğunuzda bile size otizm teşhisi konabilir

Doğru  | 

 Bazı durumlarda otizm sadece kişi yetişkin 

olduğunda tanımlanabilir. Bu kişilere genelde genç 

olduklarında yanlış ve farklı bir teşhis konabilir.

Otizmli kişiler kendi başlarına olmayı tercih ederler

Yanlış  | 

 Otizmli çoğu kişi, otizmli olmayanlar gibi başkalarıyla 

irtibat kurmaktan hoşlanabilir. Fakat arkadaşlık kurmayı ve 

bunu sürdürmeyi daha zor bul duklarından genelde yalnız 

hissederler. 

Otizm ve otizmle başa çıkmak hakkında daha fazla şey bilmek 

istiyor musunuz? Bu sayfayı ziyaret edin: www.autisme.nl

Yayınlayan:  

Hollanda Otizm Derneği

Hollanda Otizm Derneği (NVA), 1978 yılından bu yana, otizmli 

kişilerin, ailelerinin, eşlerinin ve etkilenen diğer kişilerin 

adına çalışmaktadır. Derneğin 15.000’in üzerinde üyesi vardır. 

NVA’nın hedeflerindeki temel kavramlar: çıkarların korunması, 

destek, bilgi, otizmli diğer kişiler arasında iletişim kurulması, 

uzmanlığın arttırılması, araştırmaların desteklenmesi ve 

bakımda kalitenin izlenmesi.

Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA)

Weltevreden 4c

3731 AL De Bilt

Tel:. [phone]

Faks: [phone]

Eposta: [e-mail]

İnternet sayfası: www.autisme.nl 

Otizm Fonunu destekleyin: 

ciro 479

NVA, Otizm Fonundan gelen geliri, otizmli kişilerin daha fazla 

şey yapabilmesi için projeler oluşturmakta kullanır: okulda, 

işte ve boş zamanlarında.

Daha fazla bilgi için: www.autismefonds.nl

Bu bilgi klasörü NSGK  

desteğiyle mümkün  

olmuştur

“Bazı insanlar oğlumda  

otizm olduğunu  

kabullenmeyecek”

“Bazı Türkler  

şöyle der: normal  

konuşabiliyorsun,  

demek ki otistik  

değilsin!”

M_NVA 54 folder wat is autisme_TR.indd   1

2012-3-27   9:39:41

---

Otizm nedir?

Otizm, beyinde doğumsal bir bozukluktur. Otizmli bir kişinin 

duyduğu, gördüğü, kokladığı, vb. herşey farklı bir şekilde 

işlenir. Dünyayı ayrı parçalar halinde algılarlar. Bir film yerine 

fotoğraflar dizisi gibi. Bu, neler olup bittiğini veya ne anlama 

geldiğini anlamaları için büyük gayret göstermeleri gerektiği 

anlamına gelir. Bu kopuk dünyada yapı ve güvenlik ararlar. 

Bu yüzden otizmli kişiler bazen farklı davranırlar ve genellikle 

aileleri, sınıf veya iş arkadaşları tarafından anlaşılmazlar. Otizm 

görülmeyen bir engeldir, ama kişinin hayatı üzerinde çok büyük 

etkisi vardır. Otizm spektrum bozuklukları (ASS’ler) genellikle 

her insanda otizmin farklı olduğunu belirtmek için kullanılır. 

Ancak aşağıdakiler gibi ortak belirtileri vardır:

-  başka bir kişinin ne düşündüğünü ve hissettiğini anlama

Otizmli bir kişi, başka bir kişinin ne düşündüğünü ve hissettiğini 

anlama konusunda sorunlar yaşar. Ayrıca otizmli olmayan bir 

kişi de genelde otizmli birinin nasıl düşündüğünü anlamaz. Bu 

da birbiriyle anlaşmayı güç hale getirir.

-  iletişim

Bir konuşma sadece insanların söyledikleri şeylerden değil  

daha çok söyleniş biçiminden oluşur. Birşey ciddi anlamda  

mı söyleniyor? İnsanlar bunu söylerken nasıl bir yüz ifadesine 

bürünüyor? Otizmli kişiler genelde vücut dilini ve söylenilen 

şeyin tonunu doğru bir şekilde anlamakta güçlük çekerler. 

Otizmli bazı kişiler özel bir konuşma biçimine sahiptirler; 

diğerleri konuşmada zorluk çekerler veya hiç konuşamazlar. 

Fakat, konuşma konusunda hiç sorunu olmayan otizmli 

insanlar da vardır.

 

-  birşeylerin nasıl olacağını düşünme

Otizmli olan bir kişi için genelde gelecekte ne olacağını 

önceden düşünmek daha zordur. Örneğin, bir yolculuğu 

karar verilmiş bir zamanda varış noktasına gidilecek şekilde 

ayarlamak. Bu, otizmli bir kişinin değişim ve bilinmeyen 

durumlar konusunda çok endişeli olabileceği anlamına gelir.

 

-  beklendiği gibi gitmeyen şeyler

Birşeylerin beklendiği gibi gitmemesi durumunda, otizmli 

insanların bu durumla baş etmesi zordur. Tedavi amaçlı 

sürprizler otizmli kişiler için çok iyi değildir. Önceden tam 

olarak ne olacağını bilmek isterler ve genelde sabit bir 

günlük program onlar için çok çekicidir. Ayrıca, otizmli birçok 

kişi kendilerini aynı faaliyet veya konularla meşgul etmeyi 

sever ve birşeyleri her zaman aynı şekilde yaptıklarında 

kendilerini mutlu hissederler.

 

-  ses, ışık veya temas 

Otizmli pek çok kişi parlak ışığa, yüksek seslere veya 

dokunulmaya (beklenmedik şekilde) karşı diğerlerine kıyasla 

daha hassastır. Bazı durumlarda ise acıyı diğer insanlardan 

daha fazla veya daha az hissedebilirler.

Hollandalıların %1’inden fazlası - yaklaşık 190.000 kişi – bir çeşit 

otizme sahiptir.

Otizmin türleri ve dereceleri

Otizm her insanda kendini farklı şekilde gösterir. Otizmli 

bazı kişiler genelde kendi içlerine dönerler ve başkalarıyla 

irtibat kurmak istemezler. Otizmli diğer kişiler aktif olarak 

irtibat kurmaya çalışırlar, fakat bunu genelde diğer kişilere 

‘tuhaf’ gelen bir şekilde yaparlar.

Otizm veya otizm spektrum bozukluğu (ASS) terimleri, 

çeşitli farklı teşhisleri kapsamaktadır: 

Klasik otizm veya çekirdek otizm 

Otizmin bir çok belirtisine sahipseniz ve bu belirtiler daha üç 

yaşınızdayken başkaları tarafından görülebiliyorsa bu teşhis 

konulur.

Asperger sendromu veya bozukluğu

Bu teşhiste genelde iyi konuşabilir ve öğrenebilirsiniz 

fakat dili anlamada ve diğer insanların ne hissettiğini ve 

düşündüğünü kavramada zorluk çekersiniz. Asperger’li 

kişiler genelde çok konuşmaya eğilimlidir, klasik otizmli 

kişilere göre daha fazla hayal gücüne sahiplerdir ve 

arkadaşlık ve ilişkilere daha fazla ihtiyaç duyarlar.

PDD-NOS

PDD-NOS (=Pervasive Developmental Disorder Not 

Otherwise Specified) açık haliyle Aksi Tanımlanmadıkça 

Yaygın Gelişimsel Bozukluk. 

McDD

McDD (Multiple complex Developmental Disorder), bu 

Çoklu kompleks Gelişim Bozukluğu teşhisi konulmuşsa, 

otizm semptomlarına sahipsiniz ve ek olarak çok çabuk 

sinirleniyor veya çok endişeleniyorsunuz demektir. 

 

Diğer teşhisler

Ayrıca, otizmle birlikte ADHD, epilepsi veya zihinsel bir engel 

teşhisi de konulabilir. Bazı durumlarda, otizm, Klinefelter 

Sendromu veya Tüberoz Skleroz gibi (nadir) bir kalıtımsal 

sendromla birlikte de olabilir.  

 

Her teşhisin belirtileri hakkında daha fazla bilgi için:  

www.autisme.nl

“Çocuklarımın sorunları  

olabilir, fakat onlar aynı  

zamanda sevimli ve kibar  

çocuklar.”

“Gerçekte  

olduğun gibi  

mutlu olabileceğin 

bir dünyada 

yaşamak isterdim.”

“Kızım şimdi ve sonrasında görür gibi olduğum 

ilginç bir dünyada yaşıyor”

Fotoğrafta:  

‘Yüzünüzü Otizme Çevirin’ projesi için, otizmli on kişinin 

ve ailelerinin portre fotoğrafları çekilmiştir. Bu klasörde 

bu portrelerden seçilmiş olanları bulabilirsiniz. Katkıda 

bulundukları için bu harika insanlara çok teşekkürler. 

Fotoğraflar: Monique Post

M_NVA 54 folder wat is autisme_TR.indd   2

2012-3-27   9:39:48