Köçərli adına
I Bölmə: Mətbuat – Cəhalət və zülmət dünyasını nurlandıran
Yüklə 0,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
5
məşəl Əsrlər boyu insanlar doğru, ədalətli və ucadan söylənən cəsarətli sözə ciddi ehtiyac duyublar! Əsrlər boyu doğru, ədalətli sözü açıq və ucadan söyləmək çətin, qorxulu, bəzən isə qeyri-mümkün olub. Haqq və ədalət, xoş güzəran naminə yorulmadan çarpışan insanlar azad sözü – həqiqət saydıqları sözü, qorxu-hürküsüz, azad şəkildə deyə bilmək uğrunda da mübarizə aparıblar. Tarixin müəyyən mərhələlərində insanlar buna nail olsalar da, bir çox hallarda dillərindən bəlaya düşmüş, söylədikləri sözə və fikrə görə təqib edilmiş, müxtəlif formada cəzalandırılmış, bəzən isə zindanlara atılmışlar. Lakin bəşər övladı bu yoldan usanmamış, qorxub geriyə çəkilməmişdir. Sivilizasiya inkişaf etdikcə, cəmiyyətin və dövlətin idarə olunması təkmilləşdikcə artıq azad söz daşıyıcısı sayılan mətbuatın sərbəst və maneəsiz fəaliyyətinə də imkan yaradılmasına nail olunmuşdur. Buna qədər isə mətbuat qadağa və repressiyalardan keçmiş senzura nəzarətinə dözməli olmuş, bəzən isə “icazə verilən həddə” azadlıq və sərbəstlik göstərmişdir. Azərbaycanın siyasi həyatında sözün azadlığı uğrunda mücadilələr müxtəlif tarixi mərhələlərdən adlayıb keçib. Mətbuat onun əsas silahı olan söz də, azad düşüncə də həqiqi azadlığa, sözün əsl mənasında, yalnız XX əsrin sonlarında qovuşdu. Azərbaycanın, xalqın azadlıq savaşında cəmiyyətin bütün zümrələrini səfərbər edib mübarizəyə qaldıran ilklər də elə söz fədailəri oldular. Xalqın tarixinin qərinələrindən gələn azadlıq və müstəqillik arzuları sözün qüdrəti ilə mücadilə bayrağına, ən kəskin silaha çevrildi. Dünənə qədər sözü azadlıqdan məhrum edən imperiya qulları ölkədən qovulandan, müstəqilliyin ilk qələbələri, azadlığın ilk müjdələri gələndən 6
sonra hakimiyyət başına keçənlər yenidən sözə həbs cəzası kəsmək istədilər. Haqqın carçıları sözün qüdrətilə azadlıq qazandıqları ölkədə döyüldülər, təhqir olundular, amma sözün məhbəsə məhkum olmasına imkan vermədilər. Mübarizə dayanmadı, sözün azadlıq savaşı bitmədi. Azad ölkədə azad sözün qüdrətini və dəyərini bilən söz sahibi xalqın sözünü eşidib, tələbini qəbul edib hakimiyyətə gəldi. Gəldi ki, Azərbaycanı yenidən boyunduruğa salıb imperiya köləsinə çevirməsinlər. Gəldi ki, müstəqil Azərbaycanda demokratiyanın bərqərar olması üçün sözün azadlığına birdəfəlik hökm versin... 1993-cü ildə hakimiyyətə yenicə qayıtmış Heydər Əliyev yaxşı başa düşürdü ki, totalitar bir quruluşdan yenicə qopub demokratiyaya keçid edən bir ölkədə mətbuat hələ “dördüncü hakimiyyət” rolunu oynamağa hazır deyil. Çünki həm dövlət, həm də ayrı-ayrı qruplar tərəfindən idarə olunan mətbuat vasitəsilə kütlələri manipulyasiya edir, gənc müstəqil ölkədə dövlət çevrilişlərini həyata keçirmək üçün ondan sui-istifadə edirdilər. Ona görə də gənc demokratik ölkədə mətbuatı azad bir müstəviyə çıxarmaq əsas vəzifələrdən biri kimi irəli sürüldü və Prezident Heydər Əliyev 1998-ci il avqustun 6-da özünün tarixi “Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” fərmanı ilə Azərbaycan mediası üzərindən bütün dövlət tənzimləmə mexanizmlərini götürərək, ölkədə sözü, fikri və mətbuatı azad elan etdi. Əgər zəmanəsinin siyasət əfsanəsi demokratiyanın ən vacib dəyərlərindən olan bu azadlıqların ayaqda durması və inkişafı üçün
müvafiq qərarlar verməsə, lazımi
tədbirlər görməsəydi, əslində bu azadlıq özü-özlüyündə 120 illik ənənələri olan Azərbaycan mətbuatını taleyin ixtiyarına buraxmaq və bəlkə də məhvə məhkum etmək olardı. Ölkənin 7
iqtisadi vəziyyətinin elə
də yaxşı
olmadığı bir vaxtda belə ümummilli lider Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində medianın maddi-texniki bazasının inkişafı, möhkəmləndirilməsi, bir çox qəzetlərin “Azərbaycan” nəşriyyatına borclarının dondurulması və vaxtının uzadılması ilə bağlı fərmanlar, sərəncamlar imzalandı. Ölkədə müstəqil jurnalistikanın əsası qoyuldu, Azərbaycan mediasının demokratik ənənələri formalaşmağa başladı və azad, müstəqil jurnalistika cəmiyyətin aparıcı təsisatlarından birinə çevrildi. 1999-cu il dekabrın 7-də KİV haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edildi. Beləliklə, söz azadlığı, kütləvi informasiya azadlığı və senzuranın ləğvi Azərbaycan Konstitusiyasının müvafiq maddələri (47 və 50) ilə təmin olunmuş baza dəyərləri kimi, müstəqil respublikanın hüquqi standartlarının ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildi. Azərbaycan milli mətbuatının 125 illiyində ümummilli lider Heydər Əliyev jurnalistlərlə görüşündə verdiyi qərarların məramını açıqlayaraq deyirdi: “Bizim ümumi məqsədimiz mətbuata daha da çox azadlıq verməkdir. Söz azadlığını daha da geniş təmin etmək və Azərbaycanda demokratiyanı bütün sahələrdə inkişaf etdirməkdən ibarətdir... Sözlər deyil, bu, mənim geniş siyasətimin bir hissəsidir”. Zaman göstərdi ki, söz və mətbuat azadlığının bərqərar olması davamlı prosesdir və Prezident İlham Əliyev ulu öndər Heydər Əliyevdən sonra bu təkmilləşdirmə prosesinin estafetini uğurla davam etdirməyə başladı. Ümummilli liderin demokratik dövlətçilik strategiyasının prioritetlərindən biri kimi söz və mətbuat azadlığının, KİV-in inkişafına xüsusi qayğı ilə yanaşan İlham Əliyev bunun bir mühüm məqamının da iqtisadi sferadan keçdiyini bildiyi üçün onun ilk addımlarından biri məhz qəzetlərin “Azərbaycan” nəşriyyatına olan borclarının silinməsi barədə sərəncamı oldu. 2005-ci ildə “Əməkdar Yüklə 0,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|