12
təsisatlar müxtəlif ölkələrdə söz və mətbuat azadlığını daim
diqqət mərkəzində saxlayırlar.
1991-ci il mayın 3-də Namibiyanın paytaxtı Vindhukda
regional seminara toplaşmış jurnalistlər azad və müstəqil
informasiya vasitələrinə yardımçı olmaq məqsədilə bütün dünya
hökumətlərinə mətbuat azadlığının və demokratikliyinin təmin
edilməsinə yardımçı olmağa çağıran “Vindhuk Bəyannaməsi”ni
qəbul etdilər. Bununla bağlı BMT Baş Məclisi 1993-cü ildə
mayın 3-nü Beynəlxalq Söz və Mətbuat Azadlığı Günü kimi
qeyd etməyi qərara almışdır. 1993-cü ildə BMT Baş
Assambleyasının qərarı ilə təsis edilən əlamətdar gün
Azərbaycanada da qeyd olunur.
II iştirakçı: Hər il mayın 3-ü Ümumdünya Mətbuat Azadlığı
Günü kimi qeyd olunur. Bu gün münasibətilə keçirilən
tədbirlərdə söz və mətbuat azadlığının əsas prinsipləri, ifadə
azadlığının inkişaf perspektivləri müzakirə edilir, mətbuatın
müstəqilliyinin təmin olunması, senzuranın ləğvi, insan hüquq
və azadlıqlarının müdafiəsində mətbuatın rolu və digər
məsələlər araşdırılır.
Azad sözün şərəfinə elan olunmuş ümumdünya mətbuat
azadlığı günü “soyuq müharibə” dövrünün başa çatması ilə yer
kürəsinin vahid informasiya məkanına çevrilməsinin məntiqi
nəticəsi kimi ortaya çıxmışdır.
XX əsrin son onilliyində dünyada yaranmış siyasi reallıqları
nəzərə alan müxtəlif ölkələrin jurnalistləri 1990-cı ilin
fevralında Parisdə azad mətbuat prinsiplərinin maneəsiz
yayılması və bəşəri bəlalara qarşı birgə mübarizənin zəruriliyini
bildirmişlər. 1991-ci il mayın 3-də YUNESKO bu məramı ifadə
etmiş sənədi – Namibiyanın Vinduk şəhərində qəbul olunmuş
Bəyannaməni dəstəkləmiş və həmin günü Ümumdünya Mətbuat
Azadlığı Günü kimi qeyd etmək təklifini Birləşmiş Millətlər
Təşkilatına göndərmişdir.
13
III
iştirakçı: Ümumdünya Mətbuat Azadlığı Günü
Azərbaycanda da fəal dəstəklənir. Müstəqil Azərbaycan dövləti
ölkədə insan hüquqlarının müdafiəsi, söz və mətbuat azadlığı
kimi məsələlərə xüsusi önəm verir. Azərbaycan dövləti azad
sözün cəmiyyət həyatında üstün yer tutması, maneəsiz yayılması
üçün zəruri addımlar atmışdır.
1993-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin yenidən
hakimiyyətə
qayıdışından sonra yeni tipli medianın
formalaşması və möhkəmlənməsi üçün dəfələrlə ciddi tədbirlər
həyata keçirilmiş, KİV-lər üzərindən dövlət nəzarətinin
götürülməsi və mətbuatın inkşafı üçün əlverişli mühit
yaradılmağa başlanmışdır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin “Ölkədə söz, fikir və məlumat
azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında”
Fərmanı ilə mətbuatda dövlət sirlərini mühafizə edən Baş
idarənin ləğvindən və “Kütləvi informasiya vasitələri haqqında”
Qanunun qəbulundan sonra ölkə mətbuatının inkişafında yeni
dövr başlanmışdır.
Qəzetlərin “Azərbaycan” nəşriyyatına olan borclarının ləğv
edilməsi, qəzet redaksiyalarının maddi-texniki bazasının
gücləndirilməsi, jurnalistlərin dövlətin ali mükafatları ilə, o
cümlədən orden və medallarla təltif olunmaları dahi öndərin
mətbuatın inkişafına göstərdiyi diqqətin tərkib hissəsi olmuşdur.
2003-cü ilin martın 15-də Azərbaycan Jurnalistlərinin I
Qurultayında Mətbuat Şurasının yaradılması bu sahədə
pərakəndəliyin aradan qaldırılmasına müsbət təsir göstərmişdir.
Jurnalistlərin Peşə Kodeksinin yaradılması isə media qurumları
arasında problemlərin həllində mühüm rol oynamışdır.
IV iştirakçı: Ümummilli liderin ölkə mətbuatına göstərdiyi
qayğı Prezident İlham Əliyev tərəfindən də uğurla davam
etdirilir. 2005-ci il mayın 31-də Milli mətbuatımızın 130 illik
yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Prezidentinin
14
Sərəncamı bu sahəyə olan diqqət və qayğının bariz nümunəsi
olmuşdur.
Dövlətimizin başçısının 2008-ci il 31 iyul tarixli Sərəncamı
ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında kütləvi
informasiya
vasitələrinin
inkişafına
dövlət
dəstəyi
Konsepsiyası” mətbuat-dövlət münasibətlərinin tənzimlənməsi
istiqamətlərini və dövlətin bu sahədəki siyasətini tam mənada
ifadə edən baza rolunu oynayır. Bu sənəd əsasında 2009-cu il
aprelin 3-də “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında
Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi
Fondunun yaradılması haqqında” dövlətimizin başçısının
Fərmanı bu istiqamətdə atılmış mütərəqqi addım olmuşdur.
Ölkə mətbuatının daha da inkişafını təmin etmək üçün Milli
Məclis “Kütləvi informasiya vasitələri haqqında”, “Məlumat
azadlığı haqqında”, “Əməliyyat axtarış fəaliyyəti haqqında”,
“Kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat fəaliyyəti haqqında” və
“İnformasiya əldə etmək azadlığı haqqında” qanunlara bir sıra
mütərəqqi dəyişikliklər etmişdir.
Ölkə rəhbərliyinin milli mətbuatımıza göstərdiyi diqqət və
qayğı Azərbaycan Dövlət Teleqraf Agentliyinin (AZƏRTAC-
ın) də fəaliyyətinə öz əhəmiyyətli təsirini göstərmişdir.
Prezident İlham Əliyevin AZƏRTAC-ın əməkdaşlarının
yüksək fəxri adlar, medallarla təltif olunması barədə 2010-cu il
fevralın 26-da imzaladığı Sərəncamlar, eləcə də AZƏRTAC-ın
90 illik yubileyinin geniş qeyd olunması bu diqqət və qayğının
bariz nümunəsidir. Dövlətimizin başçısının 2010-cu il
aprelin 22-də imzaladığı “Azərbaycan Dövlət Teleqraf
Agentliyinin (AZƏRTAC-ın) Fəaliyyətinin Təkmilləşdirilməsi
haqqında” Sərəncamı Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya
çatdırılması istiqamətində mətbuatın fəaliyyətinin yüksək
qiymətləndirilməsinə nümunədir.
Dostları ilə paylaş: |