39
bir neçə dəfə aşağı olmaqla, hər vahid ümumi daxili məhsula çəkilən xərclər orta
hesabla 2-3 dəfə artıqdır. Belə olan səraitdə muəssisə və təşkilatlar xarici bazarda yalnız
beynəlxalq marketinq fəaliyyətindən səmərəli istifadə etməklə müvəffəqiyyət əldə edə
bilirlər.
Bazar iqtisadiyyatı mərkəzləşdirilmiş planlı təsərrüfata nisbətən beynəlxalq
marketinq sahəsındə qərar qəbul edən rəhbərlərdən daha yüksək bılık, bacarıq və
çevıkliyi tələb edir. Belə tələb strateji qərarlar qəbul edən mütəxəssislərə qarşı daha
yüksək olur. Çünki xarici bazarın ehtiyacı və tələbatına cavab verən, istehlakçıları
özünə cəlb edən, yeni texniki-iqtisadi xususiyyətlərə malik, orginal əmtəələrin istehsalı
səmərəli marketinq strategıyasının işlənılməyi və tətbiqini tələb edir ki, bu da başqa
şərtlər daxilində həm də beynəlxalq marketınq xidmətinin funksiyasına daxil edilir.
40
2.3 Kommersiya fəaliyyətinin təşkilində informasiya təminatının rolu.
Bazar iqtisadiyyatı şəraitində
ınformasiya
ən dəyərli bıznes resursa cevrilmişdir və
uğurlu biznes üçün bu vacibdir. Bugün rəqabətqabıliyyətli biznes ücün məhz qeyri-
maddı aktıvlər vacibdir. Bu aktvlərdən isə informasıya ən dəyərlisidir.
İnformasiyanın əsas rəqabət gücü olması artıq mütləqdir bunun əsas gostəriciləri
aağıdakılardı:
1.Müştərilərin haqqında informasiya.
Bir zamanlar ideal marketinq seqmentasiyası dediydə biz müştəri ehtıyyaclarını
özündə əks elətdirməyi bacaran qrupları nəzərdə tuturduq. Bugün bu səhnə tam fərqlidir
– ideal seqment bır müştəridir. Seqmentasıya fərdi ehtıyyaclara doğru addımlar, CRM
olmadan biznes aparmaq rəqabətli sektorlar üçün ölümlə nəticələnə bilər. Müştərilər
haqqında düzgünolan və ətraflı informasıyaya malik olmaq rəqabət mübarizəsində ən
təsirli alətlərin başında dayanır. Brendinqdə fərdiləşmə prosesi isə biznesdə necə
rəqabət etmək lazımdır sualının cavabını bizə bildirir. Müştərilər haqqında daha çox
ınformasiyası olan şırkət bazarın lıderıdir.Butün bu informasıyaların dəqiqliklə və
təhrifsız əldə olunmağı üçün sistemin yaradılmağı və informasiya təminatının
ardıcıllığını təmin etmək mütləqdir.
1.
Təhcızatçıların haqqında informasıya.
Müasir dövrdə elm-texnoloqiya hər saat dəyişir. Yeni-yeni xammal istifadəsi,
ıstehsal metodoloqiyası, satış sıstemi, reklam siyasəti bir sozlə xarici mühit daim
dəyişir. Bu isə şirkətlərdən bu haqda dolgun və vaxtında məlumatlı olmalarını tələb
edır. Yeniliyi öz sektorunda öncə tətbiqini edən şirkət rəqabət mübarizəsində qalibə
çevrilər, bunun üçün isə informasiya olmalıdır.
Informasiya – idarə etmənin ən başlıca xammalidır. Informasıya, hər hansı bır yolla
ölçulə bilən və tərkıbində yenilık olan məlumatdır. Informasıyanın toplanmağında,
saxlanmağında, araşdırılmağında və verilməyində texniki və rabitə
41
vasitələrindən
istifadə
olunduqda,
onu
kommunikasiya
prosesi
adlandırırıq. İdarəetmənin beş funksiyasının :
1.planlaşdırmaq,
2. təşkilini etmək,
3. motivləşdirmək,
4. nəzarətisə marketıinqinin umumi xüsusiyyətləri də bunlarla bağlıdır. Bu funksiyalar
hamısı qərarların qəbul edilməsini tələb edır və hamısına Informasiya lazımdır ki,
düzgün qərarı qəbul etmək üçün ondan istifadə etsinlər və bu qərarı müəssisənin başqa
üzvlərinə çatdıra bilsinlər. Idarə etmənin 5 funksıyasının – planlaşdırma, təşkiletmə,
motıvləşdirmə, nəzarət və marketınqinin ümumi xüsusiyyətləri də bunlarla bağlıdır. Bu
funksiyalar hamısı qərarların qəbul edılməyini tələb edir və hamısına informasiya
lazımdır ki, düzgün qərar qəbul etmək üçün ondan istifadə etsinlər və bu qərarı
müəsisənin başqa üzvlərinə çatdıra bilsinlər. arəetmənin informasiya təminatını ödəmək
ücün avtomatlaşdırılmış idarə etmə sistemi və yaxud avtomatlaşdırılmış məlumat
sistemi yaradıla bilər. Avtomatlaşdırılmış idarə etmə sistemi müəssisənin, təşkilatın,
fırmanın idarə edilməyində üzə çıxan məsələlərı həll etmək və ya qərar qəbul etmək
məqsədi ilə yaradılır. Burada, əsasən texnıki vasıtələrdən, komputerlərdən və kadrdan
istıfadə olunur. Belə sıstemlərdə adamlar sıstemin elementi kimi çıxış edırlər, yəni
insanların
istirakı
vacıbdir.
Avtomatlasdırılmış
informasiya
sistemlərində
informasiyanın toplanmağı, saxlanmağı, işlənməyi və verilməyi ayrı-ayrı sahələr üzrə
və yaxud ümumi məqsədə xıdmət ücün yaradıla bılər.Idarə etmədə istifadə olunan
məlumatları
əsasən
aşağıdakı
mənbələrdənəldəetməkolar:
-İnformasiyabüroları.
-Mətbuat,kütləviinformasiyavasitələri.
-Tıcarət-sənayepalatası.
-Statistikakomitəsi.
-Standartlaşdırmavəmetrologyakomitəsi.
-İqtisadiİnkişafNazirliyi.
-Banklar.