|
Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari yo’nalishi 302- guruh talabasi O`sarov Abbosning Matematika va informatika fanidan tayyorlagan taqdimoti
|
səhifə | 2/4 | tarix | 23.05.2023 | ölçüsü | 0,74 Mb. | | #112224 |
| abbos,,.Sanoq sistemalarining turlari. - O`rinli sanoq sistemasida raqamlar soni ma`lum miqdorda bo`lib, ular sondagi o`rinlariga qarab turli qiymatni aks ettiradi. Masalan, bizga ma`lum bo`lgan
- 10 lik sanoq sistemasida 10 ta raqam: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9;
- 8 lik sanoq sistemasida 8 ta raqam: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7;
- 2 lik sanoq sistemasida 2 ta raqam; 0, 1;
- 16 lik sanoq sistemasida 16 ta raqam: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F mavjud. Odatda, 16 lik sanoq sistemasida yetishmaydigan raqamlar o`rniga lotin alifbosining bosh harflari: A, B, C, D, E, F lar qo`llaniladi.
Bir sanoq sistemasidan ikkinchisiga o`tish. Umuman ixtiyoriy P sanoq sistemasida raqamlar soni R ta bo`lib, ular 0 bilan R-1 orasida bo`ladi va R-shu sanoq sistemasining asosi deyiladi. 0 dan R-1 gacha bo`lgan raqamlar esa, shu sanoq sistemaning bazasi deb ataladi. Barcha o`rinli sanoq sistemalarida 0 va 1 raqami mavjud bo`lganligi uchun, bu sistemalarning asosi sifatida 10 soni olingan. - Umuman ixtiyoriy P sanoq sistemasida raqamlar soni R ta bo`lib, ular 0 bilan R-1 orasida bo`ladi va R-shu sanoq sistemasining asosi deyiladi. 0 dan R-1 gacha bo`lgan raqamlar esa, shu sanoq sistemaning bazasi deb ataladi. Barcha o`rinli sanoq sistemalarida 0 va 1 raqami mavjud bo`lganligi uchun, bu sistemalarning asosi sifatida 10 soni olingan.
- 2lik Sanoq
- sistemalar 0,1
- 16 lik sanoq sistemalari
- 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F
- A=10;B=11,C=12,D=13,E=14,F=15
- 10 lik Sanoq
- sistamasi 0,1,2,3,4,56,7,8,9
- Turli asosli sanoq sistemalaridagi sonlarni o’n asosli sanoq sistemasiga o’tkazish.
- Turli asosli sanoq sistemalaridagi sonlarni 10 asosli sanoq sistemasiga o’tkazish uchun sonlarni mazkur sanoq sistemasi asosining darajalari bo’yicha yoyish formulasini.
- N=
- - sonning kasr qismi yoyilmasi koeffisyentlari;
- q-sanoq sistma asosi.
- Ikkilik sanoq sistemasida berilgan 101110 sonini o’nlik sanoq sistemasiga o’tkazing.
- Yechish.Yuqoridagi formulada muvofiq
- va q=2
- Demak,
- 1011102=1*25+0*24+1*23+1*22+1*21+0*20 =32+0+8+4+2+0=4610
- Yoki 1011102=25+23+22+21=32+8+4+2=4610
- Javob: 4610
- 8 lik sanoq sistemasida berigan 467 sonini 10 lik sanoq sistemasiga o’tkazing.
- Yechish
- 467=4*82+6*81+7*80=4*64+6*8+7*1=256+48+7=31110
- Javob: 31110
- O’n oltilik sanoq sistemasida berilgan 3AF sonini o’n asosli snoq sistemasiga o’tkazing.
- Yechish
- 3AF=3*162+A*161+F*160=3*256+10*16+15*1=768+160+15=94310
-
- Ikkilik sanoq sistemasida berilgan 1001010 sonni sakkizlik sanoq sistemasiga o’tkazing.
- Yechish. 001 001 010 = 1128
- 1 1 2
Dostları ilə paylaş: |
|
|