Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari yo’nalishi 302- guruh talabasi O`sarov Abbosning Matematika va informatika fanidan tayyorlagan taqdimoti

8 lik sanoq sistemasining raqamlarini 2 lik sanoq sistemasida ifodalash uchun 2 likning kamida 3 ta raqami kerak bo`lar ekan. Bu 3 talik triada deb ataladi.

• 8 lik sanoq sistemasining raqamlarini 2 lik sanoq sistemasida ifodalash uchun 2 likning kamida 3 ta raqami kerak bo`lar ekan. Bu 3 talik triada deb ataladi.
• 8 lik: 0 1 2 3 ... 7
• 2 lik: 000 001 010 011 ... 111

• 1025->10 = > 100 0000 0001 ->2

• Birlik, o‘nlik va yuzliklarning belgisi bir-biriga o‘xshash bo‘lmagan. Sonlarni bunday yozganda belgilarni ixtiyoriy tartibda joylashtirish mumkin bo‘lgan, chunki yozilgan sonning qiymati tartibga bog‘liq emas.

• O’n oltilik sanoq sistemasidagi har bir raqamni ikkilik sanoq sistemasida quyidagicha yozish mumkin:
• 0=0000, 1=0001, 2=0010, 3=0011, 4=0100, 5=0101, 6=0110, 7=0111, 8= 1000, 9=1001, A=1010, B=1011, C=1100, D=1101, E=1110, F=1111.
• Raqamlarning bunday ko’rinishda tasvirlash usuli tetrada yordamida yozishdir.
• Ikkilik sanoq sistemasidagi sonni to’rtlikka ajratish quyidagicha:
• Agar sonning butun qismi raqamlari soni 4 ga karrali bo’lmasa chap tamoniga 0 qo’shib yoziladi va o’ndan chapga qarab to’rtliklarga ajratiladi, agar sonnig kasr qismi raqamlari 4 ga karrali bo’lmasa o’ng tamoniga 0 qo’shib yozoladi va chapdan o’nga qarab to’rtliklarga ajratiladi.

• O’n oltilik sanoq sistemasida berilgan 3FD5 sonini ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazing.
• Demak 3= 0011, F=1111, D=1101, 5=0101

• 45 sonini 16 lik sanoq sistemasiga o’tkazing

• Mustaqil ish
• Ikkilik sanoq sistemasida berilgan sonlarni triadalar yordamida sakkizlik sanoq sistemasiga o’tkazing:
• 1101010101
• 1000010100
• 10001,1101
• Sakkizlik sanoq sistemasida berilgan sonlarni triadalar yordamida ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazing:
• a)3332
• b) 2241
• c) 7632
• O’n oltilik sanoq sistemasida berilgan sonlarni tetradalar yordamida ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazing:
• 150
• 902
• 346,23

• Uyga vazifa
• Mavzuni o’qib o’rganib, savollasrga javob toping va mavzuga doir misollarni ishlab kelish. Har kim ixtiyoriy 15 misol tuzib kelish.
• Baholash: O’quvchilar bir-birini baholash orqali o’qituvchi reyting asosida o’quvchilarni baholashi mumkin.

• E`TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!