Kömür madeni kazalarına genel bakış

Kömür madeni kazalarına genel bakış

• Kömür madeni kazalarına genel bakış

• Kömür ocaklarındaki tehlikeli gazlar

• Maden kazalarının etkileri

• Kömür ocağı yangınlarına bağlı solunum sistemi etkilenmeleri

• Asfiksi gazları ve etkileri

• İnhalasyon hasarları

• Prognoz

• Örnek üzerinden kaza nedenlerinin analizi

• Ekonomik krizlerde ve olumsuzluklardan en fazla etkilenen sektör

• Yatırımın geriye dönmesi uzun vadeli

• Sektörde 30 milyon işçi : çalışanların %1’i

• Her aşaması çok riskli: iş kazalarının %8’i

Hidrojen

• Hidrojen

• Metan

• Karbonmonoksid

• Nitrojen

• Etilen

Renksiz hafif kokulu, maden suyu tadında

• Renksiz hafif kokulu, maden suyu tadında

• Yüksek konsantrasyonlarda MSS uyarıcısı:

• solunum sayısı ve kalp hızında artış

Kokusuz ve tatsız bir gaz. Yanıcı gazlarla karışınca tatlı hoş bir koku yayıyor

• Kokusuz ve tatsız bir gaz. Yanıcı gazlarla karışınca tatlı hoş bir koku yayıyor

• %5-14’lük karışımlarda patlayıcı özellik (en patlayıcı karışım %9)

Kırmızı kahverengi, keskin kokulu tadı asitli

• Kırmızı kahverengi, keskin kokulu tadı asitli

• Havayolları için oldukça iritan

• Bronş hiperreaktivitesinde artma

• Astım semptomlarında alevlenme

Dumanın önemli bileşenlerinden

• Dumanın önemli bileşenlerinden

• Duman inhalasyonundan ölümlerin %80’inden sorumlu

• Hemoglobine yüksek afiniteyle bağlanır

• Oksihemoglobin disosyayson eğrisini sağa kaydırır

• Hücresel düzeyde mitokondriyal sitokrom enzimlerine bağlanır

• Doku hipoksisi ve ölüm

Özellikle madende sülfidlerin açığa çıktığı ortamlarda bulunmaktadır

• Özellikle madende sülfidlerin açığa çıktığı ortamlarda bulunmaktadır

• “Çürük yumurta kokusu”

• 20 ppm müköz membranlarda iritasyon
• 100 ppm akciğer hasarı ve bronşiolitis
• 150 ppm olfaktor sinirde inhibisyon
• 250 ppm akciğer ödemi
• Daha yüksek konsantrasyonlarda asfiksi

Yangınlar

• Yangınlar

• Patlamalar

• Göçükler

• Su baskınları

Termal hasar

• Termal hasar

• Hipoksik ortam

• Afiksi yapan gazların inhalasyonu

• Kimyasal iritanların inhalasyonu

Genelde süpraglotik bölgeyle sınırlı

• Genelde süpraglotik bölgeyle sınırlı

• Buhar inhalasyonu alt solunum yolları ve akciğeri etkileyebilir

• Hasar inhalasyondan 2-8 saat sonra gelişir

Özellikle ağız çevresinde , burunda yanığa ait lezyonlar

• Özellikle ağız çevresinde , burunda yanığa ait lezyonlar

• Stridor

• Yardımcı solunum kaslarının kullanılması

• Ağızdan kömürleşmiş materyal gelmesi

• Seste kabalaşma

• Yutma güçlüğü ve ağrılı yutma

• Boyun ağrısı

• Solunum yetmezliği

Nörolojik (kanda CO %)

• Nörolojik (kanda CO %)

• Baş ağrısı (%10-20)
• Sersemlik (%20-30)
• Akıl yürütme zorluğu (% 30-40)
• Konfüzyon letarji senkop (%40-50)
• Konvülsiyonlar:(%50-60)
• Koma
• Ölüm (>%70)

• Kardiyak

• Kardiyak iskemi
• Aritmiler
• Kardiyojenik şok

Arter Kan Gazları:

• Arter Kan Gazları:

• Seri halde ölçülerek hipoksi takibi
• Oksijen satürasyonu yüksek bulunsa bile güvenilmemeli !
• Co-oksimetreler: 4 farklı dalga boyu aracılığıyla COhemoglobin ve methemoglobinemiyi ölçebilir

Patlama ve yangınlar sonucu yanık morbiditesi ve mortalitesini olumsuz etkilemekte: hastane yatış süresi ↑

• Patlama ve yangınlar sonucu yanık morbiditesi ve mortalitesini olumsuz etkilemekte: hastane yatış süresi ↑

• Yanıklarda %13-30 arasında inhalasyon hasarı görülmekte

• Maden kazalarında solunum sistemi semptomları: %45-50

Partikülün büyüklüğü

• Partikülün büyüklüğü

• Gazların suda eriyebilirlik özellikleri:

• pH sı: asid ve alkali doku hasarları

• Vücutta inflamatuar yanıt sisteminin uyarılması

• Doğrudan doku hasarı

• Mukus hipersekresyonu

• Akut bronkospazm ya da bronkore

Hiperinflasyon:

• Hiperinflasyon:

• Küçük havayolları konstriksiyonu
• Havayollarında ödem , epitel dökülmesi ve nekrotik materyalle daralma
• Mukosiliyer klirenste bozulma

• Atelektaziler:

• Sürfaktan aktivitesinde bozulma

• Alveollerde toksik maddelerin depozisyonu

• Kapiller hasar:

• Non-kardiyojenik pulmoner ödem

• Enfeksiyonlara yatkınlık

• Makrofaj fonksiyonlarında bozulma
• Silyer fonksiyonlarda bozulma
• Epitelyal bariyerde yıkılma

Havayolu hiperreaktivitesi

• Havayolu hiperreaktivitesi

• Disfaji

• Egzersiz dispnesi

• Bronşektazi

• Bronşiolitis obliterans

• Kalıcı difüzyon bozukluğu

Kömür madenleri sadece pnömokonyozlar değil akut solunum sistemi hasarlanmaları için de önemli iş ortamlarıdır.

• Kömür madenleri sadece pnömokonyozlar değil akut solunum sistemi hasarlanmaları için de önemli iş ortamlarıdır.

• Bu ortamlarda solunum sistemine zararlı pek çok gaz karışım halindedir

• Türkiye’de kömür madeni kazalarından genelde metan gazı patlaması sorumlu bulunmaktadır

• Patlama ve yangınlarda doku hasarından ziyade CO zehirlenmesi ölümden sorumludur

• Hiçbir kaza kader değildir.

• Oluştuğunda altta ciddi ihmaller bulunmaktadır