Кўп ҳужайралилар



Yüklə 1,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/31
tarix11.05.2022
ölçüsü1,03 Mb.
#86581
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31
Кўп ужайралилар

 

Degeneratsiya

  -  evolyutsion  taraqqiyot  natijasida  hayvon  va  o`simlik 

organizmlarining  ayrim  organlari  yo`qolib  ketishi  oqibatida  ularning  birmuncha 

oddiy tuzilishga  o`tishi. 

 

Umumiy  degeneratsiya  organizmlarni  aktiv  hayotdan  passiv  hayot  yo`liga 



o`tishi  natijasida  yoki  harakatli  holdan  harakatsiz  holga,  erkin  yashash  sharoitidan 

parazitizm  yo`liga  o`tishi  natijasida  ro’y  beradi.  A.N.Seversov  tushunchasi 

bo`yicha  umumiy  degeneratsiya  hayvon  va  o`simliklarni  turlarini  ko`payishiga, 

geografik  va  ekologik  arealining  kengayishiga  olib  keluvchi  uchinchi  biologik 

progressiv  yo`ldir.  Degeneratsiyaga  uchrovchi  hayvon  turlarida  harakat,  sezuv, 

hazm  organlari  va  boshqa  xil  organlar  reduksiyalashadi,  ya`ni  qisqaradi  yoki 

tamoman  yo`qolib  ketadi.  Evolyutsion  jarayonda  lentasimon  chuvalchanglarda  

ovqat  hazm  qilish  organlarining  yo`qolishi,  sezuv  organlari  faoliyatining 

susayishi,  assidiyalarda  esa  xorda  va  nerv  nayining  tamoman  yo`qolib  ketishi 

degeneratsiyaga  misol bo`ladi. 

 

Umumiy  degeneratsiyada  turning  urchish  xususiyatini  oshishini  kuzatish 



mumkin.  Bu  hol  jinsiy  organlarning  keskin  rivojlanishiga,  ularning  tuxum  va 

lichinkalarining  tashqi  muhitga  chidamli  bo`lishiga  olib  kelgan  (sestodlarda). 

Degeneratsiyaga  hayvonlarning  individual  taraqqiyotida  ro’y  beruvchi  to`qima  va 

organlarning  yemirilishi  ham  misol  bo`la  oladi.  Masalan,  har  xil  hasharotlarning 

lichinkalarini 

g`umbakka 

aylanishida 

ularning 

ichki 

organlarining 



degeneratsiyaga  uchrashi,  qurbaqalarning  lichinkalarida  esa  jabra  va  dumlarining 

yo`qolishi. 




 

U  yoki  bu  hayvon  turlarining  individual  taraqqiyotiga  ontogenez  deb 

yuritiladi.  Ontogenez  asosan  uchta  taraqqiyot  davrlaridan  iborat:  embriogenez, 

postembriogenez va voyaga yetish. 

 

1866-yil  nemis  olimlari 




Yüklə 1,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə