Kurumsal mali durum ve beklentiler raporu 2018

II. BÖLÜM

Ocak-Haziran 2018 Döneminde Yürütülen Faaliyetler

A-İstihdama Yönelik Çalışmalar

2018 yılı ilk altı aylık dönemde kamu ve özel sektörde işçi statüsünde işe yerleştirme hizmetlerine devam edilmiştir. Kurum hizmetlerinden yararlanmak isteyen vatandaşlara ait toplam 2.516.186 başvuru alınmış, Kuruma kayıtlı işgücü sayısı 4.950.135’e ulaşmıştır.

5.143’ü kamu sektöründen, 1.254.832’si de özel sektörden olmak üzere toplam 1.259.975 açık iş talebi işverenlerden alınmıştır. Alınan açık iş taleplerine yapılan 537.114 kişilik işe yerleştirmenin 3.824’ü kamu kurum/kuruluşlarına 533.290'ı özel sektör işyerlerine yapılmıştır. Yurtdışı istihdam hizmetleri kapsamında da 11.246 kişinin küresel işgücü piyasalarında istihdamına aracılık edilmiştir.

Cinsiyet bakımından ise işe yerleştirilenlerin %34’ü kadındır. Ülkemiz beşeri sermayesinde önemli yeri olan gençlerin işe yerleştirilme oranı ise %31,5’tir.

B-Aktif İşgücü Programları

1. Mesleki Eğitim Kursları:

Herhangi bir mesleği olmayan, mesleğinde yetersiz olan veya mesleği iş piyasasında geçerli olmayan İŞKUR’a kayıtlı işsizler arasından belirlenen şartları taşıyan kişilerin; işgücü piyasasında ihtiyaç duyulan mesleklerde yetiştirilip, becerileri geliştirilerek veya meslekleri değiştirilerek istihdam edilebilirliklerini arttırmak amacıyla düzenlenen mesleki eğitim ve/veya mesleki rehabilitasyon faaliyetleri olup, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına ve özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına kazandırılmasına yardımcı olmak amacıyla düzenlenmektedir. İstisnai durumlar hariç en az %50 istihdam garantili olarak düzenlenen bu kursları başarıyla tamamlayan kursiyerlerin en az yarısı 120 günden az olmamak üzere kurs süresi kadar istihdam edilmesi sağlanmaktadır. Mesleki eğitim kurslarında MEB veya üniversite tarafından onaylanmış eğitim programları uygulanmakta ve kurs sonrasında katılımcılar mesleki yeterlilik belgesi verilebilen mesleklerde açılan kurslarda Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) belgesi, MYK belgesi verilemeyen mesleklerde düzenlenen kurslarda ise Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) veya üniversite onaylı sertifika elde etmektedir. Kursun türüne göre katılımcılara kurs süresince günlük 45 TL’ye kadar cep harçlığı ödenmekte ve kursiyerlerin genel sağlık sigortası ve iş kazası meslek hastalığı sigorta primleri karşılanmaktadır.2018 Ocak-Haziran dönemi itibariyle düzenlenen 2.899 kurstan 44.672’si kadın, 14.979’u erkek olmak üzere toplam 59.651 kişi yararlanmıştır. Gençlerin (15-29 yaş arası) daha fazla mesleki eğitim kurslarından yararlandığı görülmekte olup, kursa katılanların yüzde 42’sini bu yaş aralığındaki kişiler oluşturmaktadır. Yine aynı dönemde kadınlar açısından bu kurslardan yararlanma oranı oldukça yüksek seviyede gerçekleşmiş olup, mesleki eğitim kurslarına katılan kadınların oranı yüzde 74 olarak gerçekleşmiştir.

2. İşbaşı Eğitim Programları:

Kuruma kayıtlı işsizlerin Kuruma kayıtlı işyerlerinde, daha önce edindikleri teorik bilgileri uygulama yaparak pekiştirmelerini ve/veya mesleki deneyim kazanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. Program, en az 2 sigortalı çalışanı bulunan ve Kuruma kayıtlı olan tüm işyerlerinde uygulanabilmektedir. Program kapsamında işverenler çalışan sayısının % 30’una kadar katılımcı talep edebilmektedir. İşverenin en az %50 istihdam taahhüdü vermesi ve program sonunda katılımcıları program süresi 60 günden az olanlar için en az 60 gün, diğer programlarda ise program süresi kadar istihdam etmesi gerekmektedir. Katılımcılara günlük 61,65 TL (öğrenciler için 46,23 TL, işsizlik ödeneği alanlar için 30,82 TL) cep harçlığı ödemesi İŞKUR tarafından yapılmaktadır. Ayrıca program süresince katılımcıların iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından karşılanmaktadır. 2018 Ocak-Haziran dönemi itibariyle düzenlenen 47.198 programa 77.886’sı kadın 71.816’sı erkek olmak üzere toplamda 149.702 kişi katılmıştır. Gençlerin (15-29 yaş arası) daha fazla bu programlardan yararlandığı görülmekte olup, programa katılanların yüzde 71’ini gençler oluşturmaktadır. Yine aynı dönemde işbaşı eğitim programlarından daha çok kadınlar yararlanmış olup, bu programlara katılan kadınların oranı yüzde 52 olarak gerçekleşmiştir.

3.Girişimcilik Eğitim Programları:

Kuruma kayıtlı vatandaşların kendi işlerini kurmalarına ve geliştirmelerine yardımcı olmak, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Yeni Girişimci Desteği ’ne başvurabilmelerini sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. Eğitim sonucu programı başarı ile tamamlayan herkes katılım sertifikası almaya hak kazanmakta ve bu sertifika ile KOSGEB’ in vermiş olduğu “Yeni Girişimci Desteğine” ne başvurulabilmektedir. Program kapsamında katılımcılara günlük 20 TL cep harçlığı ödenmektedir. Aynı zamanda, program süresince katılımcıların iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından karşılanmaktadır. 2018 Ocak- Haziran dönemi itibariyle düzenlenen 1.666 programa 20.097’si kadın 18.738’i erkek olmak üzere toplam 38.835 kişi katılmıştır. Girişimcilik eğitimlerine katılan gençlerin sayısı (15-29 yaş arası) toplam katılımcıların yüzde 36’sını oluşturmaktadır. Yine aynı dönemde girişimcilik eğitim programlarından yüzde 51 ile daha çok kadınlar yararlanmıştır.

4. MEGİP Protokolü:

2018 Ocak- Haziran döneminde İŞKUR ve TOBB arasında işverenlerin nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak üzere mesleki eğitim kurslarında teorik ve pratik eğitimin bir arada verileceği yeni bir mesleki eğitim programı olarak Mesleki Eğitim ve Beceri Geliştirme İşbirliği Protokolü (MEGİP) imzalanmıştır. Bu kapsamda İŞKUR ile TOBB arasında işgücü piyasasının talep ettiği niteliklerde işgücünün yetiştirilmesi için kamu-özel sektör işbirliğinde teorik ve pratik eğitimlerin birleştirilmesini içerecek şekilde mesleki eğitimler düzenlenebilecektir.

5. Kadınlara Yönelik Çocuk Bakım Desteği Uygulaması:

İŞKUR tarafından Sanayi sektöründeki mesleklerde düzenlenen Mesleki Eğitim Kurslarına ve imalat sektöründeki mesleklerde düzenlenen İşbaşı Eğitim Program’larına katılan kadınlara çocuk bakım desteği sağlanmakta olup bakım desteğinden yalnızca 2-5 yaş arasındaki (2 ve 5 yaş dahil) çocuğu kreşe/gündüz bakımevine (özel veya kamu) devam eden kadın kursiyer/katılımcılar yararlanabilmektedir. Bu kapsamda Nisan ayından itibaren sanayi sektöründeki mesleklerde düzenlenen en az % 50 istihdam garantili mesleki eğitim kurslarında ve imalat sektöründeki mesleklerde düzenlenen İşbaşı Eğitim Program’larına katılarak destekten yararlanmaya hak kazanan kadınlara kurs veya program süresince aylık 400 TL bakım desteği verilmektedir.

6.Gençlere Yönelik Geleceğin Mesleklerinde İşbaşı Eğitim Programı Uygulaması:

Sanayi 4.0 ile gelecekte bilgi ve iletişim teknolojileri ve Ar-Ge alanında gelişen teknoloji ve üretim süreçlerinin değişimi ile birlikte yeni mesleklerin ortaya çıkacağı, bazı mesleklerde ise işgücü talebinin artacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda geleceğin meslekleri olarak öngörülen siber güvenlik, kodlama, bulut teknolojisi vb. mesleklerde 18-29 yaş aralığındaki gençler için 9 aya kadar İşbaşı Eğitim Programı düzenlenebilmekte olup katılımcılara günlük 75 TL cep harçlığı ödenmektedir. Haziran ayında yapılan mevzuat düzenlemesi ile programların uygulanabilmesine ilişkin yasal altyapı hazır hale gelmiştir.

7.Nitelikli Bilişim Uzmanı Yetiştirme Projesi:

Dijital dönüşüm ve teknolojik değişimin fırsata çevrilebilmesi ve işgücü piyasası üzerinde olabilecek olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla İŞKUR tarafından gelecekte dönüşüm geçirecek veya yeni ortaya çıkacak sektör, meslek ve beceriler tespit edilerek işgücü piyasasının bu gelişmelere uyumunu sağlamaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu kapsamda bilişim sektöründe uzman yetiştirmeye yönelik olarak; Bulut Bilişim Uzmanı, Siber Güvenlik Uzmanı, ERP Uzmanı, Yazılım Geliştirme Uzmanı, Mobil Yazılım Uzmanı, Oyun Geliştirme Uzmanı gibi mesleklerde işgücü yetiştirilmesine yönelik mesleki eğitim kursları düzenlenmektedir. 2015 yılından itibaren bugüne kadar İstanbul ilinde üç farklı proje uygulanmıştır. 2018 yılı Ocak-Haziran döneminde üçüncü projeye ilişkin mesleki eğitim kursları tamamlanmış olup proje kapsamında Yazılım Geliştirici, Sistem Uzmanı ve Kurumsal Kaynak Planlama Uzmanı mesleklerinde 1.740 kişiye eğitim verilmiştir.

8.Kendi İşini Kurma Projeleri:

Engelli ve eski hükümlü kişilerin kendi iş yerlerini açması, projelerini hayata geçirmesi ve katma değer yaratarak rehabilite edilmeleri ve  topluma kazandırılmalarını sağlamak amacıyla kendilerinin ve ailelerinin geçimlerini sağlayıp sonrasında yeni istihdamlar yaratmak için İŞKUR tarafından engelli ve eski hükümlü kişilere verilen hibe destekleridir. Engellilere yönelik Kendi İşini Kurma Hibe Desteği uygulaması ile yüzde 40 engelli raporuna sahip olan ve iş kuracağı alanda mesleki eğitim belgesi veya girişimcilik eğitim sertifikası olan engellilere yönelik hazırlayacakları projeler için azami 50 bin TL hibe verilmektedir. Ayrıca eski hükümlülere yönelik olarak Denetimli Serbestlik ve Koruma Kurulları ile işbirliği içinde hazırlanan projeler karşılığında eski hükümlülere kendi işini kurmaları için brüt asgari ücretin 15 katına kadar hibe desteği verilmektedir. 2018 Ocak-Haziran döneminde Kendi İşini Kurma Hibe Desteğin ’den engellilere yönelik 296 kişi ve eski hükümlülere yönelik 257 kişi yararlanmıştır.

Etki Analizi Projesi; Aktif İşgücü Piyasası Programları kapsamında uygulanan mesleki eğitim kursları, işbaşı eğitim programları, girişimcilik eğitim programları ve diğer kurs, program ve uygulamaların etki değerlendirmesinin yapılarak kurs/programların yeniden tasarlanması ve bu faaliyet ile ilerleyen süreçte Kurum faaliyet alanıyla ilgili yapılacak etki değerlendirme analizinde Kurumun kullanabileceği bir yazılım programının oluşturulması amacıyla hayata geçirilen bir projedir. Proje kapsamında, Merkez Bankası’nın  etki değerlendirmesi kapsamında yaptığı çalışmalardaki deneyimlerinden faydalanmak ve aktif işgücü piyasası programları kapsamında Kurumumuz koordinasyonunda yürütülen faaliyetlerimizin etki değerlendirme çalışmasına katkıda bulunmak amacıyla Merkez Bankası ile işbirliği protokolü imzalanmış olup, Merkez Bankası ile koordineli yapılan çalışmalar neticesinde aktif işgücü programlarının tümünü kapsayan makro analiz çalışması tamamlanmak üzeredir. Projenin kabulü ile Kurumumuz koordinasyonunda bir çalışma grubu oluşturularak proje altyapısının hazırlanmasına ilişkin çalışmalar başlatılmıştır. Proje kapsamında Kurum personeline yönelik olarak doğrudan temin kapsamında 23 personel için Etki Analizi Eğitimi düzenlenmiştir. 2015 yılında proje kapsamında STATA programı Kuruma alımı tamamlanmıştır. İyi uygulama örneklerinin yerinde görülmesi amacı ile çalışma ziyareti kapsamında Almanya’da bulunun Institute For Employment Research (IAB) kurumuna 06-08 Kasım 2017 tarihlerinde çalışma ziyareti gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yerel düzeyde Aktif İşgücü Program’larının etkilerinin değerlendirilerek çeşitlendirilmesi, kurs/programların yeniden tasarlanmasına yönelik olarak yerel düzeyde de çalışmaların etki analizinin yapılmasının teşvik edilmesi ve bu konuda bilgi seviyesinin arttırılması amacıyla 19-20 Şubat 2018 tarihlerinde Ankara ilinde, 81 Çalışma Ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nün yönetici kadrolarında görev yapan personele yönelik etki analizi semineri düzenlenmiştir.

Bu faaliyetlerin toplam 4.000.000.000 TL’lik harcama bütçesi bulunmaktadır. Bu bütçenin Haziran 2018 sonu itibariyle 613.359.920,12 TL’lik bölümü harcanmıştır.