“Lİder tv və radio-azərbaycan” mmc

 
 
 
 
 
 
*** 
Nemoy  -  st
əndapda  aparıcının  xəbəri təqdim etməsinin  ardınca  hadisə 
yerind
ə  olan jurnalistin stəndapı  verilir.  Bu,  tamaşaçının  faktların  dəqiqliyinə 
inamını  daha  da  artırır  və  auditoriya toplamaq  baxımından  televiziyanın  imicinə 
birbaşa müsbət təsir göstərir.  
 
Nümun
ə: 
 
Aparıcı:  “Euronews”  telekanalı  Bakıda  keçiriləcək  “Avroviziya  2012”  mahnı 
müsabiq
əsinə  hazırlıq  işlərindən bəhs edən  reportaj  hazırlayıb.  Reportajda 
konsertin keçirilm
əsi üçün  son  texniki  hazırlıq  işlərinin vəziyyəti, tədbirin  baş 
tutacağı  məkan, həmçinin  yarışmanın  ölkə  və  dünya üçün əhəmiyyətindən bəhs 
olunur. Reportajda Bakının qədim şəhər olması və gözəlliyi xüsusilə vurğulanır.  
 
St
əndap – Elnur Niftəliyev (Bakının Avroviziya 2012 mahnı müsabiqəsinə yüksək 
s
əviyyədə hazırlığını xüsusi qeyd edən avropalı jurnalistlər yarışmanın möhtəşəm 
keçiril
əcəyini artıq indidən əminliklə bildirirlər).  
 
 
 
 
 
 
*** 
Müasir televiziyada Nemoy - VMY-d
ən də geniş şəkildə istifadə olunur. Bu 
cür t
əqdimat  formasının  maraqlı  tərəfi ondan ibarətdir  ki,  aparıcının  xəbəri  qısa 
olaraq,  nemoy  şəklində  təqdimatından  sonra,  efir  rejissoru  jurnalistin  birbaşa 
h
əmin  faktla  bağlı  hazırladığı  geniş  materialı  efirə  buraxır. Belə  keçid  efirdə 
f
ərqlilik  yaradır və  xəbəri  daha  maraqlı,  yaddaqalan  edir.  Amma  xəbərin bu 
formada  çatdırılmasını  studiya təqdimatı  ilə  qarışdırmayın.  Studiya  təqdimatında 
efird
ə  aparıcı  görünür  və  o,  xəbərin  yalnız  studiya  hissəsini oxuduqdan sonra 
material jurnalistin s
əsi ilə  efirə  yayımlanır. Nemoyda isə  aparıcı  xəbəri təqdim 
ed
ərkən ilk iki cümlədə efirdə görünə bilər. Daha sonra rejissor aparıcının oxuduğu 
x
əbərin  videogörüntüsünü  efirə  buraxır  və  tamaşaçı  artıq  aparıcını  görməsə  də, 
onun s
əsini eşitməkdə davam edir, eyni zamanda montaj olunmuş kadrları izləyir.  
     

---

Nümun
ə: 
 
Aparıcı:  (Nemoy  xəbər kimi təqdim edir) Küçə  uşaqları  probleminin  aradan 
qaldırılması  üçün  Əmək və  Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi “Sosial ev” 
layih
əsinə  start verir. Kimsəsiz  uşaqlar  küçələrdən  yığışdırılaraq, orada 
yerl
əşdiriləcək, yemək, yataq və  həkim nəzarəti ilə  təmin olunacaq. Küçələrdə 
kims
əsiz uşaqlara artıq rast gəlinməyəcək.    
VMY  – 
(Efir rejissoru aparıcıya keçmədən birbaşa materialı efirə təqdim edir) – 
Onlar üçün Zabrat q
əsəbəsində şərti adı “Sosial ev” olacaq bina tikilir. Burada 
yetkinlik  yaşına  çatmayan  uşaqlar  üçün  50  yerlik  social  sığınacaq  və  50 yerlik 
reabilitasiya m
ərkəzi fəaliyyət göstərəcək. “Sosial ev”də  küçə  uşaqları  hər bir 
şəraitlə təmin olunacaq.    
 
Titr – Elnur K
ələntərli – Nazirliyin aparat rəhbərinin müavini 
Sinxron – 
İnanırıq ki, “Sosial ev”lər küçə uşaqlarının normal mühitdə böyüməsinə 
v
ə tərbiyə olunmasına yardım edəcək. Əsas məqsəd həmin uşaqların vətəndaş kimi 
formalaşmasına nail olmaqdır. 
 
K.A. Kims
əsiz və  küçə  uşaqları  probleminin  aktuallığı  “Səda”nın  ötən gün efirə 
ged
ən xüsusi reportajında da qabardılmışdır. “Sosial ev” layihəsi vaxtı – vaxtında 
monitorinql
ərin  aparılmasına  və  küçə  uşaqlarının  sayının  müəyyənləşdirilməsinə 
imkan ver
əcək. Bununla da, küçələrdə gecələyən və gələcəkdə səfilə çevrilə bilən 
uşaqların artmasının qarşısı alınacaq.     
 
Tema: Küç
ə uşaqları üçün “Sosial ev” 
 
 
 
 
 
 
*** 
Əksər hallarda nemoy - sinxron, nemoy - interküy, nemoy - stəndap, hətta 
nemoy  -  VMY-d
ən sonra rejissor yenidən  aparıcıya  keçid  alır  və  aparıcı  həmin 
x
əbərin nemoy formada təqdimatını davam etdirir. Çox hallarda baş vermiş hadisə 
il
ə bağlı  yeni  fakt  və  məlumatlar ortaya çıxdıqda  bu  üsula  əl  atılır.  Lakin bəzən 

---

t
əqdimatı daha maraqlı və baxımlı etmək üçün də qeyd olunan formalardan istifadə 
olunur. X
əbərin nemoy – sinxron – nemoy formasında təqdimatına nəzər salaq:  
 
Nümun
ə: 
 
Aparıcı:  Azərbaycanda  uşaqların  asudə  vaxtının  təşkil  olunması  sahəsində 
qanunvericilik  bazası  təkmilləşdirilib.  Qanunvericilikdə  uşaqların  idman 
qurğularından  pulsuz istifadə  etməsi və  kimsəsiz  uşaqların  bu  sahədə  olan 
imtiyazları  öz  əksini  tapıb.  Bu  barədə  Milli Məclisin Sosial Siyasət Komitəsinin 
iclasında  “Azərbaycanda  uşaqların  asudə  vaxtının  təşkilinin  hüquqi  aspektləri” 
mövzusunda aparılan müzakirələr zamanı məlumat verilib.    
 
Sinxron – 
Nübar Qasımova – ekspert (Qanunun əhəmiyyəti barədə danışır) 
 
Aparıcı:  Tədbirdə  o  da  bildirilib  ki,  uşaqların  asudə  vaxtının  təşkili  məqsədilə 
istirah
ət  düşərgələri  yaradılacaq.  İclasda  “Uşaq  hüquqları  haqqında  qanun 
toplusu
”  kitabının  da  təqdimatı  olub.  Nəşrdə  bu sahə  ilə  bağlı  qanunlar  əksini 
tapıb.  
 
 
 
 
 
 
***  
Şifahi  xəbər  hadisənin  görüntüsüz,  aparıcı  tərəfindən təqdim  olunmasıdır. 
Bu üsuldan  ya t
əsvir  olmadıqda,  ya  da  hadisə  efirə  bir neçə  saniyə  qalmış  baş 
verdikd
ə  istifadə  olunur.  Ümumiyyətlə  isə  xəbərin təsvirsiz efirə  verilməsi 
arzuolunan hal deyil. Dig
ər informasiya vasitələrindən ilk növbədə  vizuallığı  ilə 
seçil
ən və  məhz  vizuallığın  yaratdığı  aydınlıqdan  bəhrələnərək  geniş  auditoriya 
toplayan televiziyada görüntü o
lmadıqda belə boşluğu doldurmaq və xəbəri şifahi 
formada verm
əmək üçün müxtəlif üsullara əl  atılır.  Bura  yaşanan  hadisənin 
imitasiya edilm
əsi, qrafik təsvirlərdən, hətta rəsm  əsərlərindən  istifadə  daxildir 
(R.M.  Dünyanın  aparıcı  televiziya  kanalları  daha  çox məhkəmə  prosesləri və  ya 
ictimai ön
əm kəsb edən  görüşlər, rəsmi  şəxslərin çıxışlarından  görüntü  əldə  edə 
bilm
ədikdə  rəssama müraciət edir və  rəssamın  həmin proseslərlə  bağlı  çəkdiyi 

---