Lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti b

12.3. Raqobatlashuvchi firmaning muvozanat holati
Biz ko`rgan edikki, raqobatlashgan bozorda narx bozor tomonidan belgilanadi va unga firma ta‘sir qila olmaydi. Bunday bozorda harakat qilayotgan firmaning talab chizig`i gorizontal chiziqdan iborat bo`lib, uning chekli daromadi narxga teng, ya′ni MR  P . Demak, raqobatlashuvchi firma foydasini maksimallashtirish sharti (qoidasi) shundan iboratki, firma ishlab chiqarish hajmini shunday tanlashi kerakki, bu hajmda narx chekli xarajatga teng bo`lsin: P  MC .
Raqobatlashgan bozorda faoliyat ko`rsatayotgan firma foydasini maksimallashtirish (muvozanat holati) sharti deyiladi, ya′ni raqobatlashuvchi firmaning chekli mahsulot qoidasini ifodalaydi. Ushbu qoidaga ko`ra firma mahsulot ishlab chiqarish hajmini chekli xarajat narxga teng bo`lgunga qadar oshirishi mumkin. Demak, MC  P bo`lsa, ishlab chiqarishni oshirish mumkin va bu oshirish MC  P bo`lguncha
davom etishi kerak.
Raqobatlashgan firma foydasini maksimallashtirish sharti yordamida
biz firmaning muvozanat holatini belgilovchi nuqtani grafik orqali
aniqlashimiz mumkin (12.4-rasm).
Rasmda E nuqta raqobatlashuvchi firmaning qisqa muddatli
oraliqdagi muvozanat holatini ifodalaydi. Bu nuqtada bo`lib, ushbu
nuqtada firma foydani maksimallashtiradigan ishlab chiqarish hajmi Q * ga erishadi.
211

C, P