M. A.Əhmədov, H. M. Məhəmmədli


III FƏSİL. İstehsal sistemlərinin modelləşdirmə üsulları



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/37
tarix08.10.2017
ölçüsü2,8 Kb.
#3692
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37

 
 
~ 5 ~ 
III FƏSİL. İstehsal sistemlərinin modelləşdirmə üsulları...........64 
3.1. İstehsal sistemlərinin modelləşdirmə sistemlərinin evolyusiya  
prosesi və onların modelləşdirilməsinə qoyulan tələbatlar...............64 
3.2. Modelləşdirmə üsullarının təsnifatı............................................66  
3.2.1. Diskret xarakterli istehsal sistemlərinin analitik modelləşdirmə 
ilə tədqiqi üsulları..............................................................................67 
3.3. Çevik istehsal modulunun sonlu avtomatlarla  
modelləşdirilməsi..............................................................................69 
3.4. Çevik istehsal modulunun paralel fəaliyyətli asinxron  
proseslərlə modelləşdirilməsi............................................................71 
3.5. Çevik istehsal modulunun produksiya modelləri ilə  
modelləşdirilməsi..............................................................................74 
3.6. Çevik istehsal modulunun şəbəkə modelləri ilə  
modelləşdirilməsi..............................................................................78 
3.7. Çevik istehsal sistemlərinin idarəolunmasında və modellərinin 
tədqiqində Petri şəbəkələrinin tətbiqinin xüsusiyyətlərinin təyini....80 
3.8. Çevik istehsal sisteminin avtomatlaşdırılmış layihələndirmə  
alətinin arxitekturasının işlənməsi.....................................................83 
3.9. Müxtəlif təyinatlı modelləşdirmə aparatları ilə modelləşdirilən 
çevik istehsal modulunun təsvirinin Petri şəbəkəsinə çevrilməsi 
alqoritmlərinin işlənməsi...................................................................87 
3.9.1. Çevik istehsal modulunun fəaliyyətinin sonlu avtomatlarla  
təsvirinin Petri şəbəkəsi modelinə çevrilməsi alqoritmi....................87 
3.9.2. Çevik istehsal modulunun paralel fəaliyyətli asinxron  
proseslərlə təsvirinin Petri şəbəkəsi modelinə çevrilməsi alqoritmi.90 
3.9.3. Çevik istehsal modulunun fəaliyyətinin produksiya modelinin 
Petri şəbəkəsi modelinə çevrilməsi alqoritmi....................................92 
3.10. Çevik istehsal modulunun fəaliyyət alqoritminin Petri şəbəkəsi 
ilə tədqiqi mərhələləri........................................................................96   
3.11. İkiəlli manipulyatorun fəaliyyət alqoritminin Petri şəbəkəsi  
ilə tədqiqi ..........................................................................................99  
IV FƏSİL. İstehsal sistemlərinin imitasiya modelləşdirilməsi..105  
4.1. Diskret xarakterli mürəkkəb sistemlərin imitasiya  
modelləşdirilməsi ilə tədqiqi üsulları..............................................105  


 
 
~ 6 ~ 
4.2. Diskret xarakterli mürəkkəb sistemlərin proseslərə oriyentasiya 
olunan xüsusiləşdirilmiş imitasiya modelləşdirilməsi dilləri ilə 
tədqiqi..............................................................................................109 
4.3. Problem-yönümlü imitasiya modelləşdirilməsi sistemlərinin  
yaradılmasında süni intellekt üsullarının istifadəsi.........................113 
4.4. Diskret xarakterli mürəkkəb sistemlərin kompüteryönümlü  
texnologiyalarla analitik modelləşdirilməsi....................................119   
4.5. İmitasiya modelləşdirilməsinin nailiyyətləri və inkişafının  
perspektivləri...................................................................................121 
V FƏSİL. Mürəkkəb istehsal sisteminin imitasiya modelinin  
arxitekturası.................................................................123  
5.1. Mürəkkəb sistemin struktur sxemi...........................................124 
5.2. Diskret xarakterli mürəkkəb sistemin imitasiya modelinin  
arxitekturası.....................................................................................125 
5.3.  Mürəkkəb sistemdə baş verən proseslər haqqında..................128 
Nəticə..............................................................................................132 
İstifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısı................................................133 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
~ 7 ~ 
GİRİŞ 
 
Fiziki modelləşdirmədən fərqli olaraq  riyazi modelləşdirmənin 
sıçrayışlı  inkişafı  hesablama  texnikasının  sənaye  üsulu  ilə  istifadəsi 
ilə  başlanmışdır  və  yeni  bir  elm  sahəsinin  süni  intellektin  əsasını 
yaratmışdır.  İlkin  olaraq  süni  intellektin  bir  elm  sahəsi  kimi 
formalaşması iki əsas istiqamətdə yerinə yetirilmişdir. 
Süni  intellektin  inkişafının  birinci  istiqamətində  əsas  məqsəd 
insan  beyninin  psixofizioloji  xassələrini  nəzərə  almaqla  onun 
fəaliyyətinin  modelləşdirilməsi  olmuşdur.  Son  nəticədə  isə  həmin 
psixofizoloji  xassələrin  elektron  hesablama  maşınları  (EHM)  və  ya 
süni  intellektin  texniki  qurğuları  vasitəsi  ilə  yerinə  yetirilməsi 
nəzərdə tutulurdu. EHM-in sürətli inkişafı, onların riyazi, alqoritmik 
və  proqram  təminatlarının  zənginləşdirilməsi  birinci  istiqamətin 
yeganə  və  əsas  istiqamət  olmadığı  ideyasının  yaranmasına  səbəb 
oldu.  Baxmayaraq  ki,  süni  intellektin  birinci  inkişaf  istiqamətinin 
reallaşdırılması nəticəsində müəyyən nailiyyətlər əldə olundu və hal-
hazırda da elmin və texnikanın müxtəlif sahələrində istifadə olunur, 
perspektivli istiqamət kimi 2-ci yanaşma daha əsas hesab edilir. 
Süni  intellektin  inkişafının  ikinci  istiqaməti  özünün 
tədqiqatlarında insan beynin psixofizoloji fəaliyyətini demək olar ki, 
nəzərə  almır. Bu halda  EHM-ə hər hansı  bir problemin  həllində bir 
alət  kimi  baxılır.  Süni  intellektin  tədqiqatçıları  isə  insanın  yaradıcı 
fəaliyyətinin  nəticələrini  EHM  vasitələri  ilə  təsvir  və  emal  edən 
proseslərin proqram vasitələrinin yaradılması ilə məşğul olurlar. 
Qeyd etmək yerinə düşər ki, süni intellektin ikinci istiqamətinin 
inkişafı  EHM-in  tətbiqinin  ilkin  mərhələlərində  yaranmış  bir  sıra, 
əsası  olmayan  steorotipləri  –  “maşın  qərar  qəbul  edir”,  “maşın 
situasiyaları  və  ya  təsvirləri  qavrayır”,  “maşın  mürəkkəb  xarakterli 
prosesləri idarə edir”, eyni zamanda “ağıllı”, “fikirləşən” maşınlar və 
s.,  ağlasığmayan fikirləri darmadağın  etdi. Belə ki, EHM sahəsində 
çalışan və eyni zamanda bu sahə ilə təmasda olan mütəxəssislər çox 
gözəl  bilirlər  ki,  EHM-in  daxilində  baş  verən  proseslərin  əqli 
fəaliyyətlə heç bir əlaqəsi yoxdur. bu, onunla əlaqədardır ki, EHM-in 


Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə