M ə h ə m m ə d t a ğ I s I d q I 0 MƏHƏMMƏd tagi



Yüklə 96,37 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/95
tarix14.06.2018
ölçüsü96,37 Kb.
#48761
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   95

lıla r b u   v a x tsız ,  gözlənilm əz  acı 
itKİ 
ü çü n   ö zlərin in   də- 
rin   «izh ari-təəssü flərin i»   b ild irm işlər.  0   v a x t  Azər- 
baycan  dilində  yeganə  m ətb u at  orqanı  olan  «Şərqi-Rus» 
qəzetində  S idq in in   v ə fa tm a   h əsr  olunm uş 
neKroloq, 
m ü x tə lif  şe rlə r,  məqalə  və 
m ə K tu b ia r  
dərc  o lu n m u şd u r. 
B aşsağlığı  xaraK terli  bu  m əqalələrdə  «ədibü-şair,  müəl- 
limü-Kamil»  m ərhum   M .T .Sidqinin  A zərbaycan  ədə- 
b iy y atı  və  pedaqoji  fİKri  tarixindəK İ  d ü rlü   x id m ətləri 
e h tira m la   yad  edilm işdir.  M .S.O rdubadi  və  H üseyn  Ra- 
sizad ən in   həm in  m ünasibətlə  «Şərqi-R us»da v erilm iş  şer 
və 
m əqalələrində  ədəbiyyat  və  m a a rif  adam ı 
Kİmi 
M .T.Sidqiyə  bəslənilən 
ü m u m x a lq  
e h tira m ı  öz 
əKSİni 
ta p m ışd ır.  M .S.O rdubadi  m aarifçi  şa irin   şəx siy y əti  və 
x id m ə t l ə r in i 
«sədaqət  к аш » ,  «dəryayi-hİKm ət»,  «sərvi- 
m ərifət» ,  «m əşhuri-vilayət»  səviyyəsində  üm um iləşdir- 
m işd ir.  Ə sgər  H acızadənin  m əqaləsində  m ərh u m u n   ailə- 
sinə  m addi  y ard ım   göstərm əsi  m əsələləri  nəzərə  çarpdı- 
rılm ışd ır.  Cəlil  M əm m ədquluzadənin  «vida  sözü»ndə  isə 
M .T .Sidqinin 
m a a r ifç iliK  
hərəKatındaKi  əvəzsiz  xidm ət- 
ləri  e h tira m la   yad  olunm uş,  ədəbi  p o rtre ti  canland ırıl- 
m ış d ır : 
«M ərhum un  şəxsi  sifə tlə ri 
m i s i l s i z   id ilə r :  
təm- 
Kinli,  m öm in,  sadiq,  saKİt,  xoşəhval,  rəh m d il  və  xeyir- 
x ah.  Gözəl-gözəl  x asiy y ətlər  Sidqini  N axçıvanda  zərbül- 
m əsəl  eləm işdilər,  0 ,  hörm ət  və  m əhəbbəti 
Kİ, 
cam aatı- 
m ız  m ərh um a  g ö stərird i,  -  indiyə 
K İm i 
heç  b ir 
ş ə x s ə  
gö- 
stərm əy ib ...  K üçə  və  b azarda  S idqini  b arm aq  ilə  göstə- 
rird ilə r.  M ərhum un  v ə fa tı  g ü n ü   çox  Kİşilər  göz  yaşı 
tÖKÜb. 
C ənazəsini  dəfn  eləməyə  gedən  cam aatı 
KÜçələr 
tu tm u rd u   və  yəqinül-yəqin  bu  cam aatm   ham ısı  b aşın ı 
aşağ ı  dİKİb,  qəlbində  deyirdi:  «Getdi  cahandan  həzrəti- 
Sidqi,  yüz  m in  heyf,  yüz  m in  əfsus!!»^®
GörKəmli  pedaqoq  və  m aarifçi  yazıçı  M .T .Sidqinin 
h əy atı,  pedaqoji  fəaliy y əti  və  y arad ıcılıq   yolu  m üəyyən 
səviyyədə  ö y rən ilm işd ir.  V axtilə  İb rah im   M ollayev  ədi- 
b in   pedaqoji  g ö rü şləri  və  m əK təbdarhq  fəaliyyətindən, 
Y avər  Eyvazov  ədəbi-publisist  y arad ıcılığ ın d an   nam izəd- 
lİK 
d isse rta siy a la rı  m üdafiə  etm işd ir.  Bir'  çox  görKəmli
Cəlil 
M əm m ədquluzadə.  G etdi  cähandan 
H əzrəti-Sidqi.  «Şərqi 
Rus»  qəzeti,  30  y an v ar,  ,1904j№ ll^^ 
.  •*,
t  f


alim lərin   -   Feyzuİla  Qasımzadə,  Məmməd  Cəfər,  Əziz 
Ş ərif,  F iru d in   KÖçərli,  Abbas  Zamanov,  Əziz  M irəhm ə- 
dov,  K am al  Talıbzadə,  BəKİr Nəbiyev,  Şıxəli  Q urbanov, 
Qulam  M əm m ədli,  X eyrulla  M əmmədov,  Şam il  Q urba­
nov,  ŞÖvqü  N ovruzov,  M irabbas  A slanov və  b aşq aların ın  
monoqrafİK  tədqiqatlarında 
və  m əqalələrində  M .T.Sidqi- 
dən 
bəhs 
olun m u şd ur. 
B ununla 
belə, 
fİKrimizcə, 
M .T .Sidqinin  h əy atı  və  fəaliyyəti  tam   h ald a,  b ü tü n   yön- 
ləri 
ilə  təd qiq olunm am ışdır.
M öhtərəm   ədibin  əsərlərin in   n ə şri  sahəsində  də 
m üəyyən  işlə r  g ö rü lm ü şd ür.  Onun  «Mənzumə»  ad lı  şeri 
1908-ci  ildə  «Irşad»  qəzetində  dərc  o lu n m u şd u r.  M əşhur 
ədəbiyatşünas  F.K öçərli  1911-1914-cü  illərd ə  Qoridən 
M əm m ədəli  Sidqiyə  göndərdiyi  m əK tublarında  a ta sı  Sid- 
qxnin  əsərlərin i  «M illət  m ah»  etməK  ü çü n   b u n la n   top- 
layıb  n ə şr  etdirm əy i  vacib  saym ışdır.  Oğlu,  tan ın m ış 
tərcüm əçi  və  p u b lisist  M əmmədəli  Sidqi  Səfərovun 
(1888-1956)  b u   sahədəKİ  xidm ətləri  təq d irəlay iq d ir.  O, 
əsrin   ə w ə llə rin d ə   M .T.Sidqinin  «Kəblə  N əsir»  (1910), 
«HeyKəli-insanə  b ir  nəzər»  (1912),  «PuşKİn»  (1914) 
əsərlərin i  ay rıca  Kitab  halın da  n əşr  e td irm işd ir.  «Kəblə 
N əsir»  mənzTim  heKayəti  «Azərbaycan  u şaq   ədəbiyyatı 
antologiyası»na  daxil  edilm işdir.  B undan  başqa,  m üxtə- 
lif  m ü n təx ab at  və  şer  to p lu ların d a  S id şin in   cəmi  b ir  ne- 
çə  qəzəli  o x u cu lara  ç atd ırılm ışd ır.  1967-ci  ildə  isə  gör- 
Kəmli 
pedaqoqun  «Seçilmiş  pedaqoji  əsərləri»  n əşr 
o lu n m u şd u r.  «MəKtəb  heKayətləri»  (1996)  K itabm da  (to- 
playanı, 
tə rtib  
edəni 
və 
m üqəddim ənin 
m üəllifi 
l.H əbibbəyli) 
böyÜK 
ədibin  uşaq  heKayələri  və  elmi-ədəbi 
irsin d ə n   n ü m u n ələr  toplanılm ışdır.
«A zərbaycan  uşaq  ədəbiyyatı  m ü n təx əb atı» n d a 
(tə rtib   edəni  X.  Məmmədov,  A .H əsənov)  M .T .Sidqinin 
m aarifçi-pedaqoji  və  elmi-ədəbi  irsin d ən   bəzi  nüm u n ələr 
v e rilm işd ir  (2002).
B ü tü n   b u n la r  nə  qədər  faydalı  olsa  da,  M .T .Sidqi­
n in  əsə rlə rin in   ancaq  m üəyyən  qism ini  əhatə  ed ir.  Müx- 
tə lif  arx iv lərd ə,  x üsusən,  A zərbaycan  E lm lər  Ajcademiy- 
ası  Əlyazmaj:ai'i   liibCilLiltmuH  füuüiıdH  -tnaarifgi  ədibin 
yüzlərlə  şerij  m əqaıəsr vərməKrat)iaTı  m lihafizə  olunma- 
q d a d ır . 
Oxufculafc'gx$^<:^rxf 
bu 
K itab   h ə m in


Yüklə 96,37 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   95




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə