M ə h ə m m ə d t a ğ I s I d q I 0 MƏHƏMMƏd tagi

qiym ətli  əlyazm alan  xəzinəsindən  toplanmış  ə sə rlə rin   və 
məKtubların  əsas  b ir  hissəsindən  ibarətdir.  Q arşım zdaK i 
K itab  
M .T .Sidqinin  elmi>ədəbi  və  pedaqoji  ə sə rlə rin in   İİK 
toplusudur,  b irin ci  KÜliiyatıdır.  B u rad a  to p lan an   əsərlə- 
ri  onun 
KİassİK 
üslubda və  m aarifçi  ru h d a  yazdığı  şer və 
heKayələri,  elmi-pedaqoji  irs i  barədə  ə h a tə li  tə s ə w ü r  
y a ra tm a ğ a  
imKan 
y a ra d ır.  Üm id 
edirİK  Ki, 
görKəmli 
m a a rif  xadim i, 
böyÜK 
mütəfəKKİr, 
m aarifçi,  ədib  Mə- 
həm m əd  Tağı  Sidqinin  haqqında  müstəqilliK  işığında 
sanballı  elm i  əsərlər  m eydana  çıxacaq,  onun 
gələcəK 
KÜlliyatları  yeni  a x ta rış la rın   sayəsində  d ah a  da  zəngin- 
ləşdiriləcəK dir.
I s a   H əbibbəyli
N axçiva n DÖvldt  Universitetinin 
reKtoru,
A M E A -n ın   həqiqi  üzvü

---

MAARİFÇİ  BƏDİİ  ƏSƏRLƏRİ

---

ELMİN  ŞƏRAFƏTİ
Ey  x ırd aca h u şy a r q ızlar,
Ey  elmə b ə x tiy ar  qızlar.
Bu 
indİKİ 
vəqt b ir  zam andır, 
Elm   əsrid i,  elra  fərzi-can d ır, 
Bielm  olanın  işi  yam andır,
V ar  elmdə,  h ə r  nə  v a r,  q ızlar.
«Quran»  dilinizdə  əzbər  olsun, 
HİKmət  sizə  zibi-zivər  olsun, 
Elm ilə  gözüz  m ü n ə w ə r  olsun, 
Z ülm ətdən 
olun  Kənar,  qızlar.
Elm üz  ola  əqllən  m ütabiq,
Əqlüz  ola  şər  ilən  m ünafiq, 
İn san lığ a h ə r  nə  olsa  layiq, 
Sizdən  o lu r  aşKar,  qızlar.
Sidq ilə  səfa  edəndə  pişə,
Qəlbiz  olu  saf,  m isli-şişə,
G ül  qönçəsi 
təK 
edin  həm işə, 
M əsturəlığ ı  şü ar,  qızlar.
D ünyadə  sədaqətü  səfanı,
M ehr  ilə  m əhəbbətü vəfanı, 
N am usla iffə tü  həyanı,
Siz  eyləyin  ix tiy a r,  qızlar.
H ər 
qız  Kİ,  ülümə  etsə  rəğbət, 
A x ırd a  
yəqin 
ta p a r  səadət,
Yox  elm dən  özgə b ir  şərafət, 
Elm   iləd ir  iftix a r,  qızlar.
V acibdi  şəriət  əhli  olmaq,
Can 
təK 
həsəd içrə  gizli  qalm aq, 
R übənd  tu tu b ,  niqab  salm aq, 
M əndən  sizə  yadigar,  q ızlar.
T əhsili  ülum ə  eylə  rəğbət, 
Q eyrət  dəm idir,  zam ani-qeyrət, 
Düşməz  ələ b ir  də böylə  fü rs ə t, 
Gəlməz  belə  ru z g a r,  qızlar.

---

MƏHƏMMƏDƏLİYƏ  NƏSİHƏT
G özüm ün  n u ru   ey  Məhəmmədəli! 
KöməK  olsun  sənə  Əliyən vəli!
Ey mənirn  sərvi-bağ,  b u stam m ,
Ey  m ənim  bülbüli-gülüstanım .
Sən  m ənim   cism im   içrə  canım san, 
Sən  m ənim   tifli-xoşbəyanım san.
Nə  qədər 
Kİ, 
əlində  v a r 
fürsət, 
D ərsinə  eylə  h ə r  zam an  diqqət.
Y etişib d ir  zam ani-elm ü  ədəb, 
M ənzilin  eylə 
guşeyi-məKtəb.
Dəmbədəm 
məKtəb 
ilə  ol  dəmsaz, 
Qış  həm   yaz  həm  oxu,  həm   yaz.
D ərsini  yaz,  oxu,  eylə  əzbər,
Sənə  verərəm   qələm, 
Kağız, 
d ə ftər.
Ф
D inü  dünaynı  elm  edər  abad, 
Ö zünü  eylə  cəhldən. azad.
R u zig arın  
Keçirtmə 
qəflətlə,
Elm   tə h sil  eylə  diqqətlə.
Ö m rünü  m əsrəf  eylə b ir  neçə  il, 
TaKİ 
təh sil  edəsən b ir  neçə  dil. 
U ru su ,  fa rsı,  türKÜ,  həm   ərəbi, 
O n la n  bilməK  a r tır ır   ədəbi.
Sən  də  öyrən  Kİ,  əhli-hal  olasan, 
BəİKə  filcüm lə ba  ham al  olasan.
Olasan 
nİKnam, 
azadə,
Həm bu  dünyada,  həm  о  dünyadə

---

OĞLAN
Gəl 
verəK 
əl-ələ,  yoldaş  oğlan, 
Cəm  olaq b ir yerə,  qardaş  oğlan. 
B ir  çıxaq cəhldən biz 
Kənara, 
Elm   təh sil 
edəK  
b ir baş,  oğlan. 
Y et  İlah i,  bizim   dadım ıza,
Əcr  ə ta  eylə u stad im iza.
FİKr 
edəK biz 
gərəK 
sübhlə  şam , 
Elm ,  sənət  üçün 
edəK 
iqdam .
Та  ola qəlbim iz bircə  aram ,
Biz  də  ra h a t  olaq ey 
K aş, 
oğlan. 
Y et  İlah i,  bizim   dadım ıza,
Əcr  ə ta  eylə  ustadım ıza.
Ey  X uda,  bax bu bal-pərə  sən, 
Öm r  ə ta   eylə  baislərə  sən. 
G ü lü stan   içrə  g ü lü n   dərəsən,
Та  olaq m illətə  yaddaş,  oğlan. 
Y et  tla h i,  bizim   dərdim izə,
Əcr  ə ta  eylə  u stad ım ıza.

---

MƏKTƏBDƏ
Əcəb  xöşbəxt  o lu r  h ə r 
kəs
, 
T utub  məba bu  məKtəbdə.
C əhalətdən  ç ıx ar h ə r  Kİm, 
Edə  sÜKna 
b u   m əK təb .
M əadi-elmi,  m aaşi-elm i, 
T apıbdır  rövnəqi-tazə. 
B əhəm dülla  o lu r  hasil,
İ
k
İ  d ü n y a   b u   m əK təb d ə.
O dur  Kİ,  qədrsiz  zərrə, 
Dönər  m ehri-dirəxşanə.
K i,  guya  qətreyi-naqis,
O lur  dərya bu  məKtəbdə.
Cəhalət  adam ı  eylər,
Yəqin 
h e y v a n d a n   b ə d tə r . 
G ər 
in s a n iy y ə t   a x t a r s a n , 
O lur 
p e y d a   b u   m əK təb d ə.
İKİ  aləmdə  insanı,
D irildən  elm dir billah.
Nə  qədər  m ürdədil  olasan, 
O lur  ehya 
b u   m əK təb d ə.
M aarif  Kəsb  edən 
Kİmsə, 
GərəK bu 
məKtəbə 
gəlsin. 
B ir 
a z  v a x t a   K a m a la ta ,
O lur  d a ra  
b u   m əK təb d ə.

---