M. Ə. MƏMMƏdov

---

 
 

---

M. 
Ə. MƏMMƏDOV 
 
 
 
 
 
AZƏRBAYCANDA  
TEXNİKİ  
KİTABXANALARIN  
İNKİŞAFI 
 
 
Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxanaçılıq-
informasiya fakült
əsinin Tədris-Metodik 
Şurasının 21 oktyabr 2016-cı il tarixli iclasının 
q
ərarı ilə (protokol №2) çapa tövsiyə olunmuşdur. 
 
 
 
 
 
Bakı – 2016
 
 
1 

---

Elmi redaktor: 
Abuz
ər Xələfov 
Əməkdar  elm xadimi, 
BDU-nun f
əxri professoru,  
tarix elml
əri doktoru 
 
Redaktor: 
 
dos. E.Y.Əhmədov 
 
R
əyçilər:    
dos. A.Qurbanov 
 
 
 
dos. P.Kaz
ımi 
 
 
  
 
 
 
M.
Ə.Məmmədov.  Azərbaycanda texniki kitabxa-
na
ların inkişafı. Monoqrafiya. Bakı, “. . . . . . . . ” nəşriyyatı, 
2016, 282 s.  
 
Monoqrafiyada  Az
ərbaycan  Respublikasında  texniki 
ki
tabxanaların  yaranması  və  inkişaf  istiqamətləri  araşdırıl-
mış, bu kitabxanaların ayrıca şəbəkə kimi formalaşması haq-
qında məlumat verilmişdir. Həmçinin monoqrafiyada texniki 
ki
tabxanaların  formalaşması  xüsusiyyətləri, mütəxəssislərə 
kitabxana-informasiya xidm
ətinin təşkilinin  forma  və  xüsu-
siyy
ətləri tədqiq edilmişdir.  
 
 
 
2 

---

MÜNDƏRİCAT 
Ön söz  ............................................................................................ 5 
 
I FƏSİL: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ TEXNİKİ 
KİTABXANALAR SİSTEMİ 
1.1. 
Texniki kitabxanalar: funksiyaları və vəzifələri ................. 11 
1.2. Elmi v
ə elmi-texniki kitabxana şəbəkələrinin 
formalaşması və inkişafı .................................................... 19 
1.3. Elmi-texniki kitabxanalar
ın maddi-texniki bazası və 
kadr t
əminatı ...................................................................... 29 
1.4. Texniki kitabxanalarda kitabxana-informasiya 
texnologiyalarının işlənməsi və tətbiqi .............................. 54 
1.5. Respublika Elmi-
Texniki Kitabxanasında KAA-nın 
t
əşkili ................................................................................. 79 
1.6. Respublika Elmi-
Texniki Kitabxanasının Normativ 
texniki s
ənədlər Fondunun təşkili ...................................... 111 
 
II FƏSİL: ELMİ-TEXNİKİ KİTABXANA FONDLARININ 
FORMALAŞDIRILMASI 
2.1. ETK-
ların komplektləşdirmə xüsusiyyətləri  ..................... 129 
2.2. Fondun mühafiz
əsi üçün ETK binalarına verilən tələblər .. 131 
2.3. ETK fondunun uçotu .......................................................... 133 
2.4
. Əsas fondun təşkili və mühafizəsi ...................................... 136 
2.5. Elektron vasit
ələrlə fondun təşkili ...................................... 138 
2.6. M
əzmunca və fiziki cəhətdən köhnəlmiş ədəbiyyatın 
fonddan çıxarılması .............................................................. 139 
2.7. Depozitar fondun t
əşkili ..................................................... 143 
2.8. Az istifad
ə edilən ədəbiyyatın depozitar fonda verilməsi.  ..... 149 
2.9. Fondun mühafiz
əsi (qorunması) ......................................... 153 
2.10. 
Fondun yoxlanması .......................................................... 155 
 
III FƏSİL: ELMİ-TEXNİKİ KİTABXANALARIN 
İNFORMASİYA RESURSLARININ SİSTEMLİ 
TƏHLİLİ 
3.1. S
ənədlərin işlənməsinin məqsəd və vəzifələri .................... 159 
3.2. Elmi-texniki 
ədəbiyyatın qrup halında işlənməsi və 
t
exniki işləmə ..................................................................... 162 
3 

---

3.3. Patent v
ə standartların işlənməsi ........................................ 164 
3.4. 
Mikroformatların işlənməsi ................................................ 166 
 
I
V FƏSİL: ELMİ-TEXNİKİ KİTABXANALARIN  
                  SORAQ-
AXRARIŞ APARATI 
4.1. ETK-larda biblioqrafik xidm
ətin əsas istiqamətləri ........... 168 
4.2. Soraq-
axtarış aparatının təşkili və strukturu ....................... 179 
4.3. Kataloq v
ə kartotekaların təşkili ......................................... 182 
4.4. Elektron n
əşrlərin biblioqrafik təsviri ................................ 191 
 
V 
FƏSİL: ELMİ-TEXNİKİ KİTABXANA 
ŞƏBƏKƏLƏRİNDƏ MÜTƏXƏSSİSLƏRƏ 
KİTABXANA-İNFORMASİYA XİDMƏTİNİN 
TƏŞKİLİ 
5.1. ETK-larda xidm
ətin təşkili xüsusiyyətləri .......................... 201 
5.2. ETK-larda müt
əxəssislərə kitabxana-informasiya 
xidm
ətinin əsas istiqamətləri ............................................. 214 
5.3. KAA il
ə xidmət və onun texnoloji baxımdan 
t
əkmilləşdirilməsi .............................................................. 233 
5.4. 
İnformasiyanın seçilmiş yayılması rejimində xidmət ......... 237 
5.5. 
Sorğu-cavab rejimində xidmət ........................................... 241 
5.6. 
İnformasiya xidmətinin forma və üsulları .......................... 244 
 
VI FƏSİL: ELMİ-TEXNİKİ KİTABXANALARIN ELMİ 
İNNOVASİYA VƏ METODİK FƏALİYYƏTİ 
6.1. Metodik t
əminatın məzmunu, əhəmiyyəti və vəzifələri ..... 250 
6.2. Metodik t
əminatın funksiyaları və prinsipləri .................... 253 
6.3. ETK-larda metodik t
əminatın əsas istiqamətləri ................ 259 
 
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDA FƏALİYYƏT 
GÖSTƏRƏN TEXNİKİ KİTABXANALARIN QISA İCMALI ... 274 
Ədəbiyyat ....................................................................................... 279 
 
 
4 

---