M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
13
- Azərbaycan rəhbəri Heydər Əliyevin SSRİ-də görkəmli partiya,
dövlət və siyasi xadim kimi tanınması və etiraf edilməsinin nəticəsi kimi
SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini təyin edilməsinin və Sov.İKP
MK Siyasi Bürosunun üzvü seçilməsinin qanunauyğunluğunu
əsaslandırmaq;
- Heydər Əliyevin fəaliyyətinin Moskva dövrünü, SSRİ Nazirlər
Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsində SSRİ-də ən nüfüzlu rəhbər kimi
fəaliyyətini işıqlandırmaq, eyni zamanda, cismən Moskvada olsa da, qəlbən
Azərbaycanda özünü hiss etməsi, respublikaya rəhbərliyini qeyd etmək;
- Azərbaycanda müstəqillik uğrunda mübarizənin başlandığı ilk
vaxtlarda onun taleyi ilə daim maraqlanan Heydər Əliyevin hadisələrə
düzgün qiymət verməsini, müstəqillik uğrunda mübarizənin taleyinin
müəyyən edilməsində əsas rol oynadığını tarixi faktlarla göstərmək;
- Azərbaycanın müstəqilliyini itirmək qorxusunun, onun
parçalanmasının, separatizmin, vətəndaş müharibəsinin qarşısının
alınmasında, xalqın gələcəyə ümidinin artırılmasında, ümumiyyətlə,
respublikamızın gələcək taleyinin həll edilməsində əsas hadisənin - Heydər
Əliyevin 1993-cü ilin iyununda Naxçıvandan Azərbaycana rəhbərliyə
gəlməsinin Azərbaycanın Milli Qurtuluşu kimi əhəmiyyət daşıdığını və
mahiyyətini izah etmək;
- 1993-cü
il
oktyabrın 3-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
seçilməsindən sonra Heydər Əliyevin bir prezident kimi müstəqil
dövlətçiliyin qorunması, dövlətçiliyə qarşı təşkil edilən qəsdlərin,
təxribatların qarşısının alınmasında siyasi və təşkilatçılıq bacarığını,
səriştəsini, onun xalqa arxalanaraq qəsdlərin ləğv edilməsində çevik
siyasətini qiymətləndirmək;
- Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının yaradıcısı
kimi Prezident Heydər Əliyevin gərgin əməyini, onun təkmilləşdirilməsi
sahəsində böyük işini təhlil etmək, demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət
quraculuğu sahəsində çoxcəhətli fəaliyyətini tədqiq etmək;
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
14
- Azərbaycan Respublikasının iqtisadi inkişaf siyasətinin müəyyən
edilməsində, neft strategiyasının hazırlanması və həyata keçirilməsində,
aqrar islahatlar proqramının işlənməsində, özəlləşdirmə siyasətinin həyata
keçirilməsində, kənddə və şəhərdə yeni mülkiyyət formalarının yaranması
və inkişafına şərait yaradılmasında meydana çıxan çətinliklərin və
maneələrin aradan qaldırılmasında Prezident Heydər Əliyevin prinsipial,
yorulmaz və gərgin, titanik fəaliyyətini hərtərəfli və geniş təhlil etmək;
- Xarici
dövlətlərlə, şirkətlərlə iqtisadi əlaqələr yaradılmasında,
beynəlxalq kontraktlar bağlanmasında, Azərbaycanın dünya iqtisadi
birliyinə inteqrasiyasında, ölkəmizin mənafeyinin dünya miqyasında
müdafiə edilməsində Prezident Heydər Əliyevin siyasəti və əməli
fəaliyyətini göstərmək;
- Azərbaycanda yoxsulluğun azaldılması, işsizliyin aradan
qaldırılması, yeni iş yerlərinin açılması, əhalinin sosial rifah halının
yaxşılaşdırılması, qaçqın və məcburi köçkünlərə daim qayğı göstərilməsi,
əhalinin maddi vəziyyətinin təmin edilməsində müxtəlif vasitələrdən,
imkanlardan istifadə edilməsi üçün gördüyü genişmiqyaslı işləri
işıqlandırmaq;
- Heydər Əliyevin Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün qorunması,
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həll
edilməsi uğrunda çətin və gərgin əməyini, bu sahədə dövlətlərin və müxtəlif
təşkilatların rolundan istifadə etmək təşəbbüsünü açıqlamaq, mövcud olan
problemlərin obyektiv təhlilini vermək;
- Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında
respublikamızda sosial-iqtisadi, dövlət quruculuğu, elm, mədəniyyət, təhsil
və i.a. sahələrdə islahatların həyata keçirilməsi yolunda meydana çıxan
çətinlikləri, problemləri aşkar etmək, onların həlli yollarını
müəyyənləşdirmək və uğurlu nəticələrini ümumiləşdirmək.
Monoqrafiyanın ideya-siyasi və metodoloji əsasını ümummilli liderimiz
Heydər Əliyevin əsərləri təşkil edir. Heydər Əliyev Azərbaycana qayıtdığı
ilk vaxtda, 1993-cü il sentyabrın 21-də Respublika EA-da ziyalılarla
görüşündə tarix elmində mövcud olan vəziyyətlə əlaqədar öz narahatlığını
bildirdi və qarşıda duran vəzifələri qeyd etdi. bildirdi ki, «Tarixi
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
15
təhrif etmək olmaz»
1
. Sonralar, 1998-ci ilin may ayında göstərirdi: «İndi
zaman gəlib çatıbdır ki, biz hər bir şeyi olduğu kimi, doğru, düzgün, ədalətli
göstərək. Mən dəfələrlə öz fikrimi bildirmişəm və bu gün bir daha bəyan
edirəm ki, biz tariximizin hər bir dövrünü subyektivlikdən tamamilə kənar,
olduğu kimi təsvir, əks etdirməliyik. Biz onu gələcək nəsillərə olduğu kimi
çatdırmalıyıq».
2
Onun məruzə, nitq, çıxış, müsahibə və söhbətlərində, xarici ölkə
nümayəndələri ilə görüş, qəbul, fərman və sərəncamlarında ölkənin siyasi
vəziyyəti, sosial-iqtisadi siyasət, iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi,
təsərrüfat və iqtisadi həyat, mədəni quruculuq, Azərbaycanın xarici siyasəti
və beynəlxalq mövqeyi, respublikamızın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi,
xüsusilə Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həll
edilməsi yolları və i.a. zəruri məsələlərin tarixi və həyata keçirilməsinin
nəticələri, onların təhlili verilir. Bunlar əsas tarixşünaslıq və mənbəşünaslıq
bazasıdır. Geniş oxucu kütləsinin istifadəsinə təqdim etdiyimiz bu əsər ilk
növbədə məhz həmin baza əsasında tədqiq edilmişdir.
Respublikamızda Heydər Əliyevin məruzə, çıxış, nitq, bəyanat, məktub,
müraciət, fərman, söhbət və müsahibələrini əks etdirən fündamental seriyalı
mənbələr bir sıra qiymətli çoxcildlik əsərlərdə toplanmışdır. Bütün bunlar
müstəqillikdən əvvəlki dövrün tarixinə qiymət verilməsində, Azərbaycanın
müstəqillik dövrünün tarixinin işıqlandırılmasında, ümummilli liderimiz
Heydər Əliyevin çoxsahəli, geniş fəaliyyətinin tədqiq edilməsində qiymətli
bir salnamə, əvəzsiz məxəz, dəyərli tarixi qayrıaqlardır.
Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti olduğu dövrdə
imzaladığı fərmanlar və sərəncamlar respublikada hüquqi, demokratik
dövlət quruculuğunda, müstəqil respublikanın möhkəmlənməsi və
inkişafında sosial-iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi və cəmiyyət
həyatının demokratikləşməsində, elm, təhsil, mədəniyyət sahəsində əsas
proqram və hüquqi-normativ bazadır.
1
Heydər Əliyev. Müstəqilliyimiz əbədidir. I cild. Bakı, 1997, səh.155
2
«Azərbaycan» qəzeti, 21 may 1998-ci il
Dostları ilə paylaş: |