Magistratura məRKƏZİ


Cədvəl 3.3. Regionlar üzrə cəlb olunmu əmanətlər



Yüklə 0,67 Mb.
səhifə6/8
tarix21.10.2017
ölçüsü0,67 Mb.
#6368
1   2   3   4   5   6   7   8

Cədvəl 3.3.

Regionlar üzrə cəlb olunmu əmanətlər











11.01.2016




























min manat,






















ondan




Tələb olunanadək əmanətlər







Müddətli əmanətlər










Regionların adı

Cəmi

orta %

milli valyutada







xarici valyutada

milli valyutada

xarici valyutada

milli valyutada

xarici valyutada







dərəcəsi





























































məbləğ

orta %

dərəcəsi




məbləğ

orta %

məbləğ

orta %

məbləğ

orta %

məbləğ

orta %

məbləğ

orta %






















dərəcəsi

dərəcəsi

dərəcəsi

dərəcəsi

dərəcəsi














































Azərbaycan Respublikası




7413111,1

4,9

1397611,4

6,6

6015499,7

4,5

928556,6

0,0

3973356,6

0,2

469054,8

10,4

2042143,1

6,6













o cümlədən:













6,8







4,5




0,1




0,2




9,8




6,7







Bakı şəhəri




6922747,3

4,9

1142346,4

5780400,9

796667,7

3928079,7

345678,7

1852321,2







Abşeron iqtisadi rayonu




162417,8

5,8

59945,4

8,1

102472,4

4,4

19872,2

0,0

14568,7

0,0

40073,2

12,1

87903,7

5,1







Aran iqtisadi rayonu




76803,5

4,5

50512,7

4,4




26290,8

4,7

32535,3

0,0

5128,5

0,0

17977,4

12,2

21162,3

5,9







Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu




13652,6

5,1

7619,5

4,3




6033,1

6,2

4847,6

0,0

615,6

0,0

2771,9

11,8

5417,5

6,9







Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu




99842,4

5,7

53507,7

6,2




46334,7

5,1

26000,1

0,0

7087,9

0,0

27507,6

12,1

39246,8

6,0







Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu




28299,5

5,5

15253,0

6,2




13046,5

4,7

7341,2

0,0

2353,8

0,0

7911,8

11,9

10692,7

5,8







Lənkəran iqtisadi rayonu




37194,2

6,4

23845,7

6,9




13348,5

5,3

10628,4

0,0

2908,8

0,0

13217,3

12,5

10439,7

6,8







Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonu




28402,3

4,4

16923,1

4,4




11479,2

4,5

10695,2

0,0

3162,7

0,0

6227,9

11,9

8316,5

6,2







Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu




8100,8

3,8

6383,0

3,6




1717,8

4,5

4487,9

0,0

518,4

0,0

1895,1

12,0

1199,4

6,4







Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu




294,1

9,4

63,4

11,7




230,7

8,8

9,1

0,0

1,9

0,0

54,3

0,0

228,8

8,8







Naxçıvan iqtisadi rayonu




35356,6

3,0

21211,5

3,1




14145,1

2,8

15471,9

0,0

8930,6

0,0

5739,6

11,6

5214,5

7,6



































































Mənbə: Azərbaycan Rspublikasının Mərkəzi Bank

İqtisadi rayonlarda cəlb olunan əmanətlərin hərəkətini cədvəldən göründüyü kimi uzun müddətli əmanətlər tələb olunan əmanətlərdən yüksək dərəcə ilə fərqlənir, bu da ondan asılıdır ki, regionda əhalinin pula olan tələbatı aşağı səviyyədədir və iqtisadi rayonlar üzrə ayrılan vəsait Abşeron iqtisadi rayonunda (5,8%), Gəncə-Qazax iqtisadi rayonunda (5,7%), Lənkəran iqtisadi rayonunda (6,4%) və Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda (9,4) yuxarı faiz göstəricisi ilə fərqlənir. (1)

Ölkəmizin daxili sabitliyi, əlverişli biznes imkanları və investisiya mühiti, həmçinin investorlar üçün tətbiq edilən müxtəlif növ güzəştlər, mövcud təbii və əmək resursları potensialı investorların ölkəyə maraq göstərməsində mühüm amillər olmuşdur. Ötən 12 il ərzində respublikamıza 200 milyard sərmayə qoyuluşları həyata keçirilmişdir. Bununla ölkədə 1 milyon 500 min yeni iş yerləri açılmış, məhsul istehsalı, əhalinin məşğulluq səviyyəsi, gəlirləri artmış, bir sözlə rifah halı yüksəlmişdir.

Regionların sosial iqtisadi inkişafın nəticəsində sosial sanələrin həlli, qiymətlərə nəzarət, iqtisadi islahatların aparılması 2018- ci ilə qədər müsbət nəticələrin əldə olunmasına gətirib çıxaracaq. 2016-cı il iqtisadi islahatlar ili olmuşdur. Həyata keçirilən islahatların əsas məqsədi Azərbaycan iqtisadiyyatının dünyanın aparıcı ölkələrinin iqtisadiyyatlarından fərqlənməsdir. Belə islahatların həyata keçirilməsi Azərbaycanın və onun regionlarının davamlı inkişafının təmin olunmasına gətirib çıxarır. (4)

3.2.Qiymətlər sisteminin iqtisadi inkişaf strategiyası.

Qiymət mexanizmi iqtisadi rıçaqlardan biri olub bütövlükdə iqtisadi mexanizmin formalaşdırılmasında və fəaliyyətində xüsusi rol oynayır. Qiymət sisteminin elə qurulmalıdır ki, iqtisadi siyasətin mərkəzi nöqtələrindən biri olsun.

Qiymət sistemi iqtisadi və sosial inkişafa mənfi və müsbət təsir edə bilər. Bu asılıdır qiymət mexanizminin düzgün təşkilindən onun istiqamətlərindən və təsir mexanizmindən asılıdır. Qiymət stimullaşdırıcı xarakterə malik olmaqla bərabər, iqtisadi münasibətlərin düzgün qurulmasında ən zəruri iqtisadi rıçaqlardan biri olmalıdır.Iqtisadi cəhətdən normal inkişaf edən ölkələrdə bu belədir. Çünki qiymətin ən vacib başlıca funksiyalarından biri məhz onun stimullaşdırıcı xarakterə malik olmasıdır. Müasir dövrdə qiymət sistemi bazar iqtisadiy­yatının əsas atributlarından olmaqla bərabər təkmilləşdirilməli və inkişaf etməlidir.

Xüsusiləşmə istiqamətində mülkiyyət münasibətlərinin təkmilləşdirilməsi və azad saibkarlığın inkişafı ilə əlaqədar tələb-təklif prinsipi əsasında bu qiymətlərin formalaşması üçün geniş şərait yaranır və bu istiqamətdə yeni qiymət formaları fəaliyyət göstərir. Bazar münasibətlərini ifadə edən qiymətlər əmtəə mübadiləsinin əsas formalarından biri olmalıdır.

Bazar münasibətlərinin genişlənməsi isə özlüyündə sərbəst bazar qiymətlərinin fəaliyyəti üçün geniş imkanlar açır. Sərbəst qiymətlərin fəaliyyət göstərdiyi bazar iqtisadiyyatına keçdikcə istehsalçıların əsas hissəsi təsərrüfat fəaliyyətində sərbəstliyə malik olmaqla istehlak əmtəələrindən istifadə də tam müstəqil olacaqdır. Onlar müstəqil surətdə istehsal planlarını və satılmaq üçün əmtəəlik məhsulun həcmini qiymətləndirməklə, tələb-təklif əsasında qiymətlərin səviyyəsini sərbəst həll edəcəkdir. Sərbəst qiymətlər bazar iqtisadiyyatı şəraitində geniş meydan açmaqla əmtəə mübadiləsinin əsas formalarından biri olmalıdır. Sərbəst qiymət növlərindən biri məlum olduğu kimi müqavilə qiymətləridir. Müqavilə qiymətləri konkret iqtisadi vəziyyətdən, istehsal subyektlərinin təsərrüfat fəaliyyətini yekunlaşdıran, dövlət iqtisadi münasibətlərinin xarakterindən və təsərrüfatlar arası iqtisadi əlaqələrin vəziyyətindən asılı olaraq qarşılıqlı mənafe əsasında çox çevik bir formada də­yişən və təkmilləşən qiymət formasıdır.

Iqtisadiyyatının bütün sahələrində müqavilə qiymətlərinin fəaliyyətinə geniş yer verilməlidir. O, azad iqtisadi münasibətlərin ifadəçisi kimi milli bazar iqtisadiyyatımıza böyük təkan verməlidir. Xüsusilə yeni təsərrüfat formalarının meydana gəldiyi, çoxukladlı iqtisadiyyata keçidin real surətdə formalaşdığı kənd təsərrüfatında mübadilənin bu formasının geniş tətbiqinə böyük ehtiyac vardır. Aqrar münasibətlərin yeni əsasda formalaşması, kənddə icarə münasibətlərinin inkişafı və fermer-kəndli təsərrüfatının reallaşdığı bir şəraitdə, təsərrüfatlar arası müqavilə münasibətlərinin, o cümlədən müqavilə qiymətləri əsasında əmtəə mübadiləsinə böyük zərurət doğurur.

2015-ci ildə də pul siyasətinə dair qərarların qəbulu zamanı pul siyasətinin həyata keçirilməsi şəraiti və qiymət sabitliyinə nail olma perspektivləri nəzərə alınır.İl ərzində pul siyasəti iqtisadi tsikldəki meyillər və pul təklifinin dinamikası, qiymət və maliyyə sabitliyi hədəfləri nəzərə alınır.İnflyasiyanın məqbul səviyyədə olduğunu nəzərə almaqla qeyri-neft sektorunda iqtisadi artıma maliyyə dəstəyini gücləndirməklə, kredit faizlərinin enməsini sürətləndirməklə investisiyaları stimullaşdırmaq lazımdır. Kiçik və orta biznesin maliyyələşməsinin və əhalinin ipoteka kreditləşməsinin optimallaşmasına monetar siyasətin həyata keçirilməsi məqsədilə 13 iyul 2015-ci il tarixindən etibarən Mərkəzi Bankın uçot dərəcəsi 3.5%-dən3%-ə endirilmişdir. Faiz dəhlizinin digər parametrlərində isə dəyişiklik edilməmişdir. Beləki, dəhlizin yuxarı həddi 5%, aşağı həddi isə 0.1% səviyyəsində saxlanılmışdır. Mərkəzi Bankın pul siyasəti qərarları bank sektorunda faiz dərəcələrinin dəyişiminətəsir göstərən amillərdən biri olmuşdur. İl ərzində manatla ümumi kreditlər üzrə faiz dərəcəsi 0.1 faiz bəndi, hüquqi şəxslərə isə kreditlər üzrə faiz dərəcələri 1.6 faiz bəndi aşağı düşmüşdür. Əmanətlər üzrə isə faiz dərəcələri il ərzində 0.5 faiz bəndi azalmışdır.


Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə