MahirəNərimanqızı
Yüklə 5,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Özünü yoxlamaq üçün sual və tapĢırıqlar. 1.
- Referat, məruzə və müstəqil tədqiqat üçün mövzular 1.
- Matökina M.V.
- Yeniyetməlik yaĢında Ģəxsiyyətin formalaĢması.
- Yeniyetmələrdə yaĢlılıq hissi və meylinin formalaĢması.
- Yeniyetmələrin təlim fəaliyyəti.
- VI.21.1.Yeniyetməlik yaĢının ümumi xarakteristikası
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
246 246 olaraq öz gücünə inamsızlığın, frustrasiya vəziyyətinin, təlimə marağın itməsinin, «məktəb nevrozlarının» meydana gələ bilməsi.
Məktəbə daxil olmaqla uĢağın həyatında nə kimi dəyiĢikliklər baĢ verir?
Kiçik məktəblilər üçün aparıcı fəalliyyət nədir? 3. Kiçik məktəblilərdə qavrayıĢ necə inkiĢaf edir? 4. Kiçik
məktəblilərdə
diqqətin inkiĢaf xüsusiyyətlərindən danıĢın. 5. Kiçik məktəblilərdə hafizənin inkiĢafı necə gedir? 6. Kiçik məktəblilərdə təxəyyül necə inkiĢaf edir? 7. Kiçik məktəblilərdə təĢəkkülün inkiĢafı nə ilə fərqlənir?
Kiçik məktəblilərdə nitqin inkiĢaf xüsusiyyətlərindən danıĢın.
Referat, məruzə və müstəqil tədqiqat üçün mövzular 1. Kiçik məktəblilərin təlim fəalliyyətinin motivləĢməsi. 2. Kiçik yaĢlı məktəblilərdə əməksevərliyin inkiĢafı. 3. Kiçik məktəbli Ģəxsiyyətinin formalaĢması. 4. Kiçik yaĢlı məktəblilərin oyun fəaliyyəti.
255; 263-266. Quliyev E.M. Kiçik məktəblilərdə idrak fəaliyyətinin inkiĢaf xüsusiyyətləri. – Bakı, 1995 Həmzəyev M.Ə. Kiçk məktəbyaĢlı uĢaqların psixoloji www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
247 247
247 247
247 247
247 247
247 xüsusiyyətləri. – Bakı, 1969. Vozrastnaə i pedaqoqiçeskaə psixoloqiə. Xrestomatiə. – M., 2001, s.87-115; 181-209. Matökina M.V., i dr. Psixoloqiə mladĢeqo Ģkolğnika. – M., 1976. Qreys Krayq. Psixoloqiə razvitiə. – Piter, 2002,s.457- 497
Löblinskaə A.A. Uçitelö o psixoloqii mladĢeqo Ģkolğnika. – M., 1977 Nemov R.S. Psixoloqiə. V 3-x kn., kn.2 – M., 1998, s.209-218.
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
248 248 21-ci FƏSĠL YENĠYETMƏLĠK YAġI DÖVRÜNÜN PSĠXOLOGĠYASI Qısa xülasə
Yeniyetməlik yaĢının ümumi xarakteristikası. Yeniyetmə yaĢında baĢ verən anatomik-fizioloji dəyiĢiklik. Psixoseksual inkiĢafın xüsusiyyətləri. Cinsi, psixoloji və sosial yetkinlik.
tələbatı: yeniyetmələrin yoldaĢları və dostları ilə qarĢılıqlı münasibətləri. Yeniyetmənin dostları referent qrup kimi. Oğlanlarla qızların münasibətlərinin xüsusiyyətləri. Mənlik Ģüurunun xüsusiyyətləri. Yeniyetmələrin əxlaqi Ģüuru. «YoldaĢlıq məcəlləsi». Əxlaqi ideaların formalaĢması və özünütərbiyə. Yeniyetmələrdə yaĢlılıq hissi və meylinin formalaĢması. YaĢlılıq hissinin və meylinin xüsusiyyətləri. Yeniyetmələrin yaĢlılarla qarĢılıqlı münasibəti. Onlarla yaĢlılar arasında ixtilafların yaranması, səbəbləri. KiĢilik və qadınlıq haqqında etalon və stereotiplərin mənimsənilməsi.
Yeniyetmələrin təlim fəaliyyətinin xüsusiyyətləri. Yeniyetmələrin təlimə, müəllim
və tədris
fənlərinə münasibəti. Ġdrak proseslərinin inkiĢafı.
VI.21.1.Yeniyetməlik yaĢının ümumi xarakteristikası
Yeniyetmə yaĢı 10-11 yaĢdan 14-15 yaĢa qədər olan vaxtı əhatə edir. Bu dövr bir il tez və ya gec baĢlaya və qurtara bilər. Bu dövrdə həmyaĢıdları ilə intim-Ģəxsi ünsiyyət yeniyetmələrin aparıcı fəaliyyəti olur. Bu dövrdə aparıcı fəaliyyətlə yanaĢı olaraq təlim, www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
249 249
249 249
249 249
249 249
249 ictimai-təĢkilati, idman, bədii, əmək fəaliyyəti də özünə xüsusi yer tutur. Həmin ictimai-faydalı fəaliyyət növlərindən istifadə etməklə yeniyetmələrdə sosial cəhətdən əhəmiyyətli iĢlərdə Ģüurlu Ģəkildə iĢtirak etmək meyli baĢ qaldırır. Onlar müxtəlif qruplarda qəbul olunmuĢ qarĢılıqlı münasibət normalarına uyğun ünsiyyət yaratmağı öyrənir, öz «mən»lərini qiymətləndirmək bacarığına yiyələnirlər. Yeniyetməlik dövrünü “keçid”, “təhlükəli”, “dönüĢ” və s. dövrü də adlandırırlar. Həmin dövrdə oğlan və qızların fiziki və psixi inkiĢafında müxtəlif keyfiyyət dəyiĢmələri baĢ verir.
Bununla əlaqədar olaraq uĢaqlıqdan yaĢlılığa keçid həmin dövrün əsasını təĢkil edir. Bu yaĢ dövründə uĢaq orqanizminin bioloji yetkin- ləĢməsi yolunda əsaslı dəyiĢiklik baĢ verir. Bədənin yuxarı və aĢağı ətraf sahələrində sümüklər əzələlərə nisbətən uzununa daha sürətlə inkiĢaf edir. Ona görə də yeniyetmənin xarici görkəmi çox qəribə olur. Bədənin ətraf hissələri gövdəyə nisbətən mütənasibliyini itirir, daha uzun görünür. Boy artımı çox sürətlə gedir, bəzən bir il ərzində 8-10 sm artır. Məlum olduğu kimi kiçik yaĢlı məktəblilərdə boyun və çəkinin artması əsasən uyğun Ģəkildə gedir. Düzgün həyat və qidalanma Ģəraitində yaĢayan kiçik məktəbli nə kök, nə də arıq görünmür. Lakin yeniyetməlik yaĢının baĢlanğıcından (10-11yaĢ) bu mütənasiblik kəskin Ģəkildə dəyiĢir. Yeniyetmənin çəkisinin və boyunun artmasında sıçrayıĢ baĢ verir. Mövcud ədəbiyyatdan məlum olduğu kimi, 9-10 yaĢ arasında oğlanlarda boy artımı təxminən 4,4 sm olduğu halda, 11 yaĢında bu artım 5,3 sm, 12 yaĢında – 6,1 sm-ə, 13 yaĢında - 4,7 sm-ə, 14 yaĢında – 7,2 sm-ə, 15 yaĢında – 6,2 sm-ə çatır. Rəqəmlərdən göründüyü kimi, oğlanlarda ən yüksək boy artımı 13-14 yaĢ arasında baĢ verir. Qızlarda isə boyun artımı daha tez baĢlayır və həmin Yüklə 5,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|