MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

339 

339 

339 

339 

339 

339 

339 

339 

339 

Həmzəyev 

M.Ə. 

Dillərarası 

keçirilmə 

və 

interferensiyanın 

psixoloji 

xüsusiyyətləri//  Bakı  Qızlar  Universiteti 

Elmi xəbərləri, 2006, №1. 

Məmmədov  A.    Təlimin  psixoloji  əsasları.  –  Bakı, 

1993. s.62-80 

Əlizadə Ə.Ə.  Müasir Azərbaycan məktəbinin psixoloji 

problemləri. – Bakı, 1998, s.34-82. 

Əlizadə Ə.Ə.  Yeni pedaqoji təfəkkür. – Bakı, 2001.. 

AlxaziĢvili A.A.   Osnovı ovladeniə ustnoy inostrannoy 

reçğö. – M., 1988. 

Artemov  V.A.    Psixoloqiə  obuçeniə  inostrannım 

əzıkam. – M., 1965. 

Davıdov V.V. Vidı obobheniə v obuçenii. – M., 1972. 

Markova  A.N.    Formirovanie  motivaüii  uçeniə  v 

Ģkolğnom vozraste. – M., 1983. 

Maxmutov  M.Ġ.  Sovremennıy urok. – M.,1981. 

MatöĢkin  A.M.    Problemnıe  situaüii  v  mıĢlenii  i 

obuçenii. – M.,1972. 

Otstaöhie  v  uçenii  Ģkolğniki.  Problemı  psixiçeskoqo 

razvitiə. – M., 1986. 

Ġlğəsov Ġ.Ġ.  Struktura proüessa uçeniə. – M., 1986. 

Kabanova.  Meller  E.N.    Uçebnaə  deətelğnostğ  i 

razvivaöhee obuçenie. – M., 1981. 

Əkimanskaə  Ġ.S.  Razvivaöhee  obuçenie.  –  M.,  1979. 

s.7-104. 

Davıdov V.V. Vidı obobheniə v obuçenii. – M., 1972. 

 

 

 

 

 

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

340 

340 

2 5 - c i   F Ə S Ġ L  

PEDAQOJĠ FƏALĠYYƏTĠN VƏ MÜƏLLĠM  

       ġƏXSĠYYƏTĠNĠN PSĠXOLOGĠYASI 

 

Qısa xülasə 

 

Pedaqoji  fəaliyyətin  psixoloji  xüsusiyyətləri.  Pedaqoji  fəaliyyət 

müəllimin peĢə fəallığıdır. Pedaqoji fəaliyyətin pedaqoji elmlərin müxtəlif 

sahələri  tərəfindən  öyrənilməsi.  Pedaqoji  fəaliyətin  psixoloji  xüsusiyyət-

ləri. Pedaqoji fəaliyətin psixoloji strukturu. 

Müəllim  Ģəxsiyyətinin  psixologiyası  və  müəllimin  pedaqoji 

ustalığının  psixoloji  əsasları.  Müəllimin  cəmiyyətdə  yeri.  Pedaqoji 

funksiyalar:  inkiĢafetdirici,  tərbiyəedici,  kommunikativ-öyrədici,  qnostik, 

konstruktiv,  təĢkilatçılıq.  Müəllim  Ģəxsiyyətinə  verilən  psixoloji  tələblər. 

Müəllim 

Ģəxsiyyətinin 

pedaqoji 

fəaliyyətdə 

rolu. 

Müəllimin 

məlumatverici,  səfərbəredici,  inkiĢafetdirici,  istiqamətləndirici  pedaqoji 

bacarıq və vərdiĢləri. Müəllimin Ģəxsi, didaktik və təĢkilati-kommunikativ 

pedaqoji qabiliyyətləri. 

Pedaqoji ünsiyyətin psixoloji  mexanizmləri. Pedaqoji ünsiyyətin 

ümumi xarakteristikası. Müəllimin Ģagirdlərlə ünsiyyət üslubu: avtokratik, 

avtoritar, demokratik, liberal, qeyri-sabit. Müəllim və Ģagirdlərin qarĢılıqlı 

münasibətləri.  Pedaqoji  ünsiyyət  zamanı  müəllimin  mövqeyi.  Gənc 

müəllimlərin Ģagirdlərlə ünsiyyətindəki əsas çətinliklər. Pedaqoji fəaliyyət 

zamanı  müəllimin  qarĢılaĢdığı  psixoloji  çətinliklərin  tipləri  və  onların 

aradan  qaldırılması  yolları.  Müəllimin  pedaqoji  mərifəti.  Pedaqoji 

mərifətin  müəllimin  davranıĢında  həlledici  yeri.  Pedaqoji  mərifətin  onun 

ümumi  əxlaqi  keyfiyyətlərindən,  pedaqoji  etika  qanunlarını  nəzərə 

almasından asılılığı

. 

ġagird  Ģəxsiyyəti  və  sinif  kollektivinin  öyrənilməsi  və  onlara 

psixoloji xarakteristika tərtibinin prinsipləri. Dərsin psixoloji təhlili. 

Pedaqoji  kollektiv  və  ona  rəhbərliyin  bəzi  psixoloji  məsələləri. 

Pedaqoji  kollektiv  və  onun  pedaqoji  fəaliyyətin  müvəffəqiyyətində  rolu. 

Müəllimlərin  qarĢılıqlı  münasibətləri  və  pedaqoji  kollektivdə  psixoloji 

iqlim.  Peedaqoji  kollektivə  rəhbərlik.  Pedaqoji  kollektivə  rəhbərliyin 

sosial-psixoloji funksiyaları. 

 

 

 

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

341 

341 

341 

341 

341 

341 

341 

341 

341 

VI.25.1. Pedaqoji fəaliyyətin psixoloji xüsusiyyətləri

 

 

Pedaqoji  fəaliyyət  cəmiyyətin  yaşlı  üzvlərinin  məqsədi 

gənc  nəsli  tərbiyə  etməkdən  ibarət  olan  fəaliyyətidir.  BaĢqa 

sözlə,  pedaqoji  fəaliyyət  müəllimin  təlim,  tərbiyə,  inkiĢaf, 

Ģagirdlərin  təĢkili  zamanı  cəmiyyət  tərəfindən  irəli  sürülən 

sifariĢə 

müvafiq 

olaraq 

məktəblilərdə 

Ģəxsiyyətin 

keyfiyyətinin  formalaĢmasına  yönəldilmiĢ  peĢə  fəallığından 

ibarətdir. 

Pedaqoji fəaliyyət mürəkkəb fəaliyyətdir. Onun müxtəlif 

cəhətləri  diqqəti  cəlb  edir.  Ona  görə  də  pedaqoji  fəaliyyət 

pedaqoji elmlərin müxtəlif sahələri tərəfindən öyrənilir, tədqiq 

olunur.  Burada  birinci  növbədə  müəllim  əməyinin  psixoloji 

qanunauyğunluqları  diqqəti  cəlb  edir.  Ona  görə  də  pedaqoji 

fəaliyyətin  psixologiyasından  danıĢarkən  müəllim  əməyinin, 

müəllimin  cəmiyyət  tərəfindən  irəli  sürülən  məqsədləri  və 

pedaqoji  fəaliyyət  sistemini  necə  qavraması  və  həyata 

keçirməsi,  konkret  Ģəraitdən  asılı  olaraq  öz  fəaliyyətinin 

vəzifə, forma və metodlarının aktuallığını necə dərk etməsinin 

psixoloji  qanunauyğunluqlarını  öyrənən  psixoloji  bilik 

sahəsini  nəzərdə  tuturuq.  Bu  bilik  sahəsi  ümumiyyətlə 

fəaliyyətin  psixoloji  qanunauyğunluqlarına  istinad  edir, 

özünün strukturunu müəyyənləĢdirərkən həmin qanunauyğun-

luqlardan  qidalanır.  Fəaliyyət  haqqında  mövcud  biliklərə 

istinad  etmiĢ  olsaq,  pedaqoji  fəaliyyətin  strukturunda  aĢa-

ğıdakı cəhətləri ayırd edə bilərik: 

1)  pedaqoji  fəaliyyətin  motivləri  -  insan  yetiĢdirməklə 

əlaqədar ictimai tələbat; 

2)  pedaqoji  fəaliyyətin  məqsədi  ─  cəmiyyət  üzvlərinin 

tərbiyəsi; 

3) pedaqoji fəaliyyətin predmeti ─ insan (yaĢlı və uĢaq). 

Fəaliyyətin  baĢqa  növlərindən  fərqli  olaraq  pedaqoji 

fəaliyyətin  predmeti  özünəməxsus  xüsusiyyətə  malikdir. 

Burada  əsas  cəhət  ondan  ibarətdir  ki,  uĢaq  öz  fəaliyyətinin 

---