MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

 

Ümumi psixologiya. Psixologiya 

136 

s e v g i l i l ə r   ü n s i y y ə t   s a x l a y ı r l a r .   A d ə t ə n ,   a z  

t a n ı d ı ğ ı n  

b i r  

a d a m  

s ə n ə  

b u  

z o n a d a  

y a x ı n l a Ģ d ı q d a   ö z ü n ü   n a r a h a t   h i s s   e d i r s ə n .  

B a Ģ q a s ı n a   s ə n i n   b u   c ü r   y a x ı n l a Ģ m a ğ ı n   h ə m i n  

a d a m d a  

s ə n i n  

o n a  

y a x ı n  

m ü n a s i b ə t  

b ə s l ə m ə y i n   b a r ə d ə   f i k i r   d o ğ u r u r .   P s i x o l o j i  

e k s p e r i m e n t l ə r   g ö s t ə r m i Ģ d i r   k i ,   x o Ģ b ə x t   ə r   –  

a r v a d   m ə h z   b u   m ə s a f ə d ə   ü n s i y y ə t   z a m a n ı  

ö z l ə r i n i   r a h a t   h i s s   e d i r l ə r .   Ə k s i n ə ,   b i r   –   b i r i  

i l ə   y o l a   g e t m ə y ə n l ə r   b u   m ə s a f ə d ə n   u z a q  

d a y a n ı r l a r .    

İ k i n c i s i ,   ş ə x s i   ü n s i y y ə t   z o n a s ı   ( 0 , 5  

m e t r d ə n   1 , 5   m e t r ə   q ə d ə r   o l a n   m ə s a f ə ) .  

M ü x t ə l i f  

 

m ə d ə n i y y ə t ,  

m ə d ə n i  

i n k i Ģ a f  

s ə v i y y ə s i n d ə   b u   z o n a n ı n   s ə r h ə d d i   m ü x t ə l i f  

o l u r .   A d ə t ə n ,   b u   m ə s a f ə d ə   b i r   –   b i r i   i l ə  

y a x Ģ ı ,   y a x ı n   t a n ı Ģ   o l a n   a d a m l a r     ü n s i y y ə t  

s a x l a y ı r l a r .   B u   m ə s a f ə   a d a m l a r ı n   b i r   –   b i r i n ə  

t o x u n m a l a r ı n a ,   ə l   v e r m ə l ə r i n ə ,   ə l l ə   ç i y n i n ə    

v u r m a l a r ı n a   i m k a n   v e r i r .   M ü t ə x ə s s i s l ə r i n  

q e y d   e t d i y i   k i m i ,   a d a m l a r ı n   ə k s ə r i y y ə t i   b u  

z o n a n ı     ö z l ə r i n i n   Ģ ə x s i   m ə k a n ı   h e s a b   e d i r   v ə  

y a d   a d a m l a r l a   b u   z o n a d a   ü n s i y y ə t ə   m e y l l i  

o l m u r l a r .    

T ə s ə v v ü r  

e d i n  

k i ,  

m i k r o a v t o b u s d a  

o t u r m u s u n u z .   D a y a n a c a q d a   y e n i   b i r   s ə r n i Ģ i n  

m a Ģ ı n a   m i n ə r ə k   b ü t ü n   y e r l ə r   b o Ģ   o l d u ğ u  

h a l d a   s i z i n   y a n ı n ı z d a   o t u r u r .   B u   z a m a n   s i z  

i s t ə r  

–  

i s t ə m ə z  

ö z ü n ü z ü  

n a r a h a t  

h i s s  

e d i r s i n i z .   Y ə q i n   k i ,   s i z   b e l ə   h a l l a r ı n   Ģ a h i d i  

o l m u s u n u z   k i ,   a d a m l a r ı n   s ı x   o l d u ğ u   y e r d ə ,  

m ə s ə l ə n ,   l i f t d ə ,   m e t r o   v a q o n u n d a ,   a v t o b u s d a  

i n s a n l a r   b i r   –   b i r i   i l ə   v i z ü a l   t ə m a s d a n   q a ç ı r ,  

p ə n c ə r ə d ə n   b a x m a ğ a ,   g ö z l ə r i n i   v a q o n d a k ı  

r e k l a m   Ģ ə k i l l ə r ə   z i l l ə m ə y ə   c ə h d   g ö s t ə r i r l ə r .  

B u  

 

c ü r  

d a v r a n ı Ģ  

t ə r z i  

Ģ ə x s i  

m ə s a f ə  

s ə r h ə d d i n i   g ö z l ə m ə k   c ə h d i n d ə n   i r ə l i     g ə l i r .    

Ü ç ü n c ü s ü ,   f o r m a l   ü n s i y y ə t   z o n a s ı   ( 1 , 5  

m e t r d ə n   3   m e t r ə   q ə d ə r   o l a n   m ə s a f ə ) .   A d ə t ə n  

b u   m ə s a f ə n i   i Ģ g ü z a r   a d a m l a r l a   ü n s i y y ə t ,  

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs 

Mərkəz

i

 

Ümumi psixologiya. Psixologiya 

 

137 

e l ə c ə   d ə   t ə s a d ü f i ,   a z   ə h ə m i y y ə t l i   s ö h b ə t  

z a m a n ı   g ö z l ə y i r l ə r .    

D ö r d ü n c ü s ü ,   ü m u m i   ü n s i y y ə t   z o n a s ı   ( 3  

m e t r d ə n   u z a q   m ə s a f ə ) .   B u   m ə s a f ə d ə   b i r i n c i  

v ə   i k i n c i   ü n s i y y ə t   z o n a l a r ı n d a k ı   d a v r a n ı Ģ ı  

h ə y a t a  

k e ç i r m ə k  

m ü m k ü n  

d e y i l d i r  

v ə  

y e r s i z d i r .  

H ə t t a  

b u  

m ə s a f ə d ə  

i Ģ g ü z a r  

ü n s i y y ə t   d ə   h ə y a t a   k e ç i r i l ə   b i l m ə z .   B u  

m ə s a f ə d ə  

s a d ə c ə  

o l a r a q ,  

 

m ə s ə l ə n ,  

m ü h a z i r ə n i   d i n l ə y i r s ə n   v ə   d e y ə   b i l i r s ə n   k i ,  

ü m u m i   ü n s i y y ə t   s i t ü a s i y a s ı n a   d ü Ģ m ü s ə n .    

 

II. 4. 3. Ünsiyyət Ģəxsiyyətlərarası  qarĢılıqlı  təsir  kimi 

 

S o s i a l     p s i x o l o g i y a d a   ü n s i y y ə t i n   ə n  

m ü h ü m  

 

c ə h ə t l ə r i n d ə n  

b i r i  

k i m i  

o n u n  

q a r ş ı l ı q l ı   t ə s i r   p r o s e s i   o l m a s ı ,   b a Ģ q a   s ö z l ə  

i n t e r a k t i v  

c ə h ə t i  

d i q q ə t i  

c ə l b  

e d i r .  

Ü n s i y y ə t ə   g i r ə r k ə n   i n s a n l a r   h ə r   h a n s ı   s u a l ,  

x a h i Ģ ,   ə m r ,   i z a h a t   v ə   s .   z a m a n ı   q a r Ģ ı l a r ı n a  

b a Ģ q a s ı n a   b u   v ə   y a   d i g ə r   Ģ ə k i l d ə   t ə s i r   e t m ə k  

m ə q s ə d i n i   d ə   q o y u r .   B u   z a m a n   o   b a Ģ q a s ı n d a n  

n ə y i s ə   ö y r ə n m ə k ,   o n a   t ə s i r   e t m ə k ,   o n u   y e r s i z  

h ə r ə k ə t d ə n   u z a q l a Ģ d ı r m a q ,   o n u n l a   d o s t l u q  

ə l a q ə l ə r i  

y a r a t m a q ,  

o n d a n  

h a n s ı s a  

b i r  

k ö m ə k l i y i   ə l d ə   e t m ə k   v ə   y a   o n a   ö z   k ö m ə k  

ə l i n i   u z a t m a q   v ə   s .   i s t ə y i n i   g ü d ə   b i l i r .   B u  

z a m a n   ü n s i y y ə t i n   n ə z ə r d ə   t u t u l a n   m ə q s ə d i  

o n u n   h ə r   i k i   i Ģ t i r a k ç ı s ı n ı n   b i r g ə   f ə a l i y y ə t  

t ə l ə b a t ı n a   u y ğ u n   o l u r s a   ö z   m ü s b ə t   b ə h r ə s i n i  

v e r ə   b i l i r ,     t ə s i r   b i r t ə r ə f l i   d e y i l   q a r Ģ ı l ı q l ı  

x a r a k t e r   d a Ģ ı y ı r .   B e l ə   k i ,   A .   f ə r d i n   h ə r ə k ə t i  

B   –   i n   d a v r a n ı Ģ ı n d a   d ə y i Ģ i k l i y ə   s ə b ə b   o l u r ,  

o n u n   c a v a b   r e a k s i y a s ı n ı   y a r a d ı r ,   n ə t i c ə d ə   b u  

r e a k s i y a   A -   ı n   d a   d a v r a n ı Ģ ı n a   t ə s i r   g ö s t ə r i r .  

D e m ə l i   q a r Ģ ı l ı q l ı   t ə s i r   p r o s e s i   b a Ģ   v e r i r .    

S o s i a l   n o r m a l a r   v ə   s o s i a l   n ə z a r ə t .  

---