Ma’lumotlar bazasini sinflarga ajratish. Ma’lumotlarni fizik va mantiqiy tavsifi

Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimini tashkil etuvchilari.

• 18.04.22

MBBT til vositalari

• Zamonaviy MBBT til vositalari tarkibiga quydagilar kiradi:
• Ma`lumotlarni yoritish tili – ma`lumotlarni mantiqiy strukturasini yoritishga mo`ljallangan;
• Ma`lumotlarni qayta ishlash tili – ma`lumotlar ustida asosiy kiritish, o`zgartirish va tanlash operatsiyalarini bajarilishini ta`minlash;
• Strukturalangan so`rovlar tili (SQL – Structured Query Language). MB strukturasini boshqarish, ma`lumotlarni boshqarish va qayta ishlashni ta`minlash;
• Namuna bo`yicha so`rovlar tili (QBE – Query By Example). MB uchun so`rovlarni vizual yaratishni ta`minlash.

• 18.04.22

MBBT dan ikki gurux shaxslari foydalanadi:

• Chekli yoki oddiy foydalanuvchilar;
• MB administratori;
• MB administratorini xizmat doirasiga quyidagi vazifalar kiradi:
• Predmet soxani tahlili va foydalanuvchilar va axborotni o‘rnini aniqlash;
• Ma’lumotlarni tuzilishini loyihalash va ularni takomillashtirish;
• Qo‘yilgan topshiriqlar va ma’lumotlarni bir butunligini ta’minlash;
• MB ni yuklash va yuritish;
• Ma’lumotlarni himoya qilish;
• MB ni tiklashni ta’minlab berish;
• MB ga murojaatlarni yig`ish va statistik qayta ishlab berish;
• MB ga ko‘p foydalanuvchilar rejimida ishlaganda, ma’lumotlarni o‘chib ketishidan himoya qilish;
• Texnik vositalar nosoz bo‘lib ishdan chiqqanda, ma’lumotlarni saqlash va qayta tiklash ishlarini bajarish;

Nazorat savollari

• Ma’lumotlarni qaysi belgilari bo‘yicha sinflarga ajratamiz.
• Ma’lumotlarni logik (mantiqiy ) va fizik tasvirlash.
• Ma’lumot bazasini uch bosqichli arxitekturasi nima?
• Ma’lumotlar bazasi administratorini asosiy vazifalarini aytib bering?