Mamlakatimizning turli hududlarida ganchkorlik



Yüklə 441,75 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/4
tarix31.05.2023
ölçüsü441,75 Kb.
#114687
  1   2   3   4
mamlakatimizning-turli-hududlarida-ganchkorlik-sanatinining-rivojlanish-tarixi



SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 
ǀ
ISSUE 4 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) 
Passport: 
http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
  
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 1204
MAMLAKATIMIZNING TURLI HUDUDLARIDA GANCHKORLIK 
SAN'ATININING RIVOJLANISH TARIXI 
 
Meyrkhat Saymanov
“Tasviriy san‘at va muhandislik grafikasi” kafedrasi I-kurs magistiri NavDPI 
ANNOTASIYA 
Ushbu maqolada ganchkorlik san’atining mamlakatimizda rivojlanish tarixi va 
Respublikamizning turli hududlariga oid turlarini shakillanishi hamda bu borada turli 
hududlarning o‘ziga xos turlarini yaralishiga hissa qo‘shgan ustalarning hayoti va ijodi 
haqida fikr boradi. 
Kalit so’zlar
:
Ganchkorlik, naqshlar, san’at, badiiyli, obidalar, qurish, bezatish, 
maqbara, ganch, o‘ymakorlik, o‘yma ganchlar, mayinlik, jozibadorlik, me’morchilik, 
geometrik, naqshlar, binolar, bezash, tuzilish. 
Ota-bobolarimiz qadimiy obidalarni nafis naqshlar bilan bezar ekanlar, zavq olish 
bilan bir qatorda, ular orqali o‘z orzu-umidlarini, muhabbatlarini, tilaklarini aks 
ettirganlar. Naqqosh ota-bobolarimiz inson ruhiyatini chuqur va har taraflama o‘rganib, 
uylarni ajoyib naqsh-nigorlar bilan bezaganlar. Naqshlangan uyda kishilar xotirjam, 
ruhiy osoyishtalik og‘ushida bo‘lishi, uzoq umr ko'rishini donishmand bobolarimiz 
asrlar davomida, hayotiy tajriba asosida ilg‘aganlar. Keksa ustalarimizning aytishicha
qadimda naqqoshiik san’ati shunchalik rivojlangan ekanki, ular chizgan yoki bo‘yagan 
naqshlari orqali birbirlari bilan unsiz gaplasha olar ekanlar. Naqsh san’ati tilini 
tushunish uchun naqshning har bir elementi va ranglarining ramziy alifbosini bilish 
kerak bolgan. 
Ganchkorlik qadimiy san’at turlaridan biridir. U Sharq mamlakatlari, xususan, 
0‘rta Osiyo, Eron, Turkiya, Arabiston, Afg‘oniston va boshqa mamlakatlarda taraqqiy 
etgan. Ayniqsa, 0‘rta Osiyoda yaratilgan asarlar badiiyligi, kompozitsiyasi va ishlanish 
uslubi bilan farq qiladi. Ganch naqshlar O'zbekistondagi ko‘pgina obidalarga 
ko‘rkamlik, go‘zallik baxsh etib turibdi. U Samarqand, Buxoro, Toshkent, Qo‘qon, 
Marg‘ilon, Xiva, Shahrisabz va boshqa shaharlardagi tarixiy obidalarni qurish va 
bezatishda ishlatilgan. 
Ganch o‘ymakorligi san’ati asrlar davomida rivojlangan. Bu san’atning qadimgi, 
o‘rta asrlardagi va XX asrdagi rivoji bir-biridan ancha farq qiladi. Qadimgi ganch 
o‘ymakorligi hajmiy bo‘lib, unda realistik tasvir ustunlik qiladi. Ularda, ko‘pincha, 
odamlar, hayvonlar, qushlar tasvirlangan. Eramizning birinchi asrlaridayoq kishilar 


SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 

Yüklə 441,75 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə