Ma’ruza №2 Mavzu : Operatsion sistema turlari va tarkibi Reja

     Windows. 

Bu oilaga kiradigan tizimlarni quydagi xususiyati mavjud : 

-

 

tizim va yangi programmalar juda oson o’rnatiladi;       

-

 

foydalanuvchi interfaysini yangi turi – grafik interfays ishlatiladi ; 

---

-

 

fayl nomi  uzum shakilda (256 simvolgacha) tashkil qilish  mumkin  ; 

-

 

yangi qurulmalar (plug and play – “o’rnat va ishlat” pirinsipi asosida ) juda  

yengil kiritiladi ; 

-

 

32 raziryatli multi masalalik (мультизадачность) bir nechta programmalarni 

birgalikda ishlashni taminlaydi ;  

-

 

Multimedia, telecominikatsiya, internet va masshtablanuvchi shriftlarni  

qollash. 

     Windows  aparatsion  tizimi  (N  95,98,2000,…)  quydagi  asosiy  qsimlardan 

(modullardan) iborat.  

     1.Windows yadirosi  

     2.  32  bitli  foydalanuvchi  interfaysini  boshqaruvchi  qobiq  –  programma 

(проводник –yo’l boshchi )  

     3.Reestr 

     4.Konfiguratsiya dispetcheri 

     5.Vertual mashina  dispetcheri  

     6.Fayl qism sistemasi dispetchiri 

     7.Ilovalarni boshqarish moduli  

     

Yadro.

  Boshqaruvchi  (asosiy)  programma  bo’lib  o’z  navbatida  uch  qismdan 

iborat.  

     a)  Karnel  moduli.  Kiritish  –  chiqarish,  xotirani  taxsimlash  va  jarayonlarni 

boshqaradi . 

     b)  User  moduli.  Sichqoncha,  kloviatura,  portlar,  taymer  boshqaradi,  grafik 

interfeys elementlari (deraza, memyu, piktogramma) ni akslantiradi. 

---

     v)  GDI  (Gaphik  Divice  Interface  –  Grafik  prodseduralar  (qurulmalar) 

interfeysi).Grafik  prodseduralar  ishini  boshqaradi,  manitor  va  pirintir  drayverlari 

bilan hamkorlik qiladi.  

     

Drayver 

maxsus  sistemaviy  programma  bo’lib  aperatsion  sistema  va  fizik 

qurulma hamkorligini taminlaydi. 

     Drayverlardan,  masalan,  manitor,  kloviatura,  pirinter,  manikulyatorlar 

drayverlarini misol keltirish mumkin. 

      

Provodnik . 

Bu modul (EXPLORER) asosan fayllar ustida amallar (funksialar) 

bajarish  uchun  ishlatiladi  .  Funksialardan  fayllarni  koryalash,  ko’chirish,  maxsus 

belgilar (yorliq,yarlik) bilan belgilash va boshqa amallarni ijro etish mumkin  

     

Reestr.

(registry)  Bu  modulda  qurilmalar,  tizm  konfiguratsiyasi  va  ilovalar 

haqida ma’lumot saqlanadi. Ma’lumotlarni o’qish va yozish uchun reestr redaktori 

(registry editor), yani regedit.exe ishlatiladi.Reestr asosan ikkita fayldan iborat  

     a)User.dat – foydalanuvchilar haqida ma’lumotni saqlaydi  

     b)System.dat – aniq qurilmalar va shu ShEHM haqida ma’lumot saqlaydi  

     Windowsning  har  bir  marta  ishga  tushirilganda  (a)  va  (b)  fayllarning  nusqasi 

(user.dao  va  system.dao)  hosil  bo’ladi.Agar  tizm  noto’g’ri  yuklansa  restrni  tahlil 

qilish  mumkin.Agar  ilovalar  16  –  razryadli  bo’lsa  ma’lumotlarning  bir  qismi 

Win.ini, system.ini va Wingile.ini fayllariga ham joylashtiriladi.