Harakat.
Borliqning atributlari ichida uning asosiy mayjudlik
usulini ifoda etuvchi xususiyati haraicat hisoblanadi. Chunki borliq
haranatsiz o'zining strukturaviy yaxlitligini saqlay olmaydi. Buni moddiy
borliq misolida qarab chiqaylik. Faraz qiling, qarshimizda biror jism
turibdi.Agar harakat bo'lmaganida edi, yorug'lik nurlari shu jismga urilib
bizga qaytmagan bo'lar edi, ya'ni biz uni ko'rmagan bo'lar edik.
Shuningdek, bu jismning yaxlitligini saqlab turgan moletculalar,
atomlar, elementar zarrachalar o'rtasidagi o'zaro ta'sirlar ham
bo'lmasdi.Natijada bu jismning strakturaviy birligiga putur etgan bo'lar
edi. Tevarak-atrofimizdagi predmetlar va hodisalar harakat tufayli
o'zining muayyan tartibini va birligini saqlab turadi, shu tufayli, o'sish,
ulg'ayish, ravnaq topish, rivojlanish mayjuddir. Haraxat, bir tomondan,
moddiy jismlar o'rtasidagi va ulami tashxil etuvchi elementlar o'rtasidagi
aloqadorliklarning natijasi, boshqa tomondan esa, ulardagi o'zgarishlar
sifatida sodir bo'ladi. Shu nuqtai nazardan ham falsafaning harakat bu
umuman har qanday o'zgarishdir, deyilgan ta'rifi juda
o'rinlidir.Harakatning manbai haqida gap ketganda, ana shu
o'zgarishlarning asosida yotuvchi o'zaro ta'sirlar va ular orasidagi
munosabatlar nazarda tutiladi.
Demak, har qanday harakatning manbai shu sistemadagi ichki
o'zaro ta'sirlar
екап, har qanday jismning mavjudligini, eng awalo, uning
ichki aloqadorludari ta'minlaydi.
Dostları ilə paylaş: