Mavzu:Òzbekiston
sportchilarining 1952 hozirgi
davrgacha otkazilgan olimpiya
òyinlarida ishtiroki va yutuqlar.
1952 yil Xelsinki shahri mezbonlik qilgan
Olimpiya o'yinlarida o'zbekistonlik Galina
SHamray sport gimnastikasining
ko'pkurash bahslarida jamoaviy
bellashuvlarda oltin, predmet bilan
mashqda esa kumush medalni qo'lga
kiritadi.
Bu natijasi orqali SHamray o'zbekistonlik
sportchilar orasida Olimpiada medalini
qo'lga kiritgan birinchi atlet sifatida
tarixdan joy oladi.
Olimpiada oltin medallari odatda 6 gramm sof oltin
qoplamadan iborat bo'lib, metallning qolgan qismi
kumushdan iboratdir. Istisno tariqasida 1908 yil
Olimpiyada o'yinlarining medali butunlay oltindan
iborat bo'lgan, uning vazni 25 gramm, hajmi
diametri esa faqat 3.3 sm bo'lgan. Solt-Leyk-Siti
(AQSH) Olimpiadasi medallari 0.567 kg bo'lib,
Olimpiada o'yinlar tarixidagi eng og'ir medallar
hisoblanadi.
Albervile (Franciya) shahrida 1992 yilda bo'lib
o'tgan qishki Olimpiya o'yinlarida 5894 nafar
jurnalist qatnashib, hozircha bu natija OAV
vakillarining ishtiroki bo'yicha rekord sifatida
saqlanib turibdi.
Mamlakatimizda ommaviy sportni
rivojlantirish, aholi, ayniqsa, yoshlarning
sport bilan muntazam shugʻullanishi
uchun zarur sharoitlar yaratish, bu orqali,
avvalo, jamiyatda sogʻlom turmush tarzini
qaror toptirish, xalqaro sport
musobaqalarida Vatanimiz sharafini
munosib himoya qila oladigan
sportchilarni tayyorlash borasida tizimli
ishlar amalga oshirilmoqda
Mamlakatimizda ommaviy sportni
rivojlantirish, aholi, ayniqsa, yoshlarning
sport bilan muntazam shugʻullanishi
uchun zarur sharoitlar yaratish, bu orqali,
avvalo, jamiyatda sogʻlom turmush
tarzini qaror toptirish, xalqaro sport
musobaqalarida Vatanimiz sharafini
munosib himoya qila oladigan
sportchilarni tayyorlash borasida tizimli
ishlar amalga oshirilmoqda
MavzuÒzbekistonda Milliy
olimpiy qomitasi,maqsadi
va vazifalari.
Oʻzbekiston Respublikasi Milliy
Olimpiya qoʻmitasi — sport va jismoniy
madaniyatni rivojlanitirish, sogʻlom
turmush tarzini targʻib qilish,
Olimpiyadaga oid taʼlim, Olimpiya
qadriyatlari ommalashtirish, xalqaro
aloqalarni mustahkamlash ishlarida
ishtrok etadi, sport murabbiylari va
sport tashkilotlarini qoʻllab-quvvatlash
maqsadida faoiyat yurituvchi tashkilot.
1992-yil 21-yanvarda Toshkent shahrida chaqirilgan
konferensiya qarori bilan tashkil topgan. 1993-yil
sentabr oyida Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasi ning 101-
sessiyasida tasdiqlangan.[1] MOQ sport va jismoniy
madaniyatni rivojlanitirish, sogʻlom turmush tarzini
targʻib qilish, Olimpiyadaga oid taʼlim, Olimpiya
qadriyatlari ommalashtirish, xalqaro aloqalarni
mustahkamlash ishlarida ishtrok etadi, sport
murabbiylari va sport tashkilotlarini qoʻllab-
quvvatlaydi. Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasi, Osiyo
Olimpiya Kengashi, Milliy Olimpiya qoʻmitalari
jamiyati va boshqa qator xalqaro sport
federatsiyalari hamda tashkilotlari oʻrtasida
mustahkam hamkorlik aloqalari oʻrnatilgan.[2]
MOQning oliy organi Bosh assambleya, u odatda,
bir yilda kamida bir marta chaqiriladi.
Oʻzbekiston Milliy Olimpiya qoʻmitasi[4]
(MOQ) nodavlat notijorat tashkilot boʻlib, u oʻz
faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasi
qonunchiligi, Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasi
(XOQ), Olimpiya Xartiyasi va Oʻzbekiston
Milliy Olimpiya qoʻmitasi Ustavi asosida
amalga oshiradi. Oʻzbekiston Milliy Olimpiya
qoʻmitasi respublikada jismoniy tarbiya va
sportni rivojlantirish boʻyicha bir qator muhim
funksiyalarni bajaradi. MOQning asosiy
funksiyalarini ichki va tashqi funksiyalarga
boʻlish mumkin.
Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasining
Oʻzbekiston Respublikasida istiqomat
qiluvchi aʼzolari;
Olimpiya oʻyinlari dasturiga kirgan sport
turlari xalqaro federatsiyalari aʼzolari
hisoblanuvchi Milliy sport federatsiyalari
yoki MOQ va uning Ijroqoʻmining
koʻpchilik ovozini tashkil etuvchi vakillari.
MOQ har bir sport turlari boʻyicha bunday
Xalqaro sport federatsiyalari boshchilik
qiluvchi birdan ortiq Milliy sport
federatsiyalarini tan olmaydi;
MavzuÒzbekistonda
paraolimipiyada vujudga kelishi
va rivojlanishi.
Prezident paralimpiya harakatini
rivojlantirish to‘g‘risidagi qarorni
imzoladi. Milliy paralimpiya
qo‘mitasi tashkil etiladi. Butun
mamlakat bo‘ylab nogironlar va
nogironlar uchun sport bilan
shug‘ullanish uchun sharoitlarni
kengaytirish rejalashtirilgan.
Barcha turdagi sport ta’lim muassasalarida
jismoniy imkoniyati cheklangan va nogironligi
bo‘lgan shaxslar uchun sport bo‘limlarini
bosqichma-bosqich tashkil etish hamda iqtidorga
ega bo‘lgan jismoniy imkoniyati cheklangan va
nogironligi bo‘lgan shaxslarni tanlab olish, ularni
sport turlariga yo‘naltirish, tayyorlash hamda oliy
sport mahoratiga erishishini ta’minlovchi uzluksiz
yagona kompleks tizimni joriy etish rejalashtirilgan.
Paralimpiya sport turlari bo‘yicha malakali
mutaxassislarni tayyorlash, qayta tayyorlash va
ularning malakasini oshirish tizimini yaratish
hamda ilmiy tadqiqotlar olib borish ko‘zda tutilgan.
Bundan tashqari, jismoniy imkoniyati cheklangan
va nogironligi bo‘lgan shaxslarni ijtimoiy qo‘llab-
quvvatlash, ularning jamiyatda munosib o‘rin
egallashlarini rag‘batlantirish, jismoniy va ijtimoiy
moslashuvi integratsiyasini dasturiy-uslubiy
ta’minlash, kasbiy reabilitatsiya va kadrlar
tayyorlash kuchaytiriladi.
Qaror bilan O‘zbekiston milliy paralimpiya
assotsiatsiyasi negizida O‘zbekiston Milliy
paralimpiya qo‘mitasi tashkil etiladi
O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va
sport universitetining Paralimpiya
fakulteti tashkil qilinadi. U Paralimpiya
sport turlari bilan shug‘ullanadigan
trenerlar va uslubchi-yo‘riqchilar, ko‘zi
ojizlar, kar va zaif eshituvchilar,
amputantlar bilan ishlovchi
mutaxassislar (surdo, tiflo-surdo va
xalqaro-surdo tarjimonlari) hamda
boshqa kadrlarni tayyorlash bilan
shug‘ullanadi.
Paralimpiya qo‘mitasi huzurida yuridik shaxs
maqomiga ega bo‘lgan Paralimpiya sport turlari
bo‘yicha mutaxassislarni tayyorlash instituti
tashkil etiladi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi,
Qashqadaryo, Samarqand va Farg‘ona
viloyatlari hamda Toshkent shahrida joylashgan
bolalar-o‘smirlar sport maktablarining sport
ob’ektlari, inshootlari va jihozlaridan
foydalangan holda ular bazasida Paralimpiya
qo‘mitasi huzurida Paralimpiya sport markazlari
yo‘lga qo‘yiladi.
Bundan buyon Paralimpiya qo‘mitasi va
uning hududiy bo‘linmalari
talabnomalariga ko‘ra jismoniy
imkoniyati cheklangan va nogironligi
bo‘lgan shaxslar uchun sport ob’ektlari
va inshootlaridan foydalanish bo‘yicha
zarur shart-sharoitlar yaratilishini
ta’minlashi kerak. Ushbu sharoitlarsiz
bo‘lgan ob’ektlarni moliyalashtirish rad
etiladi va ular davlat komissiyasi
tomonidan qabul qilinmaydi.
Mavzu:Butunjahon
Aditoping agentligi
(WADA) va uning
rivojlanishi.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti
huzuridagi Davlat xizmatini rivojlantirish
agentligi - davlat organlari va
tashkilotlarida inson resurslarini
rivojlantirish hamda xodimlarni
boshqarish sohasida yagona davlat
siyosatini amalga oshirish uchun masʼul
boʻlgan davlat fuqarolik xizmati ishlari
boʻyicha vakolatli davlat organi
hisoblanadi.[1]
O‘zbekiston Respublikasi Xususiylashtirilgan
korxonalarga ko‘maklashish va raqobatni rivojlantirish
davlat qo‘mitasining (keyingi o‘rinlarda — Davlat
raqobat qo‘mitasi) barcha huquqlari, majburiyatlari va
davlat, shu jumladan chet eldagi aktivlarini boshqarish,
xususiylashtirish tadbirlarini amalga oshirish (shu
jumladan davlat ulushlarini sotish), davlat aktivlarini
ijaraga berish, xo‘jalik jamiyatlarida korporativ
boshqaruvni joriy etish, iqtisodiy nochor xo‘jalik
jamiyatlarini moliyaviy sog‘lomlashtirish, bankrotlik,
baholash faoliyatida davlat tomonidan tartibga solish
va mulkni baholash standartlarini tasdiqlash bo‘yicha
huquqiy voris hisoblanadi;
Davlat raqobat qo‘mitasi va uning
hududiy organlari tomonidan savdolarga
qo‘yilgan obyektlar bo‘yicha sotuvchi
funksiyasini bajaradi. Bunda Davlat
raqobat qo‘mitasi qayta tashkil etilishi
munosabati bilan savdo shartlari va
turlari o‘zgarishsiz qoldiriladi, obyektlarni
savdodan echish, qayta baholash va
qaytadan savdoga qo‘yish talab
etilmaydi;
Mavzu:Olimpiya
xartiyasi ,mazmuni,mohiyati,ta
moillari,ahamyati.
Olimpiya xartiyasi Olimpiya
oʻyinlarini tashkillashtirish va
Olimpiya harakatini boshqarish
uchun qoida va koʻrsatmalar
toʻplamidir. Xartiya oxirgi marta
2013-yil 9-sentabrida yangilandi.
Olimpiya xartiyasi Xalqaro Olimpiya
Qoʻmitasi tomonidan qabul qilinib,
fundamental prinsip, qoida va
qarorlardan iborat. Olimpiya xartiyasi
rasmiy ikki — fransuz va ingliz tillarida
tuzilgan, boshqa tillarga mahalliy
Olimpiya qoʻmitalari tomonidan tarjima
qilinishi mumkin. Bunda xartiyaning
fransuzcha matni bosh boʻlib, tahrirlar
avvalo fransuzchada qilinadi va
inglizchaga oʻgiriladi.
Olimpiya xartiyasining bosh
prinsiplaridan biri quyidagicha:
"Sport bilan shugʻullanish har bir inson
huquqidir. Har kim hech qanday
kamsitishlarsiz, oʻzaro doʻstlik,
birdamlik va fair-play talab qiluvchi
Olimpiya ruhida sport bilan
shugʻullanish imkoniga ega boʻlishi
kerak."
Olimpiadaning arxeologik kashfiyotlari tufayli,
sportga juda yaqin odamlar ham qiziqib qoldilar.
Xuddi shunga o'xshash Kubertin uchun sport
hamma narsa edi - hayotning maqsadi, ma'nosi va
yo'li. Xalqaro miqyosda ommalashtirish g'oyasi
Olimpiya o'yinlarini tiklash g'oyasiga turtki bo'ldi. U
iste'dodli inson edi - jamoat arbobi, yozuvchi va,
albatta, menejer, chunki muammoni hal qilishning
yondashuvi asrlar mobaynida uning avlodlari
hayotini ta'minlaydigan katta miqyosda amalga
oshirildi va buzilgan aristokratning yana bir hazilasi
bo'lib qolmadi.
Kubbertinning sa'y-harakatlari bilan, XOQ tashkil
etildi, u bosh kotib bo'ldi (uning topshirig'i bo'yicha
Olimpiya o'yinlari nizomi tayyorlandi). Ushbu
qo'mitaga 1896 yildan 1916 yilgacha va 1919 yildan
1925 yilgacha Baron rahbarlik qilgan. Uning
xizmatlarini tan olgani va chuqur minnatdorchilik
hissiga erishish uchun Pierre de Coubertin nomidagi
medallar ta'sis etildi. Olimpiya oltiniga qaraganda, u
Olimpiya Xartiyasiga asoslanib, harakatning
tamoyillari va maqsadlarini birlashtiradigan Fair Play -
adolatli o'yin ruhini o'zida aks ettiradi, chunki u sport
yutuqlari uchun mukofot olish bilan bir qatorda oltin
medaldan ham qimmatli hisoblanadi. "G'alaba
qozonish" kontseptsiyasi mutlaqo qabul qilinishi
mumkin emas.
Olimpiya harakati uch qismdan iborat: IOC
(Xalqaro Olimpiya Qo'mitasi), NOC (Milliy
Olimpiya Qo'mitalari) va IFs (Xalqaro Sport
Federatsiyasi). Ularning barchasi Olimpiya
xartiyasi bo'lgan asosiy qonunga
asoslanadi. Uning matnida mutlaqo barcha
nozikliklar, barcha savollar, echimlarning
imkoniyatlari mavjud. U huquqiy
qisqartirishga ega va unga kirgan dastlabki
besh qismdan iborat.
E'tiboringiz uchun raxmat.
Dostları ilə paylaş: |