Mavzu: Qo’qon xonligi diniy boshqaruvi Mundareja: Kirish i-bob. Qo’qon xonligining tashkil

Muhammad Alixon davrida xonlik chеgaralarining kеngaytirilishi.

Umarxon 1822 yilda kasallanib vafot etdi va uning o`rniga 16 yoshli o`g’li Muhammad Alixon o`tkazildi.

16 yoshida taxtga o`tirgan Muhammad Alixon (1822-1841) tez orada otasining amaldorlari bilan davlat boshqaruvini o`z qo`liga ola bildi. Muhammad Alixon o`z hukmronligi yillarida bir qancha harbiy yurishlarni amalga oshirdi. 1834 yilda Qorategin, Kulob, Darvoz viloyatlarini bosib oldi. 1826-1831 yillarda Madalixon bir necha bor Xitoyga qarshi urush olib bordi. Qoshg’armusulmonlarining xitoyliklar zulmidan ozod qilishga harakat qiladi va bunda muvaffaqiyatlarga erishadi. Bu kurashlari uchun halq Madalixonni «G’ozi» laqabi bilan atay boshlaydi. Bu urushlar natijasida 70 ming uyg’ur musulmonlar Andijon viloyatiga ko`chirib keltirilgan edi.

Bir qancha muvaffaqiyatlarga erishgan Madalixon ichki siyosatda bir oz istiqbolsiz siyosat yurita boshlaydi. Avvalo davom etib turgan harbiy harakatlarning butunlay og’irligi halq zimmasiga tushib, norozilik ko`payib borayotgan bo`lsa, ikkinchi tomondan Umarxonhukmronligi yillarida yoqmay qolgan davlat amaldorlarini birin ketin o`ldira boshlaydi. Bularning hammasi Madalixondan umumiy norozilikning ortishiga olib keldi. Ayniqsa, uning ahloqiy jihatdan shariatni buzgan deb xisoblangan Madalixonga barcha halq tabaqalari qarshi chiqa boshladilar. Bunday ichki siyosiy vaziyatdan unumli foydalangan amir nasrullo 1842 yilda Qo`qonga yurish qiladi va uni qo`lga kiritib, Madalixon va uning onasi Nodira hamda oila a`zolarini qatl ettiradi. Shu tariqa Madalixon davrida katta siyosiy mavqelarga erishgan Qo`qon xonligi yana usha Madalixonning noto`g’ri siyosati bilan o`zining mustaqilligidan mahrum bo`ldi.