Mədəniyyət və turizm Mündəricat
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İşğal olunmuş ərazilərdəki muzeylər
- Kəlbəcər tarix-diyarşünaslıq muzeyi
- Ev-muzeylər və xatirə-memorial muzeylər
159 Muzeydə Gəncənin qədim qapısının fotoşəkli nümayiş olunur. Bu qapını 1063-cü ildə dəmirçi Osman oğlu İbrahim hazırlayıb. 1140-cı ildə gürcü çarının hücumu zamanı qarət kimi Gürcüstana aparılan qapı hazırda Gürcüstanın Herat monastırında saxlanılır. Muzeyin salonlarından biri dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəviyə həsr olunub. Bu bölmədə həmçinin XII əsrdə yaşamış şairlərdən Məhsəti Gəncəvi və Əbül-üla Gəncəvi barədə məlumat verilir. Gəncə hökmdarı Cavad xan, şair Mirzə Şəfi Vazeh, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti barədə materiallar Gəncənin nisbətən yaxın tarixini əks etdirir. Muzeyin ünvanı: Gəncə şəhəri, Atatürk prospekti, 244 Telefon :56-35-94 *** Qala Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksi Qala Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksi (QAEMK) 2008-ci ildə Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Bakının Xəzər rayonunun ərazisindəki qədim Qala kəndində yaradılmışdır. Muzeyə gələnlər burada Qala kəndinin qədim tarixi ilə tanış olurlar. Dünyanın açıq səma altında yaradılmış nadir muzeyləridən olan QAEMK-da eramızdan əvvəl III minillikdən bu günə qədər Qala kəndində yaşayan əhalinin həyat tərzi, kurqanlar, sərdabələr, yaşayış evləri, qədim qəsrin qalıqları, 5 məscid, 3 hamam və sair canlı olaraq qorunub saxlanılmışdır. Dulusçuluq, çörəkbişirmə sexləri orta əsrlərdəki kimi bu gün də fəaliyyət göstərir. İki hektar ərazisi olan muzey kompleksdə Abşeron yarımadasında tapılmış və eramızdan əvvəl III-II minilliklərdən orta əsrlərə qədər dövrü əhatə edən qayaüstü rəsmlər, Qavaldaş, keramika, məişət və bəzək əşyaları, silah və sikkələr, qədim yaşayış kompleksinin konservasiya olunmuş qalıqları və sair yerləşdirilmişdir. 160 İşğal olunmuş ərazilərdəki muzeylər 1988-1993-cü illərdə Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərində 600-dən çox tarixi- memarlıq abidəsi, 12 muzey, 6 rəsm qalereyası, 927 kitabxana, 85 musiqi məktəbi, 4 dövlət teatrı qalmışdır. İşğal olunmuş yerlərdəki mədəniyyət abidələri və obyektləri - xatirə-memorial kompleksləri, muzey-qoruqlar, məscidlər, məqbərələr, məbədlər, tarixi əhəmiyyət daşıyan yaşayış binaları və s. talan edilərək dağıdılmışdır. Kəlbəcər tarix-diyarşünaslıq muzeyi 1982-ci ilin sentyabrında yaradılmışdır. Ermənistanın işğalçı ordusu tərəfindən dağıdılmış muzeylər içərisində yüksək bədii və tarixi səciyyə daşıyan eksponatlarına görə ən zəngin muzeylərdən biri idi. Muzeydə geologiya, arxeologiya materialları, maddi-mədəniyyət, incəsənət əşyaları toplanmışdı. Muzeyin həyəti 900 m 2 - dən artıq sahəni tuturdu. Burada nadir bitki, o cümlədən ağac nümunələri, müxtəlif qaya təsvirləri, qoç və at fiqurları, arxeoloji əhəmiyyət daşıyan nümunələr toplanmışdı. Muzeyin fondunda 30 mindən artıq eksponat saxlanılırdı. Muzeydə Qanlıkənd istiqamətində yerləşən məşhur Lök qalasının maketi, Kəlbəcər dağlarında yaşayan bir çox vəhşi heyvanın müqəvvası, 150 mln. yaşı olan, Tərtərçay qumluğunda aşkar edilmiş daşlaşmış ilbiz nümunələri, ibtidai icma quruluşu dövrünə aid olan oxlar, bıçaqlar, baltalar, dəmir nizə ucluqları və s. nümayiş etdirilirdi. Muzeydə Aşıq Ələsgərin vəsf etdiyi kəlbəcərli Güləndamın şəkli, onun şəxsən toxuduğu 100-dən artıq gəbə və kilim saxlanılırdı. Kəlbəcər tarix-diyarşünaslıq muzeyi 1993-cü ilin aprel ayında erməni işğalçıları tərəfindən məhv edilmişdir. *** Şuşa tarix muzeyi. Muzey Şuşada yerləşirdi. Tarix-diyarşünaslıq profilli muzeydə Şuşa şəhərinin tarixini əks etdirən nadir fotoşəkillər, XIX əsr-XX əsrin əvvəllərinə aid sənədlər, Şuşada XVIII-XIX əsrlərdə inşa edilmiş, tarixi əhəmiyyət daşıyan yaşayış evlərinin sxemləri, maketləri və fotoşəkilləri, Şuşada yaşamış Azərbaycan ziyalıları, maarifçiləri, xanəndələri, musiqişünasları və yazıçıları haqqında maraqlı stendlər, eksponatlar nümayiş etdirilirdi. Dekorativ-tətbiqi sənət bölməsində qiymətli incəsənət əşyaları, dolçalar, qazan dəstləri, dulusçuluq məmulatları, Şuşada və ətraf kəndlərdə toxunmuş xalçalar, gəbələr, bədii toxuculuq nümunələri saxlanılırdı. 1992 ilin may ayına qədər fəaliyyətini davam etdirmişdir. Eksponatların xeyli hissəsini erməni təcavüzündən xilas etmək mümkün olmamışdır. 161 Ev-muzeylər və xatirə-memorial muzeylər Azərbaycanda ev-muzeylərin və xatirə-memorial muzeylərin geniş şəbəkəsi yaradılmışdır. Bu tipli muzeylər həm Bakıda, həm də respublikanın ayrı-ayrı yerlərində fəaliyyət göstərir. Cəfər Cabbarlının ev-muzeyi. 1982-ci ildə Bakıda yaradılmışdır. Muzeydə böyük dramaturqun həyat və yaradıcılığını əks etdirən 9000-ə yaxın müxtəlif eksponat, fotoşəkil, ədibin pyeslərinin tamaşaları üçün hazırlanmış maket saxlanılır. Son illərdə muzey əsaslı şəkildə yenidən qurulmuş, ekspozisiyası genişləndirilmişdir. Muzeyin ünvanı: Bakı şəhəri, H.Sultanov küçəsi, 44 Telefon :438-43-50 *** Üzeyir Hacıbəyovun ev-muzeyi. 1975-ci ildən Bakıda fəaliyyət göstərir. Muzeydə görkəmli bəstəkar, professional musiqi sənətinin banisi Ü.Hacıbəyova məxsus müxtəlif əşyalar, bəstəkarın şəxsi kitabxanası, yazı stolu, yarımçıq qalmış "Azərbaycan" simfonik poemasının partiturası, iş otağında royal və skripka, kitab və qəzetlər saxlanılır. Muzeydə geniş elmi tədqiqat işləri aparılır, Ü.Hacıbəyovun əsərlərinin ən yaxşı ifası üçün yaradıcılıq gecələri və müsabiqələr təşkil edilir. Muzeyin ünvanı: Bakı şəhəri, Ş.Əzizbəyov küçəsi, 67 Telefon :495-25-34 *** Mirzə Ələkbər Sabirin ev-muzeyi. Şamaxı şəhərində yerləşir. Muzeydə Azərbaycanın böyük satirik şairi M.Ə.Sabirin həyat və yaradıcılığını əks etdirən eksponatlar: rəsm əsərləri, kitablar, müxtəlif sənədlər nümayiş etdirilir, mütəmadi olaraq Sabir irsinə həsr olunmuş mədəni-kütləvi tədbirlər, yaradıcılıq gecələri, Yazıçılar Birliyinin xətti ilə ənənəvi Sabir poeziya günləri və s. keçirilir. Muzeyin ünvanı : Şamaxı şəhəri, S.Ə.Şirvani küçəsi, 28. Telefon :9-34-63 *** Səməd Vurğunun ev-muzeyi. 1975-ci ildə Bakıda açılmışdır. Eksponatlarının sayı 16000-dən çoxdur. Ekspozisiyada şairin iş otağındakı yazı stolu, royal, onun şəxsi əşyaları ov tüfəngi, sazı, son əlyazmaları, həmçinin kitablar, fotolar, sənədlər, S.Vurğuna həsr olunmuş məqalələr və s. nümayiş etdirilir. Muzeydə xatirə günləri, görüşlər, poeziya saatı və başqa tədbirlər keçirilir. Qazaxın Yuxarı Salahlı kəndində S.Vurğunun Poeziya Evi yaradılmışdır. Muzeyin ünvanı: Bakı şəhəri , T.Əliyarbəyov küçəsi, 4 Telefon :493-56-52 *** Nəriman Nərimanovun xatirə muzeyi. 1977-ci ildə Bakıda yaradılmışdır. Muzeydə görkəmli yazıçı və dövlət xadimi N.Nərimanovun həyat və yaradıcılığını əks etdirən sənədlər, fotolar, kitablar toplanmışdır. Muzeyin ekspozisiya zalında 2 minə yaxın eksponat nümayiş etdirilir. Muzeyin ünvanı: Bakı şəhəri, İstiqlaliyyət küçəsi, 35 Telefon :492-05-15 *** Cəlil Məmmədquluzadənin ev-muzeyi. 1978-ci ildə Bakıda yaradılmış, 1994-cü ildə açılışı olmuşdur. C. Məmmədquluzadənin ev-muzeyi 5 zaldan ibarətdir. Mühafizə olunan eksponatların sayı 4600-dən çoxdur. Onlar muzeyin əsas fonduna toplanıb. Əsas fondun materialları “ Molla Nəsrəddin” jurnalları və digər tarixi Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|