7
alınmış ―Acı bir həyat‖ əsərini yazır (bu əsər 1912-ci ildə Bakıda nəşr edilir).
1913-cü ildə Romanovlar sülaləsinin 300 illiyi ilə əlaqədar əfv –
ümumidən sonra M. Ə. Rəsulzadə vətənə qayıdır. O, hələ İstambuldan onun
göstərişi ilə 1911-ci ilin oktyabrında keçmiş hümmətçilər Tağı Nağıyev, Məmməd
Əmin Rəsulzadə və Abbasqulu Kazımzadə tərəfindən əsası qoyulan ―Müsəlman
demokratik ―Müsavat‖ partiyasına‖ daxil olmuş və tezliklə onun rəhbərinə
çevrilmişdir. (Məmməd Əmin Rəsulzadə. ―Müsavat‖ partiyasının quruluşu,
―Azərbaycan‖ Ankara, № 15 (167), 1966-cı il. səh.12 – 18). Bu illərdə M. Ə.
Rəsulzadə ədəbi – publisistik fəaliyyətini də davam etdirir. ―Yeni lisançılar və
türkçilər‖ məqaləsini, Təbriz həyatından bəhs edən ―Bir xan‖ adlı kiçik hekayəsini,
―Dil – ictimai bir əməldir‖ yazısını ―Şəlalə‖ jurnalında çap etdirir. Sonuncu
məqalədə o, Azərbaycan dilini göz bəbəyi kimi qorumağı xalqının qarşısında ən
mühüm problem kimi qaldırır. Bundan başqa, o proletar ədibi M. Qorkinin ―Ana‖
əsərindən bir parçanı Azərbaycan dilinə çevirib çap etdirir. Bu tərcümənin o illərdə
Azərbaycan ədəbiyyatına müəyyən təsirini də inkar etmək olmaz.
1914-cü il sentyabrın 16-da şair, yazıçı və jurnalist Əlabbas Müznibin
(1882 - 1938) redaktorluğu ilə ayda iki dəfə nəşr edilən ədəbi – ictimai, iqtisadi,
tarixi və siyasi jurnal olan ―Diriliyin‖in birinci nömrəsi çapdan çıxdı. M. Ə.
Rəsulzadənin ―Dirilik nədir?‖ adlı baş məqaləsi jurnalın ideya istiqamətini
müəyyənləşdirirdi və xalqımızı milli oyanışa çağırırdı. O, bu jurnalın səhifələrində
çap etdirdiyi ―Milli dirilik‖ başlığı altındakı baş məqalələrdə
Dostları ilə paylaş: