Menecmentin təŞKİlati quruluşU
Yüklə 8,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- §2. Menecer
Menecmentin mahiyyəti birgə hərəkətə qadir etmək, onlara effektliyi gücləndirmək imkanı vermək və onlara xas olan zəif cəhətləri yumşaltmaqdır (aradan qaldırmaqdır). Çünki, insan qabiliyyəti cəmiyyətə onun müəssisəni idarəetməsinin effektliyindən asılı olaraq fayda verir; 2.
bağlı olduğuna görə onların mədəniyyətində dərin kök salmışdır. Almaniyada, Böyük Britaniyada, ABŞ-da, Yaponiyada və ya digər bu kimi ölkələrdə menecerlərin yerinə yetirdikləri işlər mahiyyətinə görə eynidir. Lakin bunu onların necə etməsi tamamilə bir-birindən fərqlənə bilər. Menecerlər qarşısında duran əsas qənaətlərdən (nəticələrdən) biri onların öz tarixlərindən, mədəniyyətlərindən və ənənələrindən elə elementləri tapmaqdır ki, onlardan modernləşdirilmiş idarəetmə blokunun qurulmasında istifadə etmək mümkün olsun; 3.
Hər bir müəssisə menecmentdən sadə, dəqiq və vahid vəzifələrin yerinə yetirilməsini tələb edir: Menecmentin missiyası öz üzvlərini ümumi məqsədlər ətrafında birləşdirməkdən ibarətdir. Əks halda bizim qarşımızda hər hansı bir təşkilat deyil, kütlə duracaqdır; 4.
Menecmentin vəzifəsi ondan ibarətdir ki, müəssisə və onun hər bir üzvü öz tələbatlarını inkişaf etdirməklə bərabər onun ödənilməsi imkanları haqqında da düşünsünlər. İnsanların hazırlanması və inkişafı təşkilatın istənilən səviyyəsində həyata keçirilməlidir, bu iş bir dəqiqədə dayandınlmalıdr; 5.
İstənilən təşkilat rəngarəng işləri yerinə yetirən müxtəlif bilikli və vərdişli insanlardan ibarətdir. Buna görə də təşkilat işçilər və onların fərdi məsuliyyətləri arasmdakı komunikasiya əsasında qurulmalıdır; 6.
özlüyündə menejmcnt və bütövlükdə müəssisə fəaliyyətinin adekvat ölçüsü deyildir, bu işdə müəssisə insanla oxşardır: insana öz sağlamlığını qorumaq və fəaliyyət göstərmək üçün rəngarəng vasitələr lazım olduğu kimi, müəssisənin də uğurla fəaliyyət göstərməsi üçün son dərəcədə müxtəlif vasitələr tələb olunur;
7.
Nəhayət, söhbət müəssisələrdən getdikdə yadda saxlamaq lazımdır ki, o, özünün sədləri çərçivəsində heç vaxt nəticəyə nail ola bilmir; müəssisə çərçivəsində yalnız dəyər yaradan 19
Menecmentin təşəkkülü və inkişafı mərkəzlər fəaliyyət göstərir. Lakin nəticəyə isə xarici aləmdə nail olurlar.
Menecmentin əsasını təşkil edən başlıca element - idarəçilik fəaliyyətinin peşəkar xarakter daşımasıdır. İngilis termini olan «manager» muzdla tutulmuş peşəkar idarəediciləri nəzərdə tutur. Menecer (ingilis manager, manage - idarəetmə) - muzdlu idarəedici, menecment üzrə mütəxəssis kimi qəbul edilir. Menecment nəzəriyyəsində başlıca məsələ yaxşı menecer nədir? Sualıdır. Uzun illər ərzində o, müvəffəqiyyətə necə nail olmaq məsələsinin aydınlaşdınimasında başlıca məsələ olaraq qalmışdır. Buna görə də əsas diqqət rəhbərin şəxsi keyfiyyətləri üzərində cəmlənmişdir. Belə ki, Konfutsi belə hesab edirdi ki, rəhbər hər şeydən əvvəl öz silahdaşlarının xarakter və hisslərinə incəliklə və dərindən nüfiız etməyi bacarmalıdır. Homerin dövründə Yunanlar ideal rəhbər üçün zəruri olan aşağıdakı dörd keyfiyyəti göstərirdilər: l)Nestorun mü^ikliyi; 2)Agamemonun ədalətliyi; 3)Odisseyin bicliyi; 4)Axillesin enerjiliyini. Homer qeyd edirdi ki, həqiqətdə ideal rəhbərlik mövcud deyildir. Əgər rəhbərlər onlara xas olan keyfiyyətlərlə məq.sədyönlü istiqamətdə birgə fəaliyyət göstərərlərsə yalnız ona yaxınlaşmaq olar. Buna görə də rəhbər özünün güclü və zəif tərəfləri haqqında daima düşünməlidir. Əks halda o, tutduğu yüksək vəzifənin qurbanı ola bilər. XXI əsrin başlanğıcında bir sıra alimlər belə hesab edirlər ki, müasir menecment aşağıdakı cədvəldə qeyd edilən keyfiyyətlərə malik olması zəruridir (cədvəl 1.1.). Bu fikrin əlcyhidarları isə aşağıdakı arqumentləri göstərirdilər: -
də hələ rəhbərliyin effektliyinə təminat vermir; -
qeyd edilən bütün tələblər yalnız, o qədər də çox sayda olmayan insanları qane edir; -
doğulur»; 20
Mcncccr Cədvəl 1.1 Müasir menecerin zəruri keyfiyyətləri Müasir menecerin keyfiyyətləri Keyfiyyətlərin təsviri Fiziki - aktivlik, cncrjilik, sağlamlıq, güclülük; Şəxsiyyət - uyğunlaşa bilmək, özünə inamlı olmaq, nüfuzluluq, müvəffəqiyyətə cəhd etmək; İntellektual - ağıl, lazımı qərar qəbul etməyi bacarmaq, intuisiya, yaradıcılıq başlanğıcı; Qabiliyyət - təmas qurmaq,asanlıqla ünsiyyət qurmaq bacarığı, taktiki olmaq, diplomatik olmaq -
yaxşı rəhbərlik etməyi öyrənmək olmaz (və ya praktiki olaraq olmaz).
Müasir dövrdə menecmentin əksər nəzəriyəçiləri tərəfindən etiraf edilir ki, ideal menecer aşağıdakı keyfiyyətlərə malik olmalıdır: -
şeyin dərindən dərk edilməsi və öyrənilməsi; -
qəbul edilən qərarın siyasi nəticələrini nəzərə almaq bacarığı; -
sahibkarlıq fəaliyyətində insan ehtiyatları amilinin axtarılması və istifadəsi qabiliyyət və ona meyillilik; , -
etmək bacarığı; -
müəyyən mərhələdə ictimai əhəmiyyət kəsb edən məqsədlərə nail olmaq naminə öz şəxsi maraqlarından imtina etməyə hazır olmaq; -
psixoloji təhsil; -
sosial ədalət prinsiplərinə meyillilik və onu rəhbər tutmaq istəyi; -
öz üzərinə məsuliyyəti götürmək bacarığı; -
işin xeyri üçün tənqid etmək və tənqidi iradlar qəbul etmək qabiliyyəti; -
-
işgüzarlıq (faydasız işlər görməməyi bacarmaq); -
maneələri aradan götürməyə, iradə və çeviklik göstərməyə cəhd etmək; -
məntiqi fikirləşmək; -
işin xeyrinə olaraq öz mövqeyinə əks olan təkliflərdən istifadə 21
Yüklə 8,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|