Mənsur şEİRLƏR (Tərc. Mikayıl Rzaquluzadə) Bağban bağban
Yüklə 1 Mb. Pdf görüntüsü
|
Mən rahatlıq bilmirəm. Uzaqlarda olan şeylərin həsrətindəyəm. Könlüm tutqun uzaqların kənarına toxunmaq arzusu ilə çırpınır. Ah, ey o aləm, sənin neyinin o füsunkar çağırışı! Mən unuduram, həmişə unuduram ki, qanadlarım yoxdur, bura əbədilik bağlanmışam. Mən yanıram, gözlərimi yuma bilmirəm, mən yad bir ölkədə qəribəm. Mən sənin nəfəsini duyuram, o, mənə puç ümidlərdən pıçıldayır. Sənin dilin öz dilim kimi mənə yaxındır. Ah, ey irişilməz uzaq, ah, sənin neyinin o füsunkar çağırışı! Mən unuduram, daim unuduram ki, yola bələd deyiləm, yelqanadlı atım da yoxdur. Mən hər şeyə laqeyd, sənin xəyalınla diyar-diyar gəzirəm. Yorucu saatların günəşli dumanlıqlarında lacivərd səmada sən nə əzəmətli bir xəyal kimi zahir olursan! Ah, ey Son hədd, ah, sənin neyinin o füsunkar çağırışı!.. Mən unuduram, daim unuduram ki, tənha yaşadığım evin bütün qapıları bağlıdır. * * *
Otaqda bəslənmiş quş qəfəsdə idi; azad quş meşədə uçurdu. Vaxtı çatanda onlar bir-birinə rast gəldilər, – taleyin hökmü belə idi. Azad quş çığırdı: «Ah, ey sevgilim, gəl mənimlə uçub meşəyə gedək!» Otaqda bəslənmiş quş civildədi: «Uç, gəl mənim yanıma, ikimiz də qəfəsdə yaşayaq!» Azad quş dedi: «Harada, qəfəsdəmi? Axı orada heç qanad çalmaq da olmaz!» Otaqda bəslənmiş quş çığırdı: «Əfsus! Axı səmada mənim üçün qonmağa bir çöp də yoxdur». Azad quş çığırdı: «Ey mənim fərəhim, bir meşə nəğməsi oxu!» Otaqda bəslənmiş quş dedi: «Mənim yanıma qon, sənə gözəl nəğmə oxumağı öyrədim». Meşə quşu çığırdı: «Yox, bu ola bilməz! Nəğmə oxumağı öyrənmək olmaz». Otaqda bəslənmiş quş dedi: «Əfsus, mən meşələrin nəğməsini bilmirəm». Onların məhəbbətləri coşub daşırdı, amma onlar heç bir vaxt birlikdə, qanad-qanada uça bilməyəcəkdilər. Quşlar qəfəsin milləri ardından bir-birinə baxırlar, amma bir-birini tanıyıb başa düşmək cəhdləri əbəsdir. Onlar taqətsiz bir halda qanadlarını tərpədib nəğmə oxuyurlar: «Gəl yanıma, ey sevgilim!» Azad quş çığırır: «Bu mümkün deyil, qəfəsin bağlı qapıları məni qorxudur».
Otaqda bəslənmiş quş civildəyir: «Əfsus, mənim qanadlarım acizdir, cansızdır». * * *
Ah, ey ana, gənc şahzadə bizim qapının önündən keçib gedəcəkdir, – bu səhər mən iş barəsində necə düşünə bilərəm? Göstər görüm saçlarımı necə hörüm; söylə görüm, hansı paltarımı geyim? Mənə niyə belə heyran-heyran baxırsan, ana can? Bilirəm ki, o, bir dəfə də mənim pəncərəmə baxmayaraq; bilirəm ki, bir göz qırpımında uzaqlaşacaq; yalnız neyin batan səsi hıçqıra-hıçqıra uzaqlardan gələcəkdir. Amma gənc şahzadə bizim qapıdan keçəcəkdir, heç olmasa bir anlığa ən yaxşı paltarımı geyim. Ah, ey ana, gənc şahzadə bizim qapıdan ötüb gedir, onun gərdunəsi səhər günəşi kimi işıq saçıb keçdi.
Mən örtüyü üzümdən açdım. Döşümdən yaqut həmailimi qoparıb yola, onun ayaqları altına atdım.
Mənə niyə belə heyrətlə baxırsan, ana can? Bilirəm ki, o, mənim həmailimi yerdən götürmədi; bilirəm ki, tozun içində yalnız qırmızı bir ləkə qaldı və heç kəs bilmir ki, mənim hədiyyəm nə idi, kimə qismət olmalı idi. Amma gənc şahzadə bizim qapıdan ötüb keçdi və mən köksümdən gövhərimi qoparıb yola, onun ayaqları altına atdım.
Yatağımın yanındakı çıraq söndükdə, mən ilk quşla bir vaxtda yuxudan ayıldım. Pərişan saçlarıma təravətli bir çələng taxıb, açıq pəncərənin qabağında oturdum. Sübhün pənbə toranlığında gənc bir yolçu yol ilə gedirdi. Sinəsini mirvari boyunbağı bəzəyir, günəşin şüaları çələnginə qonmuşdu. Qapımın ağzında durub ehtirasla səsləndi: «O qız hanı?» Utandığımdan deyə bilmədim ki: «O qız mənəm, ey gənc yolçu, o qız mənəm!» Axşam toranlığı idi, çırağım hələ yanmamışdı. Dalğın-dalğın saçlarımı hörürdüm. Gənc yolçu batan günəşin işıqlarında parıldayan gərdunəsində gəldi. Atlarının ağzı köpüklənmiş, üst-başına toz qonmuşdu.
Qapımın ağzında gərdunəsindən düşdü, yorğun bir səslə soruşdu: «O qız hanı?» Utandığımdan deyə bilmədim ki: «O qız mənəm, ey yorğun yolçu, o qız mənəm!» Aprel gecəsi. Otağımda çıraq yanır. Cənub nəsiminin incə nəfəsi duyulur. Çığıran tutuquşu qəfəsində uyumuşdur. Əynimdə tovuz boğazı rəngində korsaj, plaşım təravətli ot kimi yamyaşıl... Pəncərənin qabağında oturub bomboş küçəyə baxıram. Gecənin qaranlığında durmadan pıçıldayıram: «O qız mənəm, ey ümidsiz yolçu, o qız mənəm!»
Mən tək-tənha görüşə gedəndə, quşlar ötüşmür, meh əsmir, küçə boyunca bütün evlər səssiz... Hər addım atdıqda, ayaqlarımdakı xalxallar cingidləyir, mən utanıram. Eyvanımda oturub diqqət yetirirəm: görəsən, o gəlir, ağaclardakı yarpaqlar xışıldamır ki, çay yuxuya getmiş keşikçinin dizləri üstündəki qılınc kimi hərəkətsiz. Köksümdə ürəyim çırpınır, – bilmirəm onu necə sakitləşdirim. Sevgilim gəlib yanımda oturanda, bütün bədənim əsir, göz qapaqlarım yumulanda gecə qaranlıqlaşır, külək çırağı söndürür, buludlar ulduzların üstünü örtür. Sinəmdəki gövhər parlayır, işıq saçır. Bilmirəm onu necə gizlədim...
İşlərini burax, ey gəlin. Dinlə, qonağın gəlib. Eşidirsənmi, o, ehtiyatla qapının zəncirini tərpədir. Gözlə ki, onu qarşılamağa gedəndə, ayaqlarındakı xalxallar ucadan cingildəməsin. Addımlarını çox tələsik atma. Burax işlərini, ey gəlin, axşamçağı qonağın gəlmişdir. Yox, bu, uğursuz külək deyil, ey gəlin, – qorxma. Aprel gecəsində dolğun ay göy üzündən baxır; həyətdə kölgələr zəif, göy üzü tərtəmizdir. Lazım bilsən, örtüyünü üzünə sal, qorxursansa, çırağı qapıya apar. Yox, bu, uğursuz külək deyil, ey gəlin, – qorxma. Utancaqsansa, onunla bircə kəlmə də danışma; onu qarşılayanda, qapının ağzında bir kənarda dur.
O, sənə sual versə, gözlərini yerə dikib susa bilərsən. Yüklə 1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|