MergedFile
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fəsil 6: Elmi işin nəticələrinin prezentasiyası .................................... 124
- Fəsil 7: Elmi cəmiyyətin etik qaydalarının pozulması ....................... 134
Mündəricat 5 5.3.3.1. İdeyaların qeyd olunması ........................................... 117 5.3.3.2. Sərbəst yazma ............................................................. 118 5.3.3.3. Klaster metodu ........................................................... 119 5.3.3.4. Yaddaş xəritəsi ........................................................... 121 Fəsil 6: Elmi işin nəticələrinin prezentasiyası .................................... 124 6.1. Ritorika haqqında ......................................................................... 124 6.2. Şifahi prezentasiyaya qoyulan tələblər .......................................... 127 6.3. Şifahi prezentasiyanın elementləri ................................................ 129 6.4. Köməkçi vasitələrdən istifadə ...................................................... 130 6.5. Elmi posterlərin tərtibi.................................................................. 131 6.6. Çıxış zamanı davranış qaydaları ................................................... 133 Fəsil 7: Elmi cəmiyyətin etik qaydalarının pozulması ....................... 134 7.1. Elmi etikaya riayət ........................................................................ 134 7.2. Müəlliflik hüququnun pozulması .................................................. 135 7.3. Plagiat .......................................................................................... 136 Ə dəbiyyat ............................................................................................. 138 Açar sözlər ........................................................................................... 144 Ön söz 7 Ön söz Ali məktəbdə təhsilə qədəm qoymaqla gənclərin həyatında yeni mərhələ başlayır. Bir çoxları üçün bu, başqa bir şəhərə köçmədən, yaşadıqları şə hərdə təhsil alanlar üçün isə başqa insanlarla ünsiyyət qurmaq şansına yiyələnməkdən ibarətdir. Digər tərəfdən həyatlarında yeni dövr kimi qeyd olunan tələbəlik, bu gənclərin öz doğmalarından uzaq düşmələri əsasında yaranan emosional hisslərlə müşaiyət olunur. Tələbələr ali məktəbə ayaq basdıqda ilkin olaraq “Mənim dekanlığım hardadır?”, “Filan kafedranı necə tapmalı?”, “Filan auditoriya harada yerləşir?” kimi suallarla qarşı- laşırlar. Bu və digər sualların axtarışında yeni tədrisə başlayanlar tək qa- lırlar. Ali təhsilin əsas məqsədi də elə buradan irəli gələn özünütəşkiletmə və sərbəst işləmə kimi amillərlə müşaiyət olunan bir inkişaf prosesindən ibarətdir. Tədris prosesinə daha dərindən baş vuran tələbələrdən yeni–yeni məsələləri həll etmək tələb olunur. Bu, aparılmış praktiki təcrübələrin yazılı şəkildə tərtibindən tutmuş, ali təhsil məktəbinin müəllimləri tərə- findən qoyulmuş hər hansı bir empirik və ya nəzəri məsələnin icrası və tələblərə uyğun elmi dildə yazılmasından ibarət geniş bir sahəni əhatə edir. Orta məktəbdə mətnlərin elmi dildə yazılması və tərtibi o qədər də geniş tədris olunmadığından, ali təhsilə başlayan tələbələr bu vərdişlərə sərbəst şə kildə yiyələnmək məcburiyyətində qalırlar. Bunun üçün sadəcə dərs- liklərin oxunması kifayət etmir, çünki, dərslik sırf bir fənn üzrə məlum olan biliklərin sadə dildə tələbələrə çatdırılmasını qarşısına məqsəd qoyur. Onun tərtibinin incəliklərıni anlamaq isə orta statistik tələbənin qavrama sərhədlərini aşır. Yəni, sadəcə kitablara baxmaqla hər hansı verilmiş bir elmi tapşırığın icrası üçün iş planının tərtibi, aparılması və sənəd- ləşdirilməsi çox çətin məsələdir. Burada elmi işlərin tərtibi və prezentasiyası xüsusi ədəbiyyatlarda təsvir olunmuş metodiki göstərişlərin köməyi ilə həyata keçirilir. Belə ədəbiyyatlar ümumi bilik bazasına əsas- lanaraq addım–addım tapşırığın deduktiv yolla başa düşülməsinə, onun həll olunmasına kömək edir. Təqdim olunan kitabın da əsas məqsədi tələbələri tədris prosesində müşaiyət edərək, onlara kurs və layihə işləri, bakalavr və magistr disser- tasiyalarının verilmiş vaxt çərçivəsində addım və addım uğurla işləmələrinə Ön söz 8 yardım olmaqdan ibarətdir. Kitabda təsvir olunan metodiki biliklər elmi– tədqiqat işlərinin həyata keçirilməsinə həsr edimiş geniş ədəbiyyat küt- ləsinə əsaslanır və ali məktəblərdə tədris olunan bütün elm sahələri üçün dəyərlidir. Müəllif rəyçilərə və elmi redaktora əlyazmanı diqqətlə oxumalarına və etdikləri dəyərli göstəriş və təkliflərinə görə öz dərin minnətdarlığını bildirir. Frayberq (Almaniya), 2016-cı il. Rezo Əliyev Giriş 9 Giriş Hər bir ali təhsil elmi biliklərin əldə olunmasına əsaslanır və tələbələrə ixtisas fənləri ilə bərabər elmi metodlar və işləmə üsulları haqqında məlumat verməyi qarşısına məqsəd qoyur. Ali məktəblər profillərindən asılı olaraq fərqlənsələr də, onların elmə əsaslanan ümumi məqsədləri eyni olaraq qalır. Təhsil zamanı tələbə dəfələrlə ixtisasla bağlı elmi və praktiki tapşırıqları elmi metodların köməyi ilə araşdırmaq və yeni bilikləri əldə etmək qabiliyyətini sübut etməlidir. Təhsili yekunlaşdıran buraxılış işlərində (bakalavr və magistr dissertasiya işləri) bu özünü daha aydın şə kildə biruzə verir. Doktoranturada elmi fəaliyyət ali təhsil pilləsində əldə olunan elmi metodlara əsaslanır və onun bu və ya digər sahə üzrə geniş- ləndirilməsindən ibarətdir. Tələbə, həmçinin gələcək tədqiqatçı öz fəaliyyəti zamanı elmi işlərin tərtibi, icrası və sənədləşdirilməsi ilə məşğul olur. Dissertasiya və digər yekun elmi işlərin hazırlanmasında əsas məqsəd tələbənin, eləcə də tədqiqatçının qoyulmuş problemi verilmiş vaxt çər- çivəsində elmi metodların köməyi ilə həll emək qabiliyyətini üzə çıxarmaqdan ibarətdir. Elmi işlərin tərtibi vərdişlərinin yalnız ali təhsil müddətində yararlı olması və bunun sırf yaxşı qiymətlərin əldə olunmasına yönəlməsini düşün- mək səhv olardı. Bu metodikaya yiyələnmiş hər bi şəxsin praktiki fəaliyyəti zamanı qarşısına çıxan istənilən suala yanaşma metodu da başqa olur. Onlar digərlərindən fərqli olaraq qoyulmuş problemlərin həllində elmi metodara ə saslanan analitik yanaşmaya üstünlük verirlər. Ali təhsilli işçilər əldə etdikləri elmi biliyin sadəcə tətbiqinə çalışmayıb, həmçinin şəxsi analizi ə sasında onun tətbiqindən irəli gələn yenilikləri araşdırır. Bu baxımdan ali təhsil müddətində tələbələrin elmi işlərin hazırlanma metodikalarına yiyələnməsinin hərtərəfli üstünlükləri vardır. Təqdim olunan kitabın strukturu tipik elmi işlərin hazırlanmasına yönəlir. O, elmi işlərin hazırlanmasında və tərtibində köməkçi ədəbiyyat kimi yararlı ola bilər. Kitabın əsas məqsədi oxucuya mükəmməl elmi işin tərtibinə və ona bu vərdişlərə yiyələnməkdə yardımçı olmaqdan ibarətdir. Kitabın tərkibini iki əsas hissəyə bölmək olar. Birinci hissədə elmi işlərin hazırlanmasının əsasında duran, elmi metodlar haqqında məlum olan ümumi fəlsəfi biliklər yer alır (Fəsil 1). Burada baza qnoseoloji problemlər – elm, idrak nəzəriyyəsinin ilkin prinsipləri, idrakın obyekt və subyekt Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|