Metodik vəsait/tərt ed. R. Məmmədli; red. S. Məlikzadə; ix red
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sultanəli
- İsmayıl
- Kitabxanaçı
- ”Təbriz namusu” və “Qoca qartalın ölümü”.
15
şəklində təqdim edirlər. Səhnəyə əsərə uyğun dekorasiyalar qurulur. Tamaşada İsmayıl, onun anası Ağqoyunlu hökmdarı Uzun Həsənin qızı Aləmşahbəyim, İsmayılın qardaşı Sultanəli, lələləri Hüseyn, qulluqçuları Səkinə rolunu ifa edən oxucular iştirak edirlər. İsmayıl, anası Aləmşahbəyim, Səkinə hücrədə oturublar. Sultanəli rəngi ağarmış, çox həyəcanlı halda hücrəyə girir. Üzünü anasına tutub deyir. Sultanəli: - Ana gəlirlər. Aləmşahbəyimin ağzında dili tikan-tikan olur. Bütün bədənindən taqətsizlik adlı bir gizilti keçir. Həyacanlanır. Sultanəli: - Qalaya çox böyük dəstə qalxdı. Yəqin ki, bizi aparmağa gəlirlər. Aləmşahbəyim: - Kim gəlir? İsmayıl qalxıb qardaşından soruşur. İsmayıl: - Hara? Evimizə? Sultanəli İsmayılın qarşısında çöməlib, onunla açıq danışmaq istəyir. Sultanəli: - Evimizə yox, mənim balaca qardaşım. Bu sonuncu günə oxşayır. Kişi kimi mərd-mərdanə dayan, ölüm ayağında özünü sındırmamaq nəslimizin adətidir. Onlara yalvarmaq yox, üzlərinə tüpürmək lazımdır. Aləmşahbəyim: - Səkinə, mənim zümrüd qaşlı üzüyümü mücrüdən çıxar ver. Səkinə qorxu içində, titrəyə-titrəyə gedib mücrüdən zümrüd qaşlı üzüyü gətirir. Aləmşahbəyim üzüyü barmağına keçirir, sonra üzüyün qaşını qaldırır. Zəhəri Səkinəyə göstərib deyir. Aləmşahbəyim: - Bunu nənəm Sara xatın bağışlayıb. Dar ağacından, qılıncdan irəlidir. İsmayıl mat-mat onlara baxır, sözlərinə qulaq asır, amma işin məğzini başa düşə bilmir. Sultanəlidən soruşur: İsmayıl: - Nə olub? Sultanəli onu başa salmaq üçün qolundan tutub aparır. 16
kimi aparmalıyıq. Atamızın düşmənləri bizi aparmağa gəlib. Onlar yəqin ki, bizi edam edəcəklər. Biz düşmənlərə əyilməməliyik. Atamız da belə kişi olub. Bu həbi qoy cibinə. Zəhərdi. Gördün ki, cəllad öz işini görməyə hazırlaşır, onda bu həbi udarsan.
böyümüsən. İsmayıl: - Sən bizi öldürməyə aparırsan? Hüseyn Lələnin gözləri yaşarır. Sultanəli qardaşını başa salmağa çalışır. Sultanəli: - İsmayıl Hüseyn Lələ atamızın dostu, bizim lələmizdir. O, bizi xilas etməyə gəlib. Aləmşahbəyim: - Hüseyn Lələ bizi bir halı elə, görək, işimiz necə oldu? Hüseyn Lələ: - Hər şey yaxşıdır. Baysunqur Şamaxıdadı. Qızılbaşlar Rüstəm Mirzəni taxta çıxartdılar. O, da fərman verib sizi azad elədi. İndi gəlmişik. Təbrizə gedirik.
olar.
17
qarşılamaq istəyir. Oradan da Ərdəbilə qayıdacağıq.
” Xudafərin körpüsü” dilogiyasının ikinci kitabı “Çaldıran döyüşü” adlanır. Yazıçının “Çaldıran döyüşü” romanı görkəmli dövlət xadimi, sərkərdə və şair, ulu tariximizdə xüsusi yeri olan Şah İsmayıl Xətainin həyatından, çoxcəhətli ictimai fəaliyyətindən bəhs edən “Xudafərin körpüsü” dilogiyasının ikinci hissəsidir. Siyasət meydanına yenicə qədəm qoyan Şah İsmayılın vahid və qüdrətli Azərbaycan uğrunda apardığı gərgin mübarizələr, ağıllı dövlət xadiminin mədəniyyətin və sənətin yüksəlməsinə göstərdiyi qayğı, xalqımızın orta əsr məişət tərzi romanın əsas mövzusudur. Bu romanda Şah İsmayıl Xətai müdrik dövlət xadimi, qayğıkeş sərkərdə, istedadlı şair kimi göstərilir. Romanda hadisələrin reallığı, qəhrəmanların mübarizliyi, vətənpərvərliyi, insana hörmət və məhəbbət çox təsirli qələmə alınmışdır. Şah İsmayılın məqsədi Azərbaycanı birləşdirmək, onun ərazi bütövlüyünü, dilini müdafiə etməkdən ibarət olmuşdur. Sonra kitabxanaçı oxuculara “Təbriz namusu” və “Qoca qartalın ölümü” kitabları haqqında məlumat verir. Ömrünün son illərində F.Kərimzadə daha iki tarixi roman yazıb - ”Təbriz namusu” və “Qoca qartalın ölümü”. Kərbəlayı İsmayıl - Abbasqulu bəy, Qəmlo, Talıbov dövrünün təsviri canlı yaddaş və xatirələrdən gəlirdi. Şah İsmayıl dövrünün təsviri isə oxuduğu mənbələrdən və böyük hökmdarın poeziyasından əxz olunmuşdu. ”Təbriz namusu”nda isə F.Kərimzadə XIII-XIV əsrlərə gedib çıxır. Başlıca mənbə orta əsr tarixçisi Fəzlullah Rəşidəddinin əsəridir. Bu əsərdə Elxani hökmdarlarının dövrü təsvir olunur və F.Kərimzadə də Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|