Filologiya məsələləri, №4, 2017
483
yaradıcılığında T.S.Eliot, Herbet Rid, İvenli Vauf, Aleksandr Kordcı və
başqalarından bəhrələnib. O həmişə özünü “pis və dönük” ər adlandırıb.
1948-ci ildə arvadından ayrılsa da, ömrünün sonuna qədər ondan
boşanmayıb. Ömrünün sonuna qədər qrin öz yaxını Uvone Kloeta ilə
birlikdə Vivey və Svitzilənddə yaşayıb ölümündən sonra (1998-ci ildən bəri
hər il) “Qrəm Qrin Beynəlxalq Festivalı” keçirilir. Bu mərasim adətən 4 gün
davam edir və bunu təşkil etməyin əsas mqəsədi Qrəm Qrini daha yaxından
tanımaq və dünyaya tanıtmaqdır. Qrinin ilk nəşr etdiyi roman 1929-cu ildə
yazdığı “İçimdəki adam” romanıdır.. Qrin “Times” qəzetindəki işin tərk
edərək vaxtının çox hissəsini roman yazmaqla keçirir. Növbəti 02 kitabını
1930-cu ildə “Hərəkətin adı” və 1932-ci ildə “Rumoadakı gecə” adı altında
yazır. Bu kitablar müvəffəqiyyətsiz olur və bu kitablardan imtina edir. Onun
birinci müvəffəqiyyətli 1932-ci ildə yazdığı “İstanbula qatar” əsərindir. Bu
əsər kitab cəmiyyətii tərəfindən qəbul edilri və 1934-cü ildə “oriiyent” film
şiktəri tərəfindən film kimi səhnələşdirilir.O tamaşaçılar üçün təqdim etdiyi
kiitablar,, jurnallar və filmlərdən romanlarının gəlirlərini əldə edirdi. Qrinin
1937-ci ildəki “gecə vəəə gündüz” romanı üçün təqdime tdikləri “Vi Viblle
Vinle”nin əsas qəhrəmanı 9 yaşlı Şilli Temple idi və o özünü naz-qəmzəli
kimi göstərir burada orta yaşlı kişilər və məmurlar tərəfindən alqışlanırdı.
Bu film XX əsrdə müvəffəqiyyətlə qarşılanır və Qrəm Qrini bu filmə
görə məhkəməyə dəvət edirlər. Qrin məhkəmədəki müddət qurtardıqdan
sonar Amerika Birləşmiş Ştatlarını tərk edərək Meksikada yaşamağa
başşlayır. Meksikada yaşadığı müddətdə roman yazmaq fikrlərini
təkmilləşdirərək özünün şah əsəri olan “Şöhrət və güc” romanını qələmə alır.
Qrinin karyerası müddətində oxuculaRı onun romanları arasında
problemli situasiyaların olduğunu qeyd edirlər. Qrinin axırıncı kitabı 1958-ci
ildə yazdığı “Bizim Havanadakı adamımız” adlanır.Qrin baxmamyaraq ki,.
Birinci və qabaqcıl roman yazarlarından hesab edilirdi.. O, qısa hekakyələr
və əsərlər də yazırdı. Onun birinci əsəri 01953-cü ildə yazdığı “Qonaq otağı”
əsəriidir.Mişel Korda Qrinin ən sadiq dostlarından biri idi və o həmişə
redactor olduğu “Siman və Şustə” redaksiyasında Qrini müşahidə edirdi.
Onun çüşahidələrinə görə Qrin hər gün balaca dəri dəftərçəsinə 500 söz yazır
və 500 sözə çatanda o artıq dayanır və istirahət edirdi.. Bu gündəlik Qrinin
planı idi. Qrəm Qrin (1904-1991)-ingilis yazıçısı. “İşin mahiyyəti” (1948),
“Sakit amerikalı” (1955), “Komiklər” (1966), “Fəxri konsul” (1973), “Cənab
Kixot” (1982), “Kapitan və düşmən” (1988) kimi kanonları “ciddi”
romanların müəllifidir.Qrəm Qrin həm də dedektiv janrının məşhurları
arasında çox haqlı olaraq yer alır.Yazıçının oxucunu “özünə cəlb edən”,
“fikrini dağıdan “ romanlarında – ”Vəkil edilmiş şəxs”(1939) ,”Qorxu
təsisatı”(1943), ” Bizim adam havanada”(1958) və s.-bu janra məxsus bütün
əsas qəbul edilmiş qaydalar,forma və üslub var: kəskin sujet xətti,təhkiyə,
Filologiya məsələləri, №4, 2017
484
cinayətlə bağlı sirlərin açılması, təhlükədə və eksterimal vəziyyətdə
obrazların ruhi aaləmlərinin incə psixoloji analizi özünə məxsus yer
tutur.Yazıçının bu mövzuda əsərlərindən biri də ”Edjuer Rouddakı
unudulmuş kinoteatr” hekayəsidir.Qrəm Qrinin ən məşhur romanlarından
biri 1956-cı ildə yazdığı “Səssiz Amerika” romanıdır.Bu roman müəllifin
dəyişmiş dünya görüşünün məhsuludur. O,bu nəticəyə gəlir ki,hal-hazırkı
dövrdə vicdanlı insan siyasi situasiyaya qarşı ictimai mübarizədən kənarda
qalmır1966-cı ildə yazıçı “Məzləkəçilər” romanını qələmə alır və bu roman
bir-birinə zidd olan 2 hissədən ibarətdir. Romanın I hissəsini orta yaşlı kalon
rəsmləri səhnələşdirilib və komediyanın əsas mqəsədi kommunist və başqa
partiyaların rəhbərliklərini əks etdirir. Komediyanın əsas xarakteristikasını
Qrinin dövrlə bağlı şübhələri təşkil edir. Əsər Haitidə səhnələşdirilib və
Haitidəki Duvalye diktatorluğundan bəhs edir. Əsərdə baş verən əsas
məəslələrdən biri də Amerika bİrləşmiş Ştatları ilə yerli hökumət arasında
soyuq münasibətlərin baş qaldırması idi. Yazıçı 1970-ci ildə qələmə aldığı
özünün “Həyatın bir növü” əsərinin I ən böyük hissəsində öz tərcümeyi
halını qələmə alır, digər hissəsində isə əsərlərinin toplusunu çap avtobioq-
rafiyanı deyil, inkişaf etmiş insanı canlandırır.
Qrin XX əsrin qısa hekayələr və kino yazıçılarından idi.Onun
romanlarına çoxillik kinolar çəkilmişdi. 1934-2010-cu illər arasında 66
cildlik materialı toplanmışdı. 1947-2011-ci illərdə bəzi romanları filmə
çəkilmişdi. .Bunlardan “Brinqton Qayası”,”Məsələnin Sonu” əsərlərinin
adlarını çəkmək olar. 1958-2002-ci illərdə isə “Sakit Amerikalı”əsərlərinə
film çəkilmişdi.İlk qorxulu “Satış üçün silah” filmi ən azı 5 dəfə müxtəlif
başlıqlar altında filmə çəkilmışdi.Yaradıcılığı boyunca Qrin bir neçə dəfə
mükafata laiq görülmüşdü.Hətta 1967-ci ildə Nobel mükafatı listinə daxil
olmuş və 1981-ci ildə cəmiyyətdə insan azadlığını təcəssüm etdirən bir
yazıçı olduğuna görə onu ”cerusalem" mükafatı ilə təltif etmişlər.
Qrinin depresyalı həyatı onun şəxsi həyaytından və yyaradıcılığından
da yan keçmir. O arvadıı Vivina məktubunda bədbəxt, xəstə və yaşaşdığı adi
həyaytın əleyhinə olduğunu deyir. William Golding Qrini XX əsrin narahat
və şüurlu insanı kimi təsvir edir. Hətta onu öz aləmində bənzərsinz bir yazıçı
adlandırır. Qrin 1991-ci ildə 86 yaşında vəfat edir və Corseaux qəbirs-
tanlığında dəfn edilir.
Ədəbiyyat
1.Graham Greene .The quiet American.G.Greene.Text London.Vintage
Books.2004-80p
2.Graham Greene.A burnt-out case New York.Penguin Books.1981-199p
Filologiya məsələləri, №4, 2017
485
3.Graham Greene.The Power and the Glory .New York .Penguin Books
1982-224p
4.Журналный зал. Звезда,2006 Н6-Грем Грин- В СТРЕЧА С
ГЕНЕРАЛАМ
5.Ədəbiyyat qəzeti 25 iyun 2016. səh 30. ”Qrəm Qrin”
Zeynalzada Shapha
Graham Greene”s creative work idea and figurative caractarice
Summary
This article deals with the main representative of modernism,one of the
most novel writer of the twenties century and in his works reflection of
social problems of english literature”s representative Graham Green”s
creative work idea and figurative caractarice. is also unquestionably one of
the best novelist write Graham Greene.He is known short story and novel
writer in english literature. Writer touch upon the crucial problems existing
among the society and at the same time tired to find out the way how to
settle those problems. The themes of the matters were closed with the life
problems poor ,misery and religues .As he had his own prose style,
expressing means and expressions and due to describing these matters
obviously.
Зейналзаде Шафа
Грем грин творество идея и осовеностъ резюме
Резюме
Грем Грин – известный писатель, начало хх века, еще в своем
творчестве решал политические проблем. И эта составляет идею и
основные особенности, его творчества. Он известен в Английской
литературе как автор нескольких романов и кратких рассказов. В своих
произведениях писатель старался найти самые решительные пути проб-
лем касающихся общества. Он затронул темы связанны с проблемами
реальной жизни, с бегством, нищетой и религиозные проблемы. У него
была своеобразная жизнь, свои слова и собственные выражения, из за
это он мог изобразить проблемы более габаритной форме.
Rəyçi : Səadət Abdurəhmanova
Filologiya məsələləri, №4, 2017
486
MÜNDƏRİCAT
DİLÇİLİK
Məsud Məmmədov
Fonetik proseslər ....................................................................................3
Абузар Багиров
Тюрколог-поэт Тофик Меликли .........................................................10
Jalə Məhərrəmova
Şagirdlərin qiymətləndirilməsinə dair bəzi qeydlər ...............................17
Afaq İsmayılova
Dil fakültələrində təhsil alan tələbələrə hüquqi biliklərin
öyrədilməsinə dair ..................................................................................22
Arzu Məmmədova,
Göyərçin Cahangirova
Müasir ingilis dilində ismin kəmiyyət kateqoriyası
Və onlarin bəzi qrammatik xüsusiyyətləri..............................................27
Zümrüd Quliyeva
Eşidib-anlama vərdişlərinin inkişaf etdirilməsinin mahiyyəti barədə
müxtəlif fikirlər ......................................................................................34
Малахат Велиева
Межъязыковые сопоставления в выявлении явлений
интерференции в условиях азербайджано-английского
билингвизма .........................................................................................41
Rumella Əsədova
İngilis və Azərbaycan dillərində zaman budaq cümləsi ilə feil
tərkiblərinin sinonimliyi ........................................................................46
Leyla Seyidova
İngilis dilində enən-qalxan və qalxan-enən tonlarla işlənən intonasiya
modellərinin xüsusiyyətlərinə dair .........................................................52
Lalə Qurbanova
İngilis dilində fikrin formalaşmasinda tonun rolu .................................57
Günel Ramazanova
İngilis dilinin avstraliya variantinin yaranması .....................................63
Lamiə Muğalova
Avstraliya ingiliscəsinin leksik xüsusiyyətləri .......................................70
Səidə Orucova
Yunan dilindən ingilis dilinə keçmiş sözlər............................................78
Filologiya məsələləri, №4, 2017
487
Məlahət Səmədova
Söz yaradiciliği və derivasiya məsələləri................................................84
Arzu Abbasova
On yeddinci əsr Azərbaycan ədəbi dilində düzəltmə sifətlər ................91
Suqurə Məhərrəmova
Relation of language and thought ..........................................................102
Lətafət Əliyeva
M.F. Axundzadənin bədii dilində nitq etiketlərinin özünəməxsusluğu..108
Sevil Əliyeva
Frazeoloji vahidlər və onlarin funksiyalari.............................................117
Зейнаб Гусейнова
Обучение русскому речевому общению
на основе лингвометодических принципов .......................................124
Айгюн Амирова
Многоаспектность работы над терминологической лексикой русского
языка в национальной аудитории ......................................................131
Leyla İbrahimli
Adekvat tərcümə zamani qarşıya çıxan çətinliklər ................................137
Lalə Hüseynli
İngilis və Azərbaycan dillərində nitq feillərinin leksik-semantik
xüsusiyyətləri..........................................................................................142
Ləman Əlizadə
Realilər və tərcümə ................................................................................147
Qalibə Hacıyeva
Güney Azərbaycan dialektlərinin tarixi fonetik xüsusiyyətlərinin Naxçıvan
qrupu şivələri ilə müqayisəsi ..................................................................152
Gülbəniz İsmayılzadə
Funksional-semantik sahədə modalliq və onun tipləri
(modal mənalar: əsas və invariant mənalar) .....................................162
Təranə Xəlilova
Axısqa türklərinin antroponimləri .........................................................169
Гасымова Гюнел
Переводчик и перевод .........................................................................175
Arzu Kazımova
Mifonimlər və polisemiya hadisəsi ........................................................182
Məsmə Mahmudova
Şəmsəddin sivasinin “Həll məqaid əl-qəvaid” əsərinin baki nüsxələri .190
Gülnar Qasımova
İngilis dilində cümlənin aktual üzvlənməsində növ
kateqoriyasının rolu ...............................................................................195
Filologiya məsələləri, №4, 2017
488
Gulnar Maharramzade
History and evolution of the azerbaijani language ................................203
Уклейн Диана Юрьевна
Последовательность работы над текстом................................................ 210
Ülkər İmanova
İngilis dilinin tədrisində şifahi nitqn inkişaf etdirilməsinə dair .............216
Cəmilə Dəmirova
Islamin yarandiği dövrdə ərəb cəmiyyətində "Özgələr" və
azadfikirlilik ...........................................................................................221
Nailə Qasımova
How to write notices information sheets, handouts and circulars
in plain english .......................................................................................230
Xanimzər Kərimova
Ət-tənuxinin “Çətinlikdən sonra sevinc” əsəri ......................................235
Heybət Heybətov
Ərəb leksikoqrafik lüğətlər ənənəsinin “Lisan əl-ərəb”dən sonraki
inkişafi .................................................................................................241
Aygün Əlizadə
Fəridəddin əttarin “məntiqüt-teyr” əsərində quşlarin vəsfi ....................249
Saida Gamarli
American english ...................................................................................259
Mehri İmanquliyeva
Afad Qurbanovun Azərbaycan onomalogiyasinin təşəkkülü və
inkişafinda rolu .....................................................................................265
Aynur Qaraxanlı
Sözlər və söz birləşmələri arasındaki semantik əlaqənin yollari ...........271
Ülkər Əsədova
Отличительные особенности канадского варианта
английского языка ...............................................................................276
S.R.Rzayeva
Qlossematika məktəbinin yaranmasi və
əsas müddəalari ......................................................................................284
Leyla Abiyeva
İngilis dilində frazeologizmlər ...............................................................292
Ирада Ахмедова
Методика обучения русскому языку в
Национальных вуз-аx республики ......................................................299
Leyla Mahmudova
Müasir fars dilində mübtəda budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlənin
növləri .................................................................................................304
Filologiya məsələləri, №4, 2017
489
Gülay Qurbanova
How to correct learners’ mistakes? ........................................................312
Gülşən Cümşüdova
Selection and use of teaching aids .........................................................317
İsmət Ağayeva
Nitq mədəniyyətinin ictimai əhəmiyyəti ................................................322
Tamella Mehdiyeva
Customer care online .............................................................................328
Nailə Quliyeva
Prefikslər vasitəsilə yeni sözlərin yaranmasi prosesi .............................333
Sevda Çərkəzova
Mürəkkəb sözlərlə dilin zənginləşdirilməsi yollari ...............................338
Sevinc Məmmədova
Somatik frazeologizmlərin tərcüməsi .....................................................343
Ədəbiyyatşünasliq
Siracəddin Hacı
Nizami Gəncəvinin “Sirlər xəzinəsi” məsnəvisində olan on dördüncü
məqalənin şərhi: “qəflətin məzəmməti haqqinda” .................................348
Səidə Abbasova,
Sultan Seyidova
Azərbaycan ədəbi-bədii düşüncəsində islami dəyərlər...........................359
İsmayil Ağayev
Zamanin faciəviliyi və şəxsiyyət bütövlüyü ...........................................367
Suqra Vəlizadə
V.S.Naypol romanlarında milli identiklik problemi...............................375
Yeqzar Cəfərli
Den braunun “Da vinçi kodu” romaninda kilsə-priorat qarşıdurması
postmodernist baxiş kontekstində...........................................................383
Günay Məmmədova
Martin emisin “Pul-bir intihar məktubu” əsərində qrotesk və bədii
postmodernist vasitələr ..........................................................................395
Güney Fridunbəyova
Internet portallarinda təhlili müsahibə
Və qəzetlərin bundan istifadəsi ..............................................................404
Nigar İsmayilzadə
XI-XIII əsr türk ədəbiyyatının inkişafinda ilahi eşqin yeri.....................412
Filologiya məsələləri, №4, 2017
490
Firuzə Babayeva
Vilyam Şekspir sonetlərinin ideya məzmun xüsusiyyətləri....................423
Fariz Qasımbəyli
Mirzə ələkbər sabirin mərsiyə əsərləri ...................................................... 429
Nəzrin Atabəyli
İmadəddin nəsimi poeziyasi müasir alman ədəbiyyatinda ....................439
Günel Zeynalli
Türk romaninin yeni nəfəsi rəşad nuri güntəkin ....................................447
Bahar Əliyeva
S.S.Axundovun “qorxulu nağillar” hekayələr
Silsiləsinin ideya-bədii xüsusiyyətləri ...................................................456
İlham Dadaşov
“Təsviri incəsənət məşğələlərinin özünəməxsus xüsusiyyətləri” ...........465
Zalxa Orucova
Hüseynbala mirələmov nəsrində cəmiyyətdə gedən ictimai-mənəvi
proseslərin bədii əksi .................................................................................... 472
Şəfa Zeynalzadə
Qrəm qrin yaradiciliğinin ideya və bədii xüsusiyyetləri.........................481
Filologiya məsələləri, №4, 2017
491
«Elm vÿ òÿùñèë» няшриййатынын äèðåêòîðó:
ïðîôåññîð Íàäèð ÌßÌÌßÄËÈ
Dizayn: Zahid Məmmədov
Texniki redaktor: Yadigar Bagirova
×àïà èìçàëàíìûø 29.04.2017.
Øÿðòè ÷àï âÿðÿãè 24, 5. Ñèôàðèø ¹ 4.
Êàüûç ôîðìàòû 60õ84 1/16. Òèðàæ 300.
Filologiya məsələləri, №4, 2017
492
Êèòàá “Elm və təhsil” íÿøðèééàò-ïîëèãðàôèéà ìöÿññèñÿñèíäÿ
ùàçûð äèàïîçèòèâëÿðäÿí ÷àï îëóíìóøäóð.
E-mail: nurlan1959@gmail.com
Òåë: 497-16-32; 050-311-41-89
Öíâàí: Áàêû, È÷ÿðèøÿùÿð, 3-úö Ìàãîìàéåâ äþíýÿñè 8/4.
Dostları ilə paylaş: |