Microsoft Word 07. Cemil kutlutüRK

---

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 

55, 1 (2015) 141-160 

HİNDUİZM’E GÖRE TANRI VİŞNU’NUN YERYÜZÜNDE 

BEDENLENMESİNİN (AVATARA/HULÛL) TEMEL                       

NEDENLERİ



  

 

 

 

 

 

 

 

 

 Cemil 

KUTLUTÜRK 



 

 

Öz 

Tanrı’nın yeryüzüne inmesi ve çeşitli varlık formlarına bürünmesi inancı, ani-

mistik dinlerden eski İran ve Hint dinlerine kadar geniş bir inanç kuşağında görü-

lür. Bu inancın ciddi manada önem kazandığı dinlerin başında ise Hinduizm gelir. 

Hinduizm’de tanrının bedenlenmesi (avatara) inancı, tanrı Vişnu’nun dini/ahlaki 

bozulmalar başladığı anda yeryüzüne inişini ve gerekli müdahaleleri yaparak ev-

rendeki düzeni (dharma) yeniden tesis edişini ifade eder. Avatara inancına göre o, 

kötülüğün ve adaletsizliğin arttığı, dini yozlaşmanın en üst düzeye ulaştığı ahir za-

manda tekrar bedenlenecek ve insanlığı bu felaketten kurtarıp Hindu inancını yeni-

den canlandıracaktır. Tanrı’nın yeryüzünde beden alarak gerçekleştirdi-

ği/gerçekleştireceği bu tür icraatlar, Hindu dininin asırlardır ayakta kalmasını 

sağladığı gibi avatara doktrininin Hindular nezdinde önemli bir inanç olarak yer 

edinmesine de imkân tanımıştır. Dolayısıyla bu makalede Hindu kutsal metinlerin-

den hareketle avatara doktrinin ortaya çıkış süreci ve Tanrı’nın farklı varlık formla-

rında beden almasının temel nedenleri incelenmiştir. Bu şekilde bedenlenme doktri-

ninin Hinduizm açısından taşıdığı değer çeşitli yönleriyle tartışılmıştır.  

Anahtar Kelimler: Hindu, Hinduizm, Hindistan, Bedenlenme/Hulûl/Avatara, 

Kurtarıcı, Tanrı (Vişnu), Kurtuluş, Evrensel Düzen. 

Abstract 

Basic Reasons of Incarnation of God Vishnu (Avatara/Hulul) in Hinduism 

The doctrine of incarnation of God can be found in a wide belt of faith such as 

animistic, Indian and Old Iranian religions. This doctrine, especially, come into 

prominence in Hinduism in which the doctrine of incarnation of God (avatara) indi-

cates the Vishnu’s descending on earth for the protection of the good and for the 

destruction of evil, and for the re-establishment of cosmic order (dharma). At the 

                                                 



 Bu makale, “Hinduizm’de Avatara İnancı” adlı doktora tezinden üretilmiştir. 



 Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, [e-mail] 

---

Cemil KUTLUTÜRK 

 

142

end of the world, in which righteousness will wane and unrighteousness will in-

crease, according to avatara doctrine, Vishnu will come again as a Kalki avatara 

for saving pious individuals and rejuvenate of Hindu beliefs. These kinds of missions 

of avatara enable Hindu religion to survive for centuries and provide the avatara 

doctrine as a significant belief in the eyes of Hindus. This article deals with the 

process of appearance of avatara doctrine and main reasons of incarnation of god 

Vishnu in different forms with reference to Hindu sacred texts. This study, in this 

way, discusses the value of avatara doctrine in the sense of Hinduism. 

Keywords: Hindu, Hinduism, India, Incarnation (Hulul/Avatara), Savior, God 

(Vishnu), Salvation, Cosmic Order.

 

 

Giriş 

Hindistan, bünyesinde barındırdığı dini ve kültürel çeşitlilik bakımından 

dünyadaki en zengin bölgelerin başında gelir. Bu bölge Hinduizm, Budhizm, 

Caynizm gibi dinlerin doğuş yeri olmasının yanı sıra miladi birinci asırdan 

itibaren Mecûsîlik, Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam gibi dinlere de ev sa-

hipliği yapmıştır. Türk topluluklarının Hint kültürüyle tanışmaları ve karşı-

laşmaları ise miladın ilk yıllarına kadar uzanır. Dolayısıyla Hindistan, gerek 

dinler tarihi gerekse Türk kültür ve tarihi açısından oldukça önemli bir böl-

gedir.    

Hindistan bölgesi hakkında doğru analizler yapabilmek için hiç şüphe-

siz bu coğrafyayı asırlardır besleyen dini arka planı tanımak ve tahlil etmek 

gerekir. Bu bağlamda Hindistan’da yaşayan nüfusun büyük çoğunluğunu 

Hindular oluşturduğundan Hinduizm üzerine yapılacak bilimsel çalışmalar, 

hem bölge halkının sosyo-kültürel yapısını hem de bölgede cereyan eden 

dini-siyasi gelişmeleri çözümleyebilmek adına büyük önem arz eder.    

Hint alt kıtasında ortaya çıkan inanç sistemleri arasında tarihi açıdan en 

eski gelenek Hinduizm’dir. Hinduizm’in kökeni milattan önce iki binli yılla-

ra kadar uzanır ve bu yönüyle o, yaşayan en eski metafizik dinlerden biri 

olma özelliğine sahiptir

1

. Bu dinin günümüze kadar ulaşmasında, Hindu 

                                                 

1

 Hindistan tarihi ile ilgili kaynaklar, Ârilerin Hint alt kıtasına milattan önce iki binli yılların 

başında geldiklerinden ve bu bölgede bulunan ve yerli halk olan Dravidyenler ile karşılaştık-

larından söz eder. Farklı iki halkın inanç ve geleneklerinin birbirine karışması, bugün Hindu-

izm olarak adlandırılan yeni bir dini yapının temellerini oluşturmuştur. Bu erken dönemde 

ortaya çıkan ilk kutsal metinler Vedalar olmuştur. Vedalar dönemi takriben MÖ 2000 ile MÖ 

400 yılları arasını kapsar. Erken dönem Hinduizm’i içine alan bu dönem, zaman zaman “Ve-

dizm” veya “Vedik Din” şeklinde de ifade edilmiştir. Erken dönem Hinduizm için kullanılan 

bir diğer tanımlama da “Brahmanizm”dir. Bu tabir ise daha çok Hindu toplumun en üst taba-

kasını oluşturan ve din adamı sınıfını teşkil eden Brahminlere nispetle verilmiş bir isimlen-

dirmedir. Nitekim bu erken dönemde Hinduizm daha çok Brahminlerin etkisiyle gelişmiş ve 

---