AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ
DÖVLƏT HİMNİ
Üzeyir Hacıbəylinin,
Əhməd Cavadındır.
Azərbaycan! Azərbaycan!
Ey qəhrəman övladın şanlı Vətəni!
Səndən ötrü can verməyə cümlə hazırız!
Səndən ötrü qan tökməyə cümlə qadiriz!
Üçrəngli bayrağınla məsud yaşa!
Minlərlə can qurban oldu!
Sinən hərbə meydan oldu!
Hüququndan
keçən əsgər
Hərə bir qəhrəman oldu!
Sən olasan gülüstan,
Sənə hər an can qurban!
Sənə
min bir məhəbbət
Sinəmdə tutmuş məkan!
Namusunu hifz etməyə,
Bayrağını
yüksəltməyə
Cümlə gənclər müştaqdır!
Şanlı Vətən! Şanlı Vətən!
Azərbaycan! Azərbaycan!
Musiqisi
sözləri
LAYİHƏ
ELBRUS ƏLİZADƏ, YAQUB QƏRİBOV, OQTAY ALXASOV
ŞƏRAFƏT HÜSEYNLİ,
MƏHBUBƏ BABAYEVA
Ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu sinfi üçün
coğrafiya
fənni üzrə
DƏRSLİK
Dərsliklə bağlı rəy, irad və təkliflərin bn@bakineshr.az və
derslik@edu.gov.az elektron ünvanlara göndərilməsi xahiş olunur.
Əməkdaşlığınız üçün əvvəlcədən təşəkkür edirik!
LAYİHƏ
Giriş
1. Coğrafiya təbiət elmləri sistemində .................................................................... 6
2. Cografiya elminin tədqiqat metodları ............................................................... 10
YERİN TƏBİƏTİ
I. Yer səma cismidir
3. Kainat və Günəş sisteminin yaranması haqqında fərziyyələr.
Diskussiya dərsi ............................................................................................... 15
4. Yerin planetar inkişaf mərhələsi ..................................................................... 18
5. Yerin maqnetizmi ............................................................................................ 21
6. Günəşin Yerə təsiri .......................................................................................... 24
7. Yerin forması və ölçüləri ................................................................................ 27
8. Yer səthində Günəş şüalarının düşmə bucağının
və vaxt fərqlərinin
hesablanması. Praktik dərs ............................................................................. 29
Ümumiləşdirici tapşırıqlar .............................................................................. 32
II. Yer səthinin təsviri
9. Kartoqrafik proyeksiyalar və təhriflər ................................................................ 33
10. Xəritə ümumiləşdirilmiş təsvirdir .................................................................... 38
11. Miqyas və təhriflər. Praktik dərs .................................................................... 40
Ümumiləşdirici tapşırıqlar .............................................................................. 42
III. Yer qabığının inkişaf tarixi
12. Yerin geoloji inkişafı ..................................................................................... 43
13. Qırışıqlıq vilayətləri və platformalar ................................................................ 46
14. Dağəmələgəmə mərhələləri .......................................................................... 50
15. Azərbaycanın geoloji quruluşu ..................................................................... 52
16. Azərbaycanın endogen relyef formaları ........................................................ 56
17. Azərbaycanın ekzogen relyef formaları ........................................................ 60
18. Azərbaycanın faydalı qazıntıları və onların geoloji quruluşla əlaqəsi.
Praktik dərs ................................................................................................... 64
Ümumiləşdirici tapşırıqlar .............................................................................. 68
IV. İqlim ehtiyatları
19.
Yer səthində istilik və buxarlanma ................................................................. 69
20. Azərbaycanda günə şli saatların və istiliyin paylanması ........................... 72
21. Havanın nisbi və mütləq rütubətliliyinin və rütubətlilik əmsalının
hesablanması. Praktik dərs . .......................................................................... 74
22. Azərbaycanda rütubətin paylanması ............................................................. 77
23. Dünyanın iqlim qurşaqları və iqlim tipləri ..................................................... 80
24. Azərbaycanın iqlim tipləri ................................................................................ 85
25. Dünyanın aqroiqlim ehtiyatları ....................................................................... 88
26. Qlobal iqlim dəyişmələri .................................................................................. 90
Ümumiləşdirici tapşırıqlar .............................................................................. 94
1
Coğrafiya
M ü n d ə r i c a t
10
4
• • •
LAYİHƏ