Microsoft Word 1 \326ZL\334 tel elektrodla b\335rle\336T\335rme ve dolgu kaynaklari doc



Yüklə 370,11 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/14
tarix06.03.2018
ölçüsü370,11 Kb.
#30645
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

kalmasıyla, ergime banyosunun sıcaklık azalmasıyla izah edilir. Bunun dolguda kesin bir  yarar 



sağladığı açıktır. 

 

           Ergime  banyosunun  nüfuziyeti  (penetrasyonu),  ayrıca,  telin  “serbest  uzunluğu”,  başka 



deyimle “ön ısıtılma uzunluğu” tarafından etkilenmektedir. Keyfiyet şek. 3’de görülür. 

 

b.



  Metal Terketme Hızı 

 

           Aşağıdaki tablo “S”, “G” ve “O” tiplerinden özlü tellerin kaynak metali terk etme  



Ş

ek. 3 

hızlarına ait bazı verileri içerir; bunlar pratikte sık rastlanan uygulama koşulları içindir. 

 

           Sırasıyla  toz  altı  kaynağı,  “açık  ark”  kaynağı  ve  gaz  altı  kaynağı  için  şek.  4,  5  ve  6’da 



görüldüğü  gibi  kaynak  metali  terk  etme  hızları  ön  ısıtma  yüksekliği  tarafından  kuvvetle 

etkilenmektedir. 

 

-

  Ön  ısıtma  yüksekliğinin etkisi “S” tellerindekine  göre “G” ve “O” tellerinde  daha belirgin 



olduğu; 

-

  “O”  tellerinde  kullanılan ön ısıtma  yüksekliklerinin genelde  100 ile  150 mm mertebesinde 



olduğu,  o  ise  ki  “G”  tellerinde  bunun  maksimum  30  ile  40  mm  mertebesinde  değerlerde 

tutulmasının gerektiği (aşağıdaki tabloya bkz.) kaydedilecektir. Bu sonuncusu özellikle, daha 

büyük bir ön ısıtma yüksekliğinin gaz korunması homojenliğini bozması nedeniyledir. 



KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

10

 



           “Açık  ark”  tipinde  bir  özlü  telin  olanaklarını  gösterebilmek  için  aşağıdaki  tabloda  kır 

döküm terk eden bir telin kaynak parametreleri ve bunlara tekabül eden metal terk etme hızları 

verilmiştir. 

  

 




KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

11

 



 

“AÇIK ARK” ÖZLÜ TELLER N ÖZEL AVANTAJLARI 

 

1.



  METALÜRJ K DÜZEYDE 

 

a.



 

Atmosferin  çinde Kaynağın Etkisi 

 

         

Dolgu  kaynaklarının  çoğunluğunda  “açık  ark”  tekniğinin  kullanımı  yadsınamaz  bir 

metalürjik avantaj arz eder. 

 

          Kaynak sırasında bu teknikle, terk edilen metale önemli miktarda azot ithal edilir. Bu azot 



doğruca atmosferden gelir. 

 

          Metalürjik açıdan karbonla azotun davranışları birbirininkine çok yakındır. 



 

          Bunlardan  ilki  karbürler,  öbürleri  de  nitrürler  oluşturma  kabiliyeti  olup  dolgu  hallerinin 

çoğunluğunda  özenle  seçilmiş  bazı  elementlerin  nitrür  veya  karbonitrürlerinin  teşekkülü,  terk 

edilen metallerin aşınmaya mukavemet karakteristiklerini iyileştirmeye yardımcı olur. 

 



KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

12

          Bu  bakımdan  bir  gaz  koruma  atmosferinin  kullanılması  dolgu  alanında  hiçbir  surette 



zorunlu olmayan bir önlem olmaktadır. Şöyle ki terk edilen alaşımı, özelliklerini ıslah edebilecek 

olan bir ekonomik azot menbaından yoksun bırakmaktadır. 

 

          Ancak  burada  sorunun,  genellikle  sünekliğin  arandığı  birleştirme  kaynağı  için  tamamen 



farklı olduğu hemen kaydedilecektir. Bu durumda, oksitler gibi cüruf tarafından yok edilmeyen 

nitrürlerin oluşması süneklik düzeyine ulaşma olanağını bırakmaz. 

 

b.

 



Özel Karbür – Karbonitrür ve Nitrürlerin Oluşması 

 

           Yukarda  söylenenlerin  ışığı  altında  dolgu  “açık  ark”  özlü  tellerini  geliştirmek  üzere 



alaşım  elementi  olarak  titanium,  sistematik  olarak  kullanılmıştır.  Gerçekten  titanium,  sertlik 

bakımından ikinci sırada bulunan bir karbür oluşturma özelliğine sahiptir; bu karbür zirkonium 

karbüründen hemen sonra ve niobium ve tungsten karbüründen önce gelir.

 

 



 

           Bunun  azota  karşı  da  eğilimi  çok  büyük  olup  bu  sayede  kolaylıkla  karbonitrürlerle 

nitrürlerin  oluşması  sağlanabilir.  Ayrıca  titanium,  şek.  7  ve  8’de  görüldüğü  gibi,  yüksek 

sıcaklıkta  uniform  şeklinde  dağılmış,  ince  ve  taneler  arası  şekilde  çökelen  karbonlu  ve  azotlu 

bileşikler  oluşturmak  özelliğini  haizdir.  Şek.  7,  parlatılmış  ama  dağlanmamış  bir  numunede 

titanium karbür ve karbonitrürleri gösterir. 

 

         Şek.  8,  aynı  çökeltileri,  aynı  parlatılmış  ve  dağlanmış  numunede  gösterir.  Titanium 



bileşiklerinin dışında, altı köşeli krom karbürlerinin belirlemesi gözlenir. 

 

         Daha alçak sıcaklıkta tercihen tane sınırlarına çökelen Nb ve W karbürlü alaşımlara göre Ti 



karbürlü  alaşımlar,  taneler  arası  kırılganlığa  daha  az  hassastırlar.  Örneğin  ısıl  darbelere  maruz 

alaşımlar uygulamasında bu karakteristik çok önemli olmaktadır. 

 



KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

13

        c.  Özel Dokuların (strüktürlerin) Oluşması 

 

         Yüksek  akım  şiddeti  altında  ve  yarı-otomatik  işlem  teknikleriyle  “açık  ark”  tellerin 



kullanımına  bağlı  özel  rejim,  terk  edilen  bazı  metallere,  başka  yöntemlerle  mümkün  olmayan 

özel dokular (strüktürler) sağlama olanağını verir. Bu, daha önce sözünü ettiğimiz kır döküm terk 

eden tellerin durumudur. 

 

         Şek.  9  ve  10,  ön  ısıtma  olmadan  terk  edilmiş  metal  şeklinde  böyle  bir  dökme  demirin 



dokularını gösterir. 

 

         Şek.  10’da,  x300  büyültmeyle,  dağlanmamış  bir  numune  üzerinde,  belirdiği  gibi 



dendritlerarası grafit lamelleri görülür. 

 

         Şek.  10,  x1250  büyültmeyle  bahis  konusu  dökme  demirin  grafit  lamelleriyle  perlitik 



tabanını gösterir. 

 

 



 

 

 



2.

  TEKNOLOJ K DÜZEYDE 

 

a. Verim

 

 




Yüklə 370,11 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə