Microsoft Word 1 \326ZL\334 tel elektrodla b\335rle\336T\335rme ve dolgu kaynaklari doc

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

36

-

  Pasolar arası sıcaklık : 150

o

C / tabakaların kalınlığı : 4-5 mm / sertlikler : - ana metal : yakl. 

265 HV –  EB : max 390 HV – kaynak metali : yakl. 295 HV 

 

Uygulama 2 

 

A – Seramik mesnet üzerinde tek taraftan kaynak 

 

-

  Ana metal St52, 4mm 

-

  Tel: E7OT-5 (Fluxofil 30) φ1,6 mm 

-

  Gaz: %50 Ar+ %50 CO

2

 210 A, 23 V (pasoda doldurma) 

-

  Normal eğme deneyi: 180

o

-4xe : OK 

-

  Sertlik ölçüleri (HV 2000 gr, iki nokta arası mesafe : 1 mm) 

 

 

 

B – Seramik mesnet üzerinde çok pasolu tek taraflı kaynak 

 

-

  Ana metal: St52, 12 mm 

-

  Tel: E70T-5, φ1,6 mm. 

-

  Gaz: %80Ar + %20 CO

2

 

-

  225A, 28V 

-

  pasolar arası sıcaklık: 150

o

C 

-

  çentik darbe Charpy V, -20

o

C’ta : 52 J 

---

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

37

 

Uygulama 3 

 

Özlü telle dik kaynak 

 

-

  Ana metal: 13Mn Ni63 

-

  Tel: E 71T-1 (Fluxofil 14) φ1,4 mm 

-

  Gaz: %80 Ar + %20 CO

2

 , 1.paso: 165A – 20,5V / 2-4 paso: 180A-22V / 5-7 paso: 190A-

22V 

-

  Yana eğme deneyi (sidebend test) (4xe), 180

o

de OK 

-

  Charpy V centik darbe mukavemetleri 

---

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

38

 

 

TOZ ALTI KAYNAĞI 

 

       Bildiğimiz gibi toz altı kaynağında, terk edilen metalin nitelikleri, özlü telle toz altı tozunun 

birleşmesinden elde edilir. 

 

       Bu birleşmede çeşitli seçimler, terk edilen metali etkilemek için gaz altı tellerine göre olanak 

sayısını artırmaktadır: çok az miktarlarda alaşım elementlerini içeren teller kullanılarak özel bir 

etki elde edilebilir. 

 

       Aşağıda vereceğimiz bir uygulama örneğinde daha geniş bilgi verilecektir. Tabloda bazı tel-

toz  altı  tozu  birleşmeleri  görülür;  bunlar  bir  AWS  (ASME  II  C.  SFA-5.23)  spesifikasyonuyla 

simgelenmişlerdir. Birkaç örnek yardımıyla aşağıda bazı yeni gelişmelere işaret edilecektir. 

 

 

 

---

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

39

 

 

Mikro-alaşımlı özlü tellerle toz altı kaynağı 

 

         Ekonomik yararı dolayısıyla “two run-iki yollu” kaynak, 8 ile 25 mm kalınlıkta ince taneli 

çeliklerin kaynağı için kullanılır. 

 

         Kaynağın  içinde  ve  ana  metalin  ısıdan  etkilenmiş  bölgesinde  (IEB)  iyi  çentik  darbe 

nitelikleri elde etmek için bir yüksek kaynak hızı kullanmak gerekir. Bununla birlikte dikişin iyi 

bir görünüş arz etmesi istenir ki yüksek derecede bazik tozlarla bunun elde edilmesi güçtür. 

 

         Ayrıca,  birinci  dikişle  (kısmen)  ikinci  dikişin  dokusu  (yapısı),  kaba  bir  primer 

kristalizasyon yapısıdır: dokuyu inceltme, müteakip dikişlerin ısıl etkisinden beklenemez. 

 

          Bu  faktörlerin  birleşimi  bugüne  dek  “Two-run”  tekniğinin  uygulanmasını  sade  –20

o

C’a 

kadar iyi bir çentik darbe mukavemetinin arandığı malzemelerle sınırlanmaktaydı. 

 

          Mikro-alaşımlı özlü tellerle bu soruna bir çözüm getirilmiş olmaktadır. Titanium ve bor’la 

alaşımlandırma,  kaynaktan  sonra  ısıl  işlemsiz,  bir  optimum  metallografik  yapı  elde  etmek 

olanağını  sağlamaktadır.  Bu  iki  element  terk  edilen  kaynak  metaline  hem  tel,  hem  de  toz  altı 

tozuyla ithal edilebilir: bununla birlikte bunların iyi bir geçişini sağlamak için bir bazik toz altı 

tozu kullanmak gerekir şöyle ki bunda düşük oksijen oranı (200 ile 400 ppm arasında O

2

) terk 

edilen  metale  sadece  bazik  tozlar  tarafından  verilebilir.  Yeterince  oksitten  temizlenmiş  bir 

kaynak  banyosunda  bor,  katılaşma  dokusu  içinde  austenit  tanesi  birleşmeleri  boyunca  yayılır.    

γ-α  dönüşümü  yavaşlar  ve  irili  ferrit  partiküllerinin  oluşumu  önlenmiş  olur:  ortaya  bir  ince 

asiküler ferrit çıkar. 

---

KAYNAK B L M , Burhan Oğuz, Oerlikon Yayını, 1988, Sayı 3 

40

          Bu primer kristalizasyon yipi iyi çentik darbe mukavemetli bir kaynak teşkil eder. 

 

Örnek 1 : 1 telli kaynak 

 

-

  Ana metal: PSX-70 (0,11C; 1,48Mn; 0,36Si; 0,015P; 0,013S; 0,076V; 0,067Al) 

-

  Tel-toz çifti: F7A6-EC-G bazik toz altı tozu (10ax555), %0,30 Mo ile mikro-alaşımlı bazik 

toz altı tozu 

-

  1. ve 2. tabaka: 650A-32V-50cm/dak 

1SO-V değerleri: 

•

  20

o

C’ta : 125 J 

•

  40

o

C’ta : 90 J 

•

  60

o

C’ta : 60 J 

 

Örnek 2:  ki özlü telle tandem kaynak 

 

-

  Ana metal : TTSt36 (0,173C; 1,40Mn; 0,37Si; 0,016P; 0,007S; 0,075V; 0,025Al) 

-

  Tel-toz  çifti:  bazik  toz  ve  Ti  ve  B,  ayrıca  %0,40  Cre  ve  %0,20  Mn  ile  mikro  alaşımlı  tel 

(φ4mm) 

-

  Kaynak  parametreleri:  1.  Kafa:  DA  (+),  650A,  32V,  120cm/dak.  2.  Kafa:  bazik  özlü  telle 

karşı dikiş (φ1,2 mm) 

ISO-V değerleri: 

•

  20

o

C’ta : 120 J 

•

  40

o

C’ta : 80 J 

•

  60

o

C’ta : 60 J 

 

---