Microsoft Word 1 iç kapak doc

 
11
çalışması ile ilgilidir.
34
 J. Linz ve A. Stepan çalışmalarında oydaşmacı demokrasiyi 
belli koşullarda ortaya çıkan bir siyasi rejim olarak incelenmektedir.
35
  
Demokrasiye geçiş sürecinde Doğu Avrupa ve Merkezi Amerika ülkelerinde 
siyasi ve ekonomik reformlarla ilgili Adam Przeworski’nin çalışması üzerine fazla 
atıf yapılan kaynaklardandır.
36
 Günümüzde siyasi rejimlerle ilgili demokrasi, 
otoriterizm ve totalitarizm gibi klasik “üçlü”nün günümüzde siyasi rejimlerin 
sınıflandırılmasında yeterli olmadığı Jerzy Mackow’un bir çalışmasında 
tartışılmaktadır.
37
 Aynı yazarın komünist totalitarizminin oluşumu ve post komünist 
sistem transformasyonu konusundaki  (sorunlar, konsept ve dönemlere ayırma) bir 
yazısı da kayda değer çalışmalar arasındadır.
38
  
Türkçe kaynaklar arasında E. Özbudun’un Doğu Avrupa ülkelerindeki 
demokratikleşme sürecine ilişkin çalışması gerek sürecin yorumu, gerekse de bu 
konudaki yabancı kaynakları tanıtmak açısında önemli bir çalışmadır.
39
 Yine 
E.Özbudun ve L.Köker’in editörlüğünde hazırlanmış başka bir çalışma da post 
Sovyet ülkelerde anayasa yapımının başlangıç aşamasındaki gelişmeleri takip etmek 
açısından kayda değer bir kaynaktır.
40
  
                                                 
34
  Растоу  Д.  А., «Переходы  к  демократии:  попытка  динамической  модели»,  Полис 
(Политические  исследования),  №5, 1996. Dahl R., Democracy and its Critics, New Haven, 
London Yale University Press, 1989. 
35
 Linz J., Stepan A., “Toward Consolidated Democracies”, Journal of Democracy, Vol. 7 №2, 
1996.. 
36
 Przeworski, A., Democracy and the Market, Political and Economic Reforms в Eastern 
Europe and Latin America, Cambridge, 1991. Przeworski, A., Demokrasi ve Piyasa: Doğu 
Avrupa ve Latin Amerıka’da Siyasi ve Ekonomık Reformlar, (Çeviren: İlter Turan), Ankara, 
1995. Пшеворский А. Демократия и рынок. Политические и экономические реформы в 
Восточной  Европе  и  Латинской  Америке, (Пер.  с  англ.,  под  ред.  проф.  Бажанова В.А.) 
РОССПЭН, Москва, 1999, 2000.  
37
 Bu konuda bkz: Мачкув, Е., Демократия, авторитаризм, тоталитаризм - устарела ли эта триада 
в учении о формах правления? Адкрытае грамадства, Iнфамацыйна-аналiтычны бюлетэнь, 
2001, N1(10),  http://www.data.minsk.by/opensociety/1.01/8.html 
38
  Мачкув,  Е.,  Преобразование  коммунистического  тоталитаризма  и  посткоммунистическая 
системная  трансформация:  проблемы,  концепции,  периодизация,  Полис, (Политические 
исследования), 2000 № 4, с. 38-59. 
39
Özbudun, E., 1993.  
40
 Bu çalışma 8-12 Kasım 1992 tarihleri arasında, Avrupa Konseyi, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri 
Bakanlığı ve Türk Demokrasi Vakfı tarafından ortaklaşa düzenlenen UniDem Konferansı’nda 
sunulan tebliğ ve konuşmaların özetinden oluşmaktadır. Bkz. BDT Ülkelerinde Demokrasiye 
Geçiş ve Anayasa Yapımı (Çeviren: Ergun Özbudun ve Levent Köker),  Yetkin basımevi, Ankara, 
1993. 

---

 
12
Y. Atar’ın demokrasilerde anayasal değişmenin dinamikleri ve anayasa 
yapımına ilişkin doktora çalışması post sosyalist ülkelere de yer vermesi açısından 
önemlidir.
41
  
Post sosyalist rejim değişmelerine ilişkin değişik ülkelere ilişkin tespitlerin 
yer aldığı Türkçe çalışmaların önemini de vurgulamak gerekir.
42
 Ankara Üniversitesi 
öğretim üyelerinden L. Gönenç’in post sosyalist ülkelerdeki anayasa yapımına ilişkin 
yayınlanmış doktora tezi eski sosyalist ülkeleri bir arada ele alan ve inceleyen ender 
çalışmalardan biridir. Doğu Avrupa ülkeleri ve eski SSCB cumhuriyetlerinde 
anayasa yapımı sürecinin incelendiği bu çalışmada söz konusu ülkelerin siyasi 
kültürünün gelişim aşamalarına, anayasal sürecin sorunlarına, anayasaların 
yaşanabilirlik sorununa, tercih edilen hükümet rejimlerinin sınıflandırılmasına ilişkin 
değerli bilgiler bulunmaktadır.
43
  
Türkçe kaynaklar arasında demokrasi, siyasi rejimlerin türleri, siyasi rejim 
değişmeleri, anayasal demokrasi vs. konularda önemli malzeme oluşturan birçok 
kitap ve makalelerin Türkçe çevirilerinin de önemi vurgulamak gerekir.
44
 
Siyasi rejimlerle ilgili Rus siyasi literatüründe önemli çalışmalardan biri 
Tsıgankov’un siyasi rejimler üzerine yaptığı kapsamlı araştırmasıdır.
45
 Demokrasiye 
geçiş süreci, sosyal ve siyasi transformasyonla ilgili son dönemde Rusya’da A. Yu. 
                                                 
41
 Yavuz, A., Demokrasilerde Anayasal Değişmenin Dinamikleri ve Anayasa Yapımı,  Mimoza 
Yayınları, Konya, 2000. 
42
 Onar, E., “Türkiye’nin Başkanlık veya Yarı-Başkanlık Sistemine Geçmesi Düşünülmeli midir?” 
Uluslararası    Anayasa Hukuku Kurultayı, Türkiye Barolar Birliği, 9-13 Ocak, Ankara, 2002. 
Gönenç, L., “Azerbaycan Anayasası Üzerine Notlar” AÜHF Dergisi, Cilt 47, Sayı 1-4, 1998. Şen, 
İ.G., Rusya Federasyonu Siyasal Sistemi, Anadolu Üniversitesi. Hukuk Fakültesi yayınları, 2004.   
43
 Gonenc, L., Prospect for Constitutionalism in Post Communist Countries, Martinus Nijhoff 
Publishers (first edition) Hague 2002. Bundan sonraki dipmotlarda   
44
 Bkz: Lijphart, A., Çağdaş Demokrasiler 21 Ülkede Çoğunlukçu ve Oydaşmacı Yönetim 
Örüntüleri, (Çeviren: Ergun Özbudun, Ersin Onulduran) Yetkin yayınevi, Ankara, 1995. Sartori, 
G., Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği, (Çeviren: Ergun Özbudun), Yetkin yayınevi, Ankara, 
1997. Dahl, R.A., Demokrasi ve Eleştirileri (Çeviren: Levent Köker), Ankara 1993. Dahl, R.A., 
Demokrasi Üstüne (Çeviren:Betül Kadıoğlu), Phoneixs yayınevi, 2001.  Przeworski, A., 1995. 
Heywood, A., Siyaset, Liberte Yayınları, 2006. Sartori, G., Karşılaştırmalı Anayasa 
Mühendisliği  (Çeviren: Ergun Özbudun), Yetkin Yayınları, Ankara 1997. Schmidt, M. G., 
Demokrasi Kuramlarına Giriş (Çeviren:M.Emin Köktaş), Vadi Yayınları, 2. Baskı, Ankara, 2002. 
Duverger, M., Siyasi Partiler, (Türkçesi:Ergun Özbudun), Dördüncü Basım, Bilgi Yayınevi, 1993. 
Yeni Bir Sistem Arayışı:Demokrasi, Poliarşi ve Demarşi  (Editör:Çoşkun Can Aktan), Cizgi 
Kitapevi, Konya 2005. Medeniyetler Çatışması, Samuel P. Huntigton vd. (Derleyen:Murat 
Yılmaz), Genişletilmiş Üçüncü Basım, Vadi Yayınları, Ankara 2000. 
45
 Цыганков, А. П., Современные политические режимы: структура, типология, динамика, 
Москва, Интерпракс, 1995. 

---