Microsoft Word 10 austenitik krom-nikel paslanmaz celikler doc
Yüklə 207,14 Kb. Pdf görüntüsü
|
KARBONLU VE ALA IMLI ÇEL KLER N KAYNA I, Burhan O uz, OERLIKON Yayını, 1985
7 ba lanmaktadır. Malzeme, karbür çökelmesi nedeniyle gevrekle mektedir. Çatlaklar taneler arasında vaki olmaktadır. Aynı ko ullar altında çalı an % 25 Cr, % 20 Ni savurma boruların kayna ında da I.E.B.de yine M 23 C 6 tipi karbür çökelmesine, özellikle kök pasoya yakın bölgede, rastlanmaktadır. Bu veriler kar ısında, mikrostrüktür ile dökme austenitik malzemelerin nitelikleri arasındaki ili kiyi ve bunun ya landırma sırasında nasıl de i ti ini anlamak esastır öyle ki birçok çatlama kaynaklara biti ik olarak meydana gelmekte olup I.E.B. malzemesinin normal olarak ya landırılmı malzemeye kıyasla davranı ı, özellikle önemli olmaktadır. The Welding Institute (Cambridge)’in yürütmü oldu u ara tırma sonuçları ilginç olmaktadır. Bile imi a a ıda verilmi yüksek karbonlu % 18 Cr, % 37 Ni' li dökme austenitik çeliklerin ısıl i lemle mikroyapılarındaki de i me, hem dökümden çıkı ko ullarıyla, hem de kaynaklara biti ik malzemede gözlenen ko ulların taklidi için tasarlanmı i lemlerden sonra, ara tırılmı tır. Dökümler katıla ırken hızlı so uma temposu nedeniyle, dökümden çıkmı malzeme yüksek derecede karbonla fazla doymu haldedir. Yeniden ısıtıldı ında karbon, malzeme kitlesinin ilk bir sertle mesini meydana getirecek ısıl i leme ba lı ekilde çökelecek, bunun sonucunda da süneklik azalacaktır. Deneye tabi tutulmu savurma döküm boruların bile imi öyle: C = % 0,46 P = % 0,012 Mü = % 0,01 Si = % 0,79 Cu = % 0,05 Nb = yok Mn = % 1.07 Ni = % 35,1 Ti = % 0,01 S = % 0,015 Cr = % 18,03 Üç ba langıç ko ulu kullanılmı a) Dökümden çıktı ı gibi b) Deney parçaları 5 dak. süreyle 1250°C'ta eriyik i lemine tabi tutulup suya daldırılmı c) Deney parçaları 5 dak. süreyle 1250°C'ta eriyik i lemine tabi tutulup suya daldırıldıktan sonra % 5 oranında çekme ekil de i tirmesi uygulanmı . Her deney parçası tipi daha sonra de i ik ya landırma i lemine tabi tutulmu ; bu i lemler 1000 saate kadar çıkan de i ik sürelerle 550° ile 1050°C arasında olmu .Ya landırma süreçlerini Viskers Elmas Piramidi'yle sertlik ölçümleri ve ayrıntılı metallografik tetkikler izlemi . ek. 54-56 her ayrı ko ul için ya lanma karakteristiklerine ait sonuçları özetlemektedir. Metallografik muayene, i neler halinde M 23 C 6 tipinde karbür çökelmesini ortaya koyuyor. lk sertlik azamisinin ötesinde ya landırma, çökelme zerrelerinin sayısında azalma ve boyutunda büyüme gösteriyor. Böyle bir çökelti kabala masının ciddi bir sertlik azalmasına götürmesi beklenirken ek. 54'den bunun böyle olmadı ı görülüyor. Gerçi ilk sertlik azamisinden sonra bir ilk yumu ama gözleniyor ama bundan sonra sertlik tedrici olarak ilk azamide varılan düzeyin üstüne çıkıyor. Buna iki neden gösteriliyor : a) Çökelti zerrelerinin büyümesi dislokasyonlar meydana getirip böylece dokuyu sertle tirmi olabilirler;
KARBONLU VE ALA IMLI ÇEL KLER N KAYNA I, Burhan O uz, OERLIKON Yayını, 1985
8 b) ri zerreler etrafında gözlenen ince tali çökelme de sertlik artı ına yardımcı olmu olabilir.
KARBONLU VE ALA IMLI ÇEL KLER N KAYNA I, Burhan O uz, OERLIKON Yayını, 1985
9
Dökme austenitik çelik, bir dendritik altdoku ile austenit taneleri halinde katıla ır, primer austenit dendritleri bir karbürler ve austenit ötekti i ile çevrili olur. Katıla ma sıcaklıklarında karbonun austenit içinde erime kabiliyeti oda sıcaklı ındakine göre çok daha yüksek olup böylece ciddi miktarda karbon, dökümü müteakip hızlı so uma temposuyla austenit içinde fazla doymu halde kalmı olur. Çelik yeniden ısıtıldı ında karbon, bu fazla doymu katı eriyikten, ya landırma ko ullarına ba lı bir ekilde çökelebilir; karbonun fazla doymu luk derecesiyle çökelme yerlerinin sayı ve tipi, çökelme sürecini saptayan önemli etkenlerdir. Bundan sonraki 1250 o
doymu luk halini, döküm sıcaklı ından itibaren ilk so uma temposuna ba lı olarak artırabilir ya da azaltabilir. Bu durumda, dökümden itibaren so uma temposunun eriyik i leminden sonra suya daldırma ile hasıl olan so umadan çok daha yava olması itibariyle, eriyik i leminden sonra fazla doymu luk derecesinin artması olasıdır. Yine aynı miktarda yüksek karbonlu (% 0,45) ve niobium (% 0,01) ile stabilize edilmi % 25 Cr, % 20 Ni'li dökme austenitik çelik, % 18 Cr, % 37 Ni'lininkine çok benzeyen bir mikro yapıya sahip olup ya landırılmadaki davranı ı da aynıdır. Her iki malzemede de M 7 C 3 tipinde karbür ve austenit içeren ötektik, karbonla fazla doymu primer austenitik dendritleri çevreleyip mutavassıt sıcaklıklarda ya landırılmada M 23 C
çökelmesiyle sonuçlanır. % 18 Cr, % 37 Ni'li malzemede ötektikin iç yapıda az çok sürekli olarak görünmesine kar ılık bu ötektik % 25 Cr, % 20 Ni'li de daha çok bireysel bölgelerde var olma e iliminde gibi görünmektedir. % 18 Cr, % 37 Ni'li de gevrek kırılmaların tetkiki, bunların ötektik karbür içinden vaki oldu unu ortaya koymu tur. Bu çelikte, % 25 Cr, % 20 Ni'liye göre ötektik karbon daha sürekli oldu una göre, % 25 Cr, % 20 Ni'li çeli in gevrek kırılmaya kar ı daha dayanıklı oldu u öne sürülebilir. Yüklə 207,14 Kb. Dostları ilə paylaş:
|