Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 10
Tikinti, quraşdırma və NİS işlərinin ətraf
mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi,
azaldılması və monitorinqi
Noyabr 2013-cü il
10/22
Yekun variant
Hesab olunur ki, təsirlər yuxarıdakı mövcud nəzarət tədbirlərinin həyata keçirilməsi vasitəsilə
praktiki baxımdan mümkün və zəruri olduğu qədər minimuma endirilir və əlavə heç bir
təsirazaldıcı tədbir tələb olunmur.
10.3.4 Gəmilərdən emissiyalar
10.3.4.1 Hadisənin miqyası
Təsviri
Fəsil 5: Bölmə 5.7.6 və 5.8.3.1-də göstərildiyi kimi, dayaq bloklarının, gəmilərin yanalma
körpüsünün və üst tikililərin, ŞD2 magistral və MEQ sualtı boru kəmərlərinin və Müqavilə
sahəsi daxilində ŞD2 sualtı infrastrukturların quraşdırılmasına dəstək məqsədilə Tikinti,
Quraşdırma və NİS mərhələlərində çoxlu sayda gəmilərdən istifadə ediləcək.
Qiymətləndirmə
Proqnozlaşdırılan NO
x
emissiyalarının həcmi digər emissiyalarının (kükürd oksidləri, yaxud
SO
x
, CO və qeyri-metan karbohidrogenlər) həcmi ilə müqayisədə daha çox olması, habelə
insan sağlamlığına və ətraf mühitə təsir etmək daha böyük potensiala nail olması səbəbindən
narahatlıq doğuran əsas atmosfer çirkləndiricisidir.
Tikinti, quraşdırma və NİS fəaliyyətləri zamanı gəmilərdən atılan NO
X
emissiyalarının cəmi
təxminən 6.630 ton olacağı ehtimal edilir. Bu, geniş coğrafi ərazidə aparılan quraşdırma və
NİS fəaliyyətləri zamanı baş verəcək. Onların sürətlə səpələnəcəyi gözlənilir və nəticədə NO
2
konsentrasiyaları sahildəki reseptorlarda olan fon səviyyələrindən seçilməyəcək dərəcədə
artacaq.
Səmərəli istismara, müntəzəm texniki xidmətə, münasib keyfiyyətə malik, az kükürdlü
yanacaqdan planlı surətdə istifadəyə və əvvəlki təcrübəyə əsaslanaraq, gəmilərdən
müntəzəm istifadə nəticəsində gəmi mühərriklərinin işlənmiş qazlarından görünən hissəcikli
şleyflər əmələ gəlməyəcək.
Cədvəl 10.9-da gəmilərin quraşdırma və NİS zamanı fəaliyyətinə “Orta vəziyyət miqyası”nı
əks etdirən 8 qiymətinin təyin olunması əsaslandırılır.
Cədvəl 10.9 Hadisənin miqyası
Parametr
İzahat
Dərəcə
Dərəcə/miqyas
Çirkləndirici növlərinin konsentrasiyalarının artması sahildəki reseptorlar üçün fon
konsentrasiyalarından seçilməyəcək.
1
Tezlik
Emissiyalar davamlı olaraq baş verir.
3
Müddət
Emissiyalar quraşdırma və NİS müddəti boyu davam edəcək. 3
İntensivlik
Əsas çirkləndiricinin (NO
2
) modelləşdirilmiş uzun və qısa müddətli
konsentrasiyalarının ətraf havanın keyfiyyəti üzrə müvafiq standartlardan
əhəmiyyətli dərəcədə aşağı olacağı proqnozlaşdırılır.
1
Cəmi
8
10.3.4.2 Reseptorun
həssaslığı
Cədvəl 10.10-da “Aşağı reseptor həssaslığı”nı əks etdirən 2 qiymətinin təyin olunması
əsaslandırılır.
Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 10
Tikinti, quraşdırma və NİS işlərinin ətraf
mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi,
azaldılması və monitorinqi
Noyabr 2013-cü il
10/23
Yekun variant
Cədvəl 10.10 Reseptorların həssaslığı
Parametr
İzahat
Dərəcə
Mövcudluq
Quraşdırma fəaliyyətləri aparılan ərazidən 50km məsafədə daimi yaşayış yerləri
(yəni yerli sakinlər) yoxdur.
1
Xarici
təsirlərə
dözümlülük
Gəmilərdən əmələ gələn emissiyalar ilə əlaqədar sahildə hava keyfiyyətindəki
dəyişikliklər nəzərəçarpan olmayacaq. Sahildəki reseptorlar təsirə məruz
qalmayacaq.
1
Cəmi
2
10.3.4.3 Təsirin dərəcəsi
Cədvəl 10.11-də quraşdırma və NİS fazası ərzində köməkçi gəmilərlə əlaqədar havanın
keyfiyyətinə olan təsirlərin xülasəsi verilir.
Cədvəl 10.11 Təsirin dərəcəsi
Hadisə
Hadisənin
miqyası
Reseptorun həssaslığı
Təsirin dərəcəsi
Gəmi mühərrikləri Orta
Aşağı
Az mənfi
Hesab olunur ki, təsirlər yuxarıdakı mövcud nəzarət tədbirlərinin həyata keçirilməsi vasitəsilə
praktiki baxımdan mümkün və zəruri olduğu qədər minimuma endirilir və əlavə heç bir
təsirazaldıcı tədbir tələb olunmur.
10.4 Sahildəki səs-küy ilə əlaqədar qurudakı ətraf mühitə təsirlər
Bu Bölmə tikinti, quraşdırma və NİS fəaliyyətlərindən, o cümlədən tikinti maşınlarının və
mexanizmlərinin fəaliyyəti, ŞD2 genişləndirmə sahəsi daxilində torpağa paya yeritmə və ŞD2
layihəsinin terminalda yerləşən qurğularının və tikinti meydançalarında dəniz qurğularının
istismar sınaqlarından qurudakı ətraf mühitə mümkün səs-küy təsirlərini təqdim edir.
10.4.1 Təsirin azaldılması
Sahədəki tikinti maşın və mexanizmlərinin ŞD2 Genişləndirmə sahəsi, ŞD2 magistral boru
kəməri dəhlizi və boru kəmərinin quruya çıxdığı sahə boyu istifadə edilməsi ilə bağlı yaranan
səs-küyə qarşı mövcud idarə vasitələri:
Quruda
istifadə edilən tikinti maşın və mexanizmləri müasir olacaq, onların
səmərəli və
dayanıqlı işləməsi üçün istehsalçının təlimatlarına, müvafiq sənaye qaydalarına və ya
texniki standartlara uyğun texniki qulluq göstəriləcək;
Səngəçal terminalının yaxınlığında istifadə edilən bütün tikinti maşın və mexanizmlərinə
işlənmiş qazın saz səsboğucuları quraşdırılacaq;
Səngəçal terminalının yaxınlığında istifadə edilən səs-küylü maşınlar həssas
reseptorlardan mümkün qədər uzaqda və mümkün və məqsədəuyğun olan hallarda
sədlər arxasında (məsələn, sahədəki komalar, akustik arakəsmələr və s.)
quraşdırılaraq həssas reseptorlara səs-küyün təsirini azaltmaq üçün qoruyucu sədd
təmin ediləcək;
Səngəçal terminalının yaxınlığında yerləşən və davamlı olaraq səs-küy yaradan
maşınlar müvafiq akustik konteynerlərə yerləşdiriləcək;
Səngəçal terminalının yaxınlığında istifadə edilən kompressorlar lazımi dərəcədə içlik
vurulmuş kip akustik konteynerlərə quraşdırılacaq, istifadə edilən zaman konteyner
qapıları bağlı saxlanacaq və pnevmatik zərbə alətləri səsboğucularla təchiz ediləcək;