1
KAUÇUK VE KAUÇUK
ÜRÜNLERİ
SEKTÖRÜ
*
BU RAPOR KAYNAKÇADA BELİRTİLEN GÖSTERGELERDEN VE YAYINLARDAN DERLENMİŞTİR.
2
İÇİNDEKİLER
KAUÇUK VE KAUÇUK ÜRÜNLERİ SEKTÖR RAPORU
1.GENEL DURUM
2. SEKTÖR İHRACAT ORANLARI
2.1. Kauçuk Ürünleri İmalat Sanayi Stratejik Girdileri
3. SEKTÖR 2023 HEDEFLERİ
3
KAUÇUK VE KAUÇUK ÜRÜNLERİ
1.GENEL DURUM
Kauçuk ürünleri imalat sanayi genel olarak ara malı üreten bir sektör niteliğindedir. Kullanım
alanlarına bakıldığında; en çok ambalaj sanayinde yer bulurken; inşaat sektöründe de
sağlam, dayanıklı, bakım gerektirmemesi ve korozyona dayanıklı olması nedeni ile tercih
edilmektedir. En sık görülen uygulama alanları; kapı-pencere profilleri, pis ve temiz su
boruları, su depoları, çatı cephe kaplamalarıdır. Tarımdaki uygulamaları; sera örtüleri, fide
örtüleri, sulama boruları şeklindedir. Elektrikli küçük ev eşyaları, beyaz eşyalar, elektronik
aletler, fiber optik iletişim kabloları, klasik güç dağıtım kablolarının üretiminde plastik
malzemelerden faydalanılmaktadır. Plastikler otomotiv sektöründe; daha hafif ve daha
güvenilir araçlar üretilmesini sağlamaktadır. Kauçuk ürünlerin; başta otomotiv olmak üzere,
ayakkabı, giyim sektörlerinde kullanım alanı bulduğu görülmektedir. Boru, hortum, taşıma
bantları ve kayışlarda kauçuk malzeme tercih edilmektedir. Araçlar, donanımlar, hareketli
makineler, uçaklar, oyuncaklar, mobilyalarda kullanılan tekerleklerdeki lastiklerde ve ayrıca
ayakkabı tabanları, bağlantı parçaları ve contalar gibi farklı ürünlerde de kauçuk ürünler
kullanılmaktadır.
Kauçuk Ürünleri İmalat Sanayi başta otomotiv olmak üzere, ayakkabı, giyim gibi sektörler
yanında boru, hortum, taşıma bantları, kayışlar v.b. ürünlerle imalat sanayinin birçok
sektörüne ara mal üretmektedir. Sektörün bir diğer özelliği ürünlerinin Birçoğunun aynı
zamanda yenileme pazarına yönelik olması nedeniyle nihai ürün niteliğini taşımasıdır.
Plastik ve Kauçuk sektörünün girdileri yüzde 90 oranında petrokimya sanayinden temin
edilmekte, bu sebeple de girdi maliyetleri petrol fiyatlarından doğrudan etkilenmektedir. Her
iki sektörün temel girdisi olan hammadde tedarikçilerinde, uluslararası alanda oligopol bir
pazar yapısının olduğu görülmektedir.
Kauçuk ürünleri imalatı sanayinin imalat sanayi katma değeri içindeki payı üretimdeki
payından çok daha yüksektir. Diğer yandan kauçuk ürünleri sanayi, imalat sanayi katma
değeri içinde payında artan sektörler arasında bulunma özelliğini taşımaktadır.
İç ve dış lastik imalatı alt sektörü üretimde olduğu gibi imalat sanayi katma değerindeki payı
açısından da kauçuk ürünleri imalat sanayi içinde ilk sırada gelmektedir. Ancak bu sektörün
imalat sanayi katma değeri içindeki payı giderek azalmaktadır.
Özellikle plastik sektörünün hızlı gelişen bir sektör olması nedeniyle teknolojisi çok kısa
zamanda ilerlemekte ve teknolojiyi izleyebilmek için sürekli yatırım yapılması gerekmektedir.
Hammaddede dışa bağımlı olması, sektörün en büyük problemleri arasındadır.
4
2. SEKTÖR İHRACAT ORANLARI
Miktar bazında bakıldığında ise, plastik ve kauçuk sektörlerinin 2006 yılında 1,7 milyon ton
olan toplam ihracatları 2010 yılında 1,9 milyon tona çıkmış ve son 5 yıl içinde
gerçekleştirilen toplam 8,5 milyon tonluk ihracattan plastik sektörü % 77, kauçuk sektörü
de % 23 pay almıştır.
5
Bu payın aynı şekilde devamı halinde, Kimya sektörü vizyonunda plastik ve kauçuk
sektörleri için hedeflenen toplam ihracat vizyonunda plastik sektörünün 2023 hedefi; 16,8
milyar dolar ve 7,2 milyon ton olacaktır.
2.1. Kauçuk Ürünleri İmalat Sanayi Stratejik Girdileri
Kauçuk ürünleri imalatı sanayinin temel girdisini tabii kauçuk, sentetik kauçuklar, karbon
siyahı vb. oluşturmaktadır. Doğal girdi olan kauçukta tamamen dışa bağımlılığın yanında
karbon siyahı sentetik kauçuk vb. hammaddelerde de dışa bağımlılık sektörün en önemli
sorunların başında gelmektedir.
Sentetik kauçuk üretimi alanında yatırım eksikliği yanında geleceğe dönük arayışların dada
yetersiz oluşu kauçuk ürünleri imalatı sanayinin önündeki en önemli tehdittir. Türkiye
sentetik kauçuk vb. ürünlerde 2010 yılında 577,2 milyon ABD Doları ithalat yaparken 29
milyon ABD Doları ihracat yapabilmiştir.
Sentetik kauçuklarda ihracatın ithalatı karşılama oranı doğal olarak çok düşük düzeylerdedir.
Bu veriler söz konusu hammaddede dışa bağımlılığı açıkça göstermektedir.
2011 yılında 1,9 milyar USD ihracat gerçekleştiren Kauçuk Sektörünün yine 2011 yılı
sonundaki toplam üretim değeri 5,2 milyar USD, ekonomiye sağladığı katma değer ise 2,8
milyar USD olmuştur. Dünya kauçuk tüketimi 2011 yılında 25,9 ton olarak gerçekleşmiştir.
Bunun 10,9 tonu doğal kauçuk, 14,9 tonu ise sentetik kauçuktur.
1
Sentetik kauçuklar dahil toplam dünya kauçuk talebinde, tabii kauçuğun payının %44
düzeyinde olduğu düşünüldüğünde kauçuk ürünleri imalatı sektörünün önemli ölçüde bu
doğal hammaddeye bağımlı olduğunu söylemek olasıdır.
3. SEKTÖR 2023 HEDEFLERİ
Kimya sektörü 2023 ihracat vizyonunda kimya sektör ihracatının 2023 yılında 50 Milyar
dolar ihracat yapması, bu ihracatın % 51’ini oluşturan 22,5 milyar doların da plastik ve
kauçuk sektörlerince gerçekleştirmesi hedeflenmektedir.
2023 İhracat Vizyonu uyarınca Plastik ve Kauçuk sektörünün toplamda US$ 22,5 milyar ve
Plastik ihracatının ise tek başına US$ 16,8 milyara yükselmesi hedeflenmektedir. Türkiye
ürettiği plastik ürünlerin %20’sini ihraç etmektedir.
http://www.iaosb.org.tr/Media/FileDocument/PLASTIK%20VE%20KAUCUK%20SEKTORLERI%20RAPORU%20-
%20MAYIS%202012.pdf
6
İHRACAT GELİR HEDEFLERİ
2
Kritik hammaddelerin üretiminin teşvik edilmesi,
Sektörün 2023 yılında 17 milyar dolarlık ihracatı gerçekleştirebilmesi için 4,2 milyon
ton ihracat yapması bunun içinde 17 milyon ton üretim gerçekleştirmesi
gerekmektedir. Halen plastik hammadde ihtiyacını ancak % 15’ini yerli üretimle
sağlayan sektörün hammadde ithalatı 2023 yılında 16 milyon tonu aşacaktır. Bu
nedenle süratle petrokimya yatırımlarına hız verilmeli ve rafineri ile petrokimya
tesisleri arasındaki entegre yatırımları özendirilmelidir.
Daha yüksek katma değerli kauçuk hammadde ve mamul üretimi için ülkemize yüksek
teknoloji transferi sağlayacak yabancı sermaye yatırımlarının çekilmesi
gerekmektedir. Büyük ölçekli bu yatırımlar çok özel teşvik mekanizmaları ile
desteklenerek doğrudan yabancı sermaye yatırımları özendirilmelidir.
Ortalama ihracat fiyatlarının her yıl % 3 artarak 2023 yılında 20 ülkenin ortalama
ihracat fiyatına ulaşılması gerektiğinden AR - ve ÜR-GE yatırımlarına hız verilmesi
gerekmektedir. Geleneksel mamullerin yerine daha yüksek katma değer sağlayacak
mamullerin yatırımları özel teşviklerle özendirilmelidir.
Katma değeri yüksek, yeni ve özel ürünler geliştirilmeli ve bu ürünlerde marka imajı
geliştirilmelidir.
Pazar ve ürün çeşitliliği sağlanarak, ürün ve bölge bazında dış pazar analizlerini
yaygınlaştırılmalıdır.
Sektörü temsil eden sivil toplum örgütleri, üretici şirketler, üniversiteler ve karar
verici kamu kuruluşları arasında koordinasyon arttırılarak, hızlı bilgi akışı ve paylaşım
sağlanmalı, üretici ve ihracatçı şirketlere ait bilgi sistematiği oluşturulmalıdır.
Kauçuk üretiminde lokal bazda faaliyet göstermenin daha rasyonel olması sebebiyle,
plastik sektörü her bölgede en az bir ilde desteklenmelidir.
2
http://www.tim.org.tr/files/downloads/2023/2023_ihracat_stratejisi_kitabi.pdf
7
KAYNAKÇA
http://www.pagev.org.tr/admin/PICS/dosyalar/Plastik_ve_Plastik_Isleme_Makineleri
_Sektorlerinin_2023_Vizyonu_ve_Uygulanmasi_Gereken_Yol_Haritasi.pdf
http://www.iaosb.org.tr/Media/FileDocument/PLASTIK%20VE%20KAUCUK%20SEKTO
RLERI%20RAPORU%20-%20MAYIS%202012.pdf
http://www.tim.org.tr/files/downloads/2023/2023_ihracat_stratejisi_kitabi.pdf
Dostları ilə paylaş: |