Microsoft Word \326L\334L?R

ey yem y s n. Hacı  mi, m ni çövür balalarıvın ba ına,  eyx c nablarından iltimas el , 

m n  bir barmaq yek likd  ( linin  had t barma ını göst rir) dua yazsın ki, bu ba a rısı 

m nd n r f olsun. Hacı  mi, n  q d r canım sa dır.... 

 

Quca ında u aq bir ki i, u aq a layır v  ikinci azarlının sözünü k sir. Sonra yen  

azarlılar ba layırlar bir-bir iç ri girm y . Kimi ba ını, kimi boynunu, kimi qolunu 

ba layıb, "ax vay" il  girib düzülürl r. V  b rk azarlılar gir n kimi çöküb otururlar yer . 

Bunların bir neç si ba layırlar, Hacı H s nd n bu tövr t v qqe el m y . 

 

A z a r l ı l a r. Hacı  mi! Qapına d xil dü mü ük,  eyx c nablarından biz  bir çar . 

Aman günüdü, biz  yazı ınız g lsin. 

H a c ı   H   s   n (g lib durur azarlıların qaba ında). Ba  üst , m n  limd n g l ni sizd n 

sirg m n m; ancaq indi görürsünüz,  eyx na h l  heç k s  iç ri girm y  izin vermir. 

Siz z hm t ç kin h y td  oturun a acın kölg sind , gözlüyün. Ba  üst , el  ki,  eyx 

c nabları izin verdi, m n siz  x b r ver r m, hamınız d rd-dilinizi  rz ed rsiniz v  

in allah, gümanım bunadır, bu qapıdan naümid qayıtmayasınız. 

A z a r l ı l a r (Hacı H s n  dua ed -ed , yava -yava  çıxırlar). Allah hacı  miy  ömür 

versin! Allah hacı a anın atasına r hm t el sin! Allah onu biz  çox görm sin öz birliyi 

xatirin ! 

H a c ı   H   s   n (qapıda nök ri  lini görüb deyir).  li,  eyx c nablarına çay-çör k 

aparıbsan? 

 l i. Xeyr, hacı a a, h l   eyx yuxudan durmuyub; qapısı indiy  kimi ba lıdır. 

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m (girir iç ri,  li çıxır). Hacı, Nazlını bir f ndl  dil  

tutdum, razı el dim. Amma  vallah, bir sözüm var, dem y  d  qorxuram. 

H a c ı  H   s   n. De, sözün n di, de. 

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. Hacı, s n bilirs n yazıq Saranı  r  ver nd  m n n  

q d r niskil el dim ki, yazıq qıza toy çaldırmadıq. S n dedin günahdı--m n d  bir söz 

dem dim. Allaha qurban olum, biz el  h mi  günahdan qorxmu uq, ancaq.... 

H a c ı   H   s   n (arvadının sözünü k sib). H , sözünü de görüm.  ndi el  o qalıb ki, 

eyxin hüzurunda evimiz  bir toyçu da g tir k. 

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. Vallah, m nim i im yoxdu, m n heç zad demir m. 

Odu, öz qarda ın qızları, Fizz  xanım, S kin  xanım, Gülçöhr  xanım, Ümmigülsüm 

xanım--hamısı tökülüb g lib, yapı ıblar yaxamdan ki, g r k oxuyub-çalan g l . 

H a c ı    H   s   n. S n  deyir m axmaq-axmaq danı ma. H l   eyx qalsın k narda, kim 

görübdür ki, hacı evind  toy çalına?  

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. S n el  barı insafnan danı : m g r Hacı  l kb rin 

qızını  r  ver nd  toy çaldırmadılar? B  Hacı Mirta ıya n  deyirs n?  Hazır toya 

ça ırmı dılar. Toy s sind n m h ll  köçürdü. El  birc  s nin gözün bizi görüb? Odur, bir 

ay bundan qabaq Hacı B x li o lunu evl ndirdi; indi bir soru  gör oxuyub çalan 

g tirmi dil r ya yox? El  dünyada  b db xt  birc  bizik? N  z hm tn n u aq böyüdürük, 

amma evd n köçürd nd  el  köçürdürük ki, dey s n o urluq maldı; n  qonum bilir, n  

qon u bilir. M n demir m adam ça ır, demir m qonaqlıq el , demir m batman 

qazanlarını as; ancaq deyir m ki, yasa yas deyibl r, toya da toy. O yazıq qohum-

qarda larımız da tökülüb g libl r. N  olu ki, heç olmasa, birc  saat ç pik çalalar, yazıq 

Nazlının da ür yi açıla. Vallah, s h rd n indiy d k a layır. Yad ki, deyil, s nin öz 

qızındı; g r k s nin d  qızına yazı ın g lsin. 

---

H a c ı   H   s   n (bir az fikird n sonra yava  s sl ). Yox, qızıma degil n ki, a lamasın. 

M n razı olmanam ki, o a lasın. Dur ged k, m n d  onu dil  tutum. (Durur aya a), Yox, 

yox, Nazlı qızım a lamasın, dur ged k (çıxırlar).  

 

Nök r   l i  girir iç ri v  onun dalınca iki qoca  ö v r   t. Sonra yen  ikisi-üçü v  bu cür 

on be -iyirmiy d k çar ovlu övr t, çoxu qoca, pıçılda a-pıçılda a g lib çökürl r bir 

t r fd .  li çıxır. C   l a l  a zında konfet, g lib durur qapıda, övr tl r  baxır. Övr tl rin 

heç biri dinmir v  heç biri üzünü açmır. C lal bir az baxandan sonra soru ur:  

 

C   l a l. Siz d  toya g lmisiniz? 

 

Arvadlar dinm yib baxırlar C lala. 

 

(C lal bir az baxıb deyir). H y  toya g libsinizs , toy ota ı bura deyil. 

 

Arvadlar dinmirl r, ancaq ba larını bulayırlar. Sonra bir övr t alçaq s sl  C lala deyir: 

"G lmi ik  eyx  si  olaq". 

 

C   l a l (soru ur). Si  olaq n dir? 

 

Övr tl r yava ca gülü ürl r. Bir övr t cavab verir: "G lmi ik  eyx   r  ged k".  

 

C lal ba layır gülm y  v  deyir. 

 

C   l a l. Buy, bu q d r d  arvad bir ki iy   r  ged r? (Gülüb qaçır e iy ); 

 

Övr tl rin bir neç si d  gülür. Mir Ba ır a a qapıdan iç ri girib, övr tl ri görüb, diksin n 

kimi qayıdır. Sonra   F a t m a   x a n ı m   ba ında çar ov; dalınca Mir Ba ır a a, girirl r 

iç ri. 

 

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. A a, buyur g l, get  yl  o t r fd . 

 

Mir Ba ır a a dalını övr tl r  çönd rib, g lib  yl ir qabaqda, dalı övr tl r  t r f.  

K rb layı Fatma xanım gedib övr tl r   yilib pıçılda andan sonra Mir Ba ır a aya. 

    

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. A a, bu bacılar s nd n t v qqe el yirl r, z hm t 

ç kib  eyx  dey s n ki, allah rizası üçün adını qoysun bu biçar l rin üstün  ki, yazıqlar 

allahın savabından bin sib olmasınlar. 

M i r   B a   ı r   a   a (ba ıa a ı). Ba  üst , ba  üst . Dey r m,  lb tt , dey r m. Çox 

göz l i dir. Allah-taala h mi  bel  b nd l rini dost tutar. Allah  cri-xeyir versin. 

Ma allah, ma allah, bacılar! 

 

Çıtmıq s si g lir v  saz nd  çalıb oxuma ı e idilir. 

    

M i r   B a   ı r   a   a (t ccüblü ba ını qalxızıb, F a t m a x a n I m a).  midostu, bu n  

x b rdi? 

---

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m. (arvadlara). Bir d , vallah, billah, h r k s h r n  

des , yalandı. H r k sin alnına n  yazılıbsa, el  d  olacaq. Yoxsa kimin a lına g l rdi 

bizim Nazlı  eyx kimi adama qism t olacaq. 

M i r    B a   ı r   a   a (çox t ccüblü). Nec  Nazlı, sizin Nazlı? 

K   r b   l a y ı    F a t m a    x a n ı m. N  bilim, ay a a, bu gün Hacı Nazlını verir 

qona ımıza. 

M i r   B a   ı r   a   a (t ccüblü).  eyx N srullaha? 

K   r b   l a y ı   F a t m a   x a n ı m.   B li, c nab  eyx . 

M i r   B a   ı r   a   a (bir az fikir el yib). El  bu gün? 

K   r b   l a y ı    F a t m a    x a n ı m. Y ni, vallah, a a, m n hacının öhd sind n g l  

bilmir m; deyir m axı bu t l sikd  i  olmaz. N  bilim, vallah, özüm d  m tt l 

qalmı am. 

 

Mir Ba ır a a ba ını salıb a a ı, cibind n qırmızı güllü d smalını çıxarıb, basır üzün  v  

ba ını a a ı  yib, ba layır a lama a. 

 

H a c ı   H   s   n (qapıda görs nir. Fatma, bacıları apar o biri ota a; bura adam g l c k. 

 

K rb layı Fatma xanım v  övr tl r durub gedirl r. Hacı H s n v   sk nd r girirl r iç ri. 

Hacı H s n oturur v   sk nd r durur ayaq üst . 

 

H a c ı    H   s   n (o luna).  sk nd r, qulaq as, gör n  deyir m. Mir Ba ır a a da özg si 

deyil. S n bilirs n ki, bacın Nazlı s ni n  q d r ist yir. Bugünkü günd  razı olma ki, 

m nim evimd  göz ya ı tökülsün.  eyx c nablarına getm y  m n onu razı el mi m; 

amma bayaqdan a lamaqdan sakit olmur, deyir ki, n  bilim, g r k  sk nd r razı olsun. 

Bunu da s n  x b r verir m ki, razı oldun, olmadın, m n  heç t favütü yoxdu. M ni s n 

o q d r incitmis n ki, m n s ni daha adam yerin  qoymuram.  ndi özün bil:  g r 

ist yirs n ki, u a ın q lbi sıxılmasın, onu ça ır bura v  xo  diln n onu danı dır. Q r z, 

özün bil. 

 

Mir Ba ır a a a laya-a laya Hacı H s nl  çıxıb gedirl r. Saz nd nin çalıb-oxumaq s si 

g lir.  sk nd r fikir el yir. N a z l ı qapıda görs nib, durub v  dinmir. 

 

N a z l ı. Dada , qoy g lim üzünd n öpüm. ( st yir g lsin ir li.  sk nd r tez ç kilib, durur 

k narda v  dinm yib, baxır  Nazlının üzün ). Dada , s n allah, m nd n incim ! 

 s k   n d   r. H y  ist yirs n m n s nd n incim yim, dur orada v  yerind n t rp nm . 

(Bir q d r Nazlıya baxandan sonra  lini salıb, çibind n araq  ü sini çıxardıb, ist yir 

ba ına ç kib iç . Nazlı onun yanına yeriyib, ist yir qoymaya.  sk nd r çox ucadan v  

hirsl  "ç kil!"--deyib Nazlını el  b rk it l yir ki, qız dalı üst  yıxılır yer .  sk nd r 

ba layır ara ı içm y  v  Nazlı a laya-a laya durur aya a v  qapıya t r f gedir.  sk nd r: 

"puf" el yib üzünü tur udur v  Nazlıya deyir). Dayan, dayan! Getm ! S n  söz 

dey c y m. ( kinci d f   ü ni ba ına ç kib içir v   ü ni qoyur cibin . Saz nd nin çalıb 

oxumaq s si g lir.  sk nd r haman s si e idib, ba layır yava -yava  alçaqdan oxuma a. 

Saz nd  oynamaq havası çalır v   sk nd r dü ür oynama a; sonra dayanıb Nazlıya): 

Nazlı, m n ölüm bura g l; g l bura, g l barı aq.  ndi h r n  sözün var de.  ndi m n s n  

nök r m, m n s n  qulam. G l, g l barı aq. (Gedib Nazlını qucaqlayır). 

---

M       d i  O r u c ( lind  teleqraf ka ızı, k hild y -k hild y  girir iç ri v  ucadan 

soru ur). Hanı hacı  mi? 

 

Onun dalınca anası yen  a laya-a laya girir iç ri. Nazlı yox olur. Sonra k hild y -

k hild y  iç ri girirl r. H a c ı  B   x     l i, H a c ı   K   r i m, H a c ı   K a z ı m, M i r   B 

a   ı r   a   a, H e y d   r   a   a  v  biz gördüyümüz adamların çoxu. Çox adam da ota a 

sı ı mayıb durur qapıda. Adamlar k hild y -k hild y  bir-birinin üzün  baxıb, bilmirl r 

n  qayırsınlar. Hacı H s n iç ri girib, çox t ccüb el yib, mat qalır v  adamlara üzünü 

tutub 

soru ur. 

 

H a c ı   H   s   n. Camaat, xeyir ola? N  x b rdi, n  var?  

M       d i   O r u c (a laya-a laya). Hacı, K rb layı F tullah dirilm yib. 

 

sk nd r xa ... xa ... xa! ... ç kib gülür v  adamların için  girib yox olur. 

 

H a c ı   H   s   n (M

di Oruca). N  danı ırsan, nec  dirilm yib? 

A d a m l a r ı n   ç o x u   b i r d   n. B li, b li, dirilm yib. 

H a c ı   H   s   n. A ki i, allah rizasına, el  söz danı mayın. El   ey olmaz v  ola da 

bilm z. 

M       d i   O r u c. Hacı  mi, vallah, bel di. Bu da tel raf, al, oxut, gör n  yazılıb. ( t yi 

il  gözünün ya ını silir v  ka ızı uzadır Hacı H s n ). Hacı  mi, axı K rb layı 

F tullahdan ka ız g lmi di ki, guya bu  eyx onu dirildib v  özü d  çıxıb g lir. M n d , 

özün bilirs n ki, Xorasana tel raf el mi dim ki, görüm K rb layı F tullah niy  yubandı. 

Tel rafı da Hacı M mm d linin üstün  gönd rmi dim. Çünki dada ım dirils ydi, Hacı 

M mm d ligild n savayı özg  yana getm zdi.  ndi Hacı M mm d li yazır ki, siz d li-

divan  olmusunuz. Adam da m g r öl nd n sonra diril r?  

H a c ı    H   s   n (teli ala-ala). Nec ? 

 

 

sk nd r adamların içind n xa ... xa! ... ç kib gülür. 

    

H a c ı    H   s   n (Heyd r a aya). Ay Heyd r a a, allah atana r hm t el sin, bir bizi ba a 

sal gör k, bu nec  tel rafdı? Axı, a ıl k smir ki, gözümüz il  gördüyümüz i l rin hamısı 

yalan çıxsın. Biz ki, allaha  ükür, u aq deyilik, d li deyilik. Allaha  ükür,  eyx 

c nablarının möcüz l rini burada olan adam hamısı gördü. B lk  tel rafda s hv-zad var? 

 

Hamı bir-birin  deyir: "Vallah, bel  zad olmaz", "Xeyir, bel  deyil". "Vallah, ba a dü  

bilmir m". 

 

H e y d   r    a   a. Hacı H s n a a, m n tel rafı diqq tl  oxumu am. Tel rafda s hv 

yoxdur. M n bel  m sl h t görür m, gen   eyxin özün  bu  hvalatı bildir siniz ki, gör k 

sözü n di v  bu teli kim vura bil r v  bel  yalanı kim düz ld  bil r? 

H a m ı    b i r d   n. B li, b li, yax ı buyurur;  eyxin özün  dem k lazımdır.  

 

(Hamı sakit olur). 

 

---

H a c ı   H   s   n. Vallah, do rusu, adam utanır da  eyx  bel  sözl ri dem y . Do rusu, 

m n bir az x cal t ç kir m. A ki i, vallah, ola bilm z. Burada bir özg   m l var. Q r z 

ki, vallah, m n utanıram. Bel  x b ri m n  eyx  ver  bilm n m. 

H a c ı   B   x     l i (Hacı K rim ). Hacı K rim a a, s n yax ısan, s n özün  eyxn n 

danı . 

H a c ı   K   r i m. Xeyr, xeyr, m n o q l ti el y  bilm n m! (Hacı Kazıma). Hacı Kazım 

a a, s n özün yax ısan. 

H a c ı   K a z ı m. Do rusu, m n  eyx c nablarından qorxuram. Qarda , görmürsünüz ki, 

nec  hirslidir? El  çı ırır ki, dam-da  titr yir. 

M i r   B a   ı r   a   a (qaba a yeriyib). A ki i, burada, m n bilmir m, n  ç tin i  var? 

eyx N srullah adamyey n deyil ki!  st yirsiniz m n bu saat gedim, h r n  sözünüz var 

deyim. (Yavuqla ır  eyxin qapısına). 

H a m ı.  Çox  c b! Çox  c b! Allah atana r hm t el sin! 

H a c ı   H   s   n  (yeriyib Mir Ba ır a anın qaba ına). Ay a a, s n allah barı bir az 

ehtiyatlı ol. Gen  h r n  dey c ks n, bir az  d bli de ki, yazıq  eyxi özümüzd n 

incitm y k. 

M i r   B a   ı r   a   a ( li il   eyxin qapısını tıqqıldadır, hamı qorxub ç kilir k nara. 

Çoxları otaqdan çıxır. Mir Ba ır a a yen  qapını döy -döy  ça ırır). C nab  eyx! 

H a c ı   H   s   n (k nardan qorxa-qorxa). Mir Ba ır a a, g l bir istixar  el y k; b lk , 

heç  eyxi narahat el m yimiz m sl h t deyil? 

 

Mir Ba ır a a qulaq asmayıb, qapını d xi d  b rk döyür. Hamı sakit olub, mat qalır.  

sk nd r  adamların içind n  çıxıb, bird n g lir v  qapını t piyil  b rk vurur. Qapı açılır, 

adamlar qorxularından qaçırlar e iy   v   eyxin ota ının tama açılara t r f p rd si qalxır. 

 

 

 

 

K NC    P RD  

 

 

eyxin ota ında bir k s görs nmir.  sk nd r ota a girib, t ccüblü o t r f-bu t r f  baxıb, 

yavuqla ır küncd  asılan p rd nin yanına v  p rd nin k narını qalxızıb baxan kimi, p rd  

dalında olan dörd n f r qız ba layır bird n a lama a. 

    

 s k   n d   r (qızlardan soru ur). Hanı  eyx? (Qızlar cavab verm yib a layırlar). 

 s k   n d   r ( eyxi axtarmaq q sdil  yen  o t r f-bu t r f  baxıb v  sonra p rd nin 

dalındakı qızlara baxıb, yen  soru ur). B s qonaqlar hara gedibl r? 

Q ı z l a r d a n     b i r i s i (p rd nin   dalından). Gec yn n  eyl rini yı ı dırıb dedil r: 

"gedirik hamama". 

 

sk nd r bir söz dem yib, qızların p rd sini salıb, ba ını a a a salıb, bir q d r fikirli 

durur. Bu heynd  e ikd  qiylü-qal v  qaçhaqaç qopur. Bir az da keçir, ü ç  n   f   r   a d a 

m, müsafir paltarında, silahlı v  toz-torpaqlı, çox hirsli girirl r qabaq ota a v  ucadan 

soru urlar. "Hanı o ölü dirild nl r?" Sonra müsafirl r v  onların dalınca  c a m a a t  girir 

eyxin ota ına. Müsafir v  camaatdan bir neç si  sk nd rd n soru urlar: "hanı  eyx 

---

N srullah?"  sk nd r cavab verir ki, "qaçıblar". Müsafirl r v  camaat ucadan soru ur: 

"Nec  qaçıblar, hara qaçıblar?". Ota a böyük m r k  dü ür. P rd  dalından qızlar 

ba layır a lama a. Adamların biri soru ur: "Hara qaçıblar?" biri: "Nec  qaçıblar?". Biri 

deyir: "N  vaxt qaçıblar?" Bir-iki ki i g lib p rd nin dalından qızlardan soru ur: "Bala, 

niy  a layırsan? Bala qorxma!" Adamlar qarı ıb bir-birin . Müsafirl rin biri üzünü 

camaata tutub deyir. 

    

M ü s a f i r. Ey müs lman qarda lar! Bir sakit olun; iki k lm  sözümüzü e idin; sonra siz 

d  t klifinizi bilin; biz  d  köm k el yin. Biz  r van vilay tind nik v  indi el  ba a 

dü ürük  sfahan lotuları bizim ba ımıza g tir ni, sizin d  ba ınıza g tirib. Bel  ki, bu 

haramzadalar yalandan adlarını müct hid qoyub, g lib bizim  h rd  dörd gün qalıblar v  

min hiyl  il  gec d  bir qız alıb, k bin altında qoyub, çıxıb qaçıblar. Aman günüdür, 

onlar qaçan yolu biz  ni an verin, tutaq v  onların divanını el y k. 

 

P rd  dalında qızlar yen  a la ırlar. Adamların bir neç si müsafirl rin qaba ına dü üb v  

çoxusu onların dalınca tez qaçırlar va qaça-qaça çı ırırlar. 

    

Durmayın, durmayın! Qaçaq Culfa yoluna! K rb layı H s n! M

di C f r!  li! 

H s nqulu! Atları minin, durmayın, ged k o lotuları tapaq! 

 

Adamların çoxu v  müsafirl r qaçıb, çıxıb gedirl r. 

 

 s k   n d   r ( eyxin ota ının ortasında durub, müsafirl rin sözl rini t krar el yib, öz-

özün  deyir). Gec d  bir qız alıb, axırda qoyub qaçıblar! Xa ... xa ... xa!... (Qah-qah ç kib 

gülür; sonra sakit olub fikirli, qızlara t r f üzünü çönd rib v  yen  bir az fikird n sonra 

qalan adamları e ik otaqdan bir-bir ça ırır iç ri). (Adamlara). G lin iç ri, g lin bura! G l, 

g l! Yavuq g l!? G l, keç iç ri. S n d  g l, Hacı Kazım, s n d  buyur iç ri. hamınız g lin 

iç ri! M n ölüm hamınız g lin! Bax, bel ! Keç! Keç! S n d  keç iç ri! S n d  g l. G lin, 

g lin (Bu sözl ri dey -dey   sk nd r adamları, yı ır  eyxin ota ına), Di indi növb t 

m nimdir, qulaq asın; m n d  bir-iki k lm  söz danı ım. (Hamı düzülüb v  sakit dururlar 

v   sk nd r "sus" el yib, gedir qızların p rd sini ç kib qopardır, atır k nara. Camaat 

utand ından ba ını salır a a ı. Qızlar da utanıb, üzl rini  ll ri il  tuturlar v  ba layırlar 

a lama a.  sk nd r üzünü tutur camaata). 

 

 

 

 

SK ND RIN  NITQI 

 

 

Baxın! Baxın! Yax ı baxın! Diqq tn n baxın! Sizin tarixl rinizin kitabında bu, qan il  

yazılmı  bir s hif dir. Sizd n sonra g l nl r bu kitabı v r ql yib, bu s hif ni gör nd  sizi 

yada salıb dey c k: (ucadan) tuf sizin üzünüz ! "Tüpürür camaata t r f". Hamı ba ını 

a a ı salıb dinmir). Ba ı layın, kefli  sk nd r bir az bi d blik el yir. Amma indi d  

növb t m nimdir. M n demir m ki, siz niy  bu balaca u aqları (qızları göst rir) zornan 

g tirib qatdız bu fahi xanaya. Söz yox, siz bunlara dey nd  ki, s ni verir m bu  eyx , bu 

---

biçar l r çı ırıb ba ırırdılar v  sizin çirkli ayaqlarınızı öp -öp  yalvarırdılar: "Ata, aman 

günüdür, m ni anamdan ayırma!" (Üzünü qızlara tutub). El dirmi? Do rumu deyir m? 

 

Qızlar   a laya-a laya  ba   yendirirl r. 

 

Yox, m n ondan ötrü incimir m. Çünki siz qızlarınızı bura ç k -ç k  el  x yal edirdiniz 

ki, bunları behi t  ç kirsiniz v   sfahan  eyxl ri sizi inandırmı dılar ki, h r k s bu 

mübar k ota a q d m qoysa, öl nd n sonra qiyam t d k q brin d riç sind n m lak l rl  

söhb t ed c k. Amma z mani ki, ric t m s l si ortalı a qoyuldu v   eyx N srullah 

ölül rin dirilm k ixtiyarını qoydu sizin qaba ınıza, siz, d riç d n m lak  axtaranlar, öl n 

qarda larınızın, bacılarınızın v  övr t-u aqlarınızın dirilm yin  razı olmadınız. Niy  razı 

olmadınız? Ondan ötrü ki, arvadlarınızın hamısını yumruq altında öldürmü sünüz; öl n 

qarda larınızın arvadını almısınız, öl n dostlarınızın yetiml rinin malını yemisiniz. Razı 

olmadınız ki, dirilib g lsinl r v  sizin  m ll rinizi görüb desinl r: "Tuf sizin üzünüz !" 

(B rk tüpürür). 

 

Camaat hamısı ba ını salır a a ı. 

 

Bu sözl ri siz  dem kd  el  x yal el m yin ki, m n sizi pisl yib, özümü t rif etm k 

ist yir m. Yox, yox! Bunu bilir m ki, m n heç bir  ey m. M n çöll rin otuyam, küç l rin 

torpa ıyam, da ların da ıyam, kolların kosuyam, a acların qurduyam. M n dünyada heç 

bir  ey m.  g r m n bir  ey olsaydım, cibimd n bir bomba çıxarıb ( lini uzadıb cibind n 

araq  ü sini çıxardır) bu evi bir saniy nin içind  havaya da ıdıb,  sfahan lotusunu 

k rpicl rin altında diri-diri d fn ed rdim. Amma qorxmayın, m nim  limd n el   eyl r 

g lm z. Bu araq  ü sidir v   eyx N srullah burada gec l r bu balaca u aqları bo anda, 

m n bu  ü d n araq iç rdim. 

 

Qızlar ba layırlar a lama a. 

 

Yox, yox, o m nim i im deyil. O, igid i idir. Siz t k camaatın da igidi m nim t k olar. 

H l  m n heç.  ndi gör k siz kimsiniz? M nim adım kefli  sk nd rdir; b  sizin adınızı n  

qoyaq? M n da ları, da ları, qu ları, f l kl ri, ayları, ulduzları v  dünya-al ml ri bura 

ahid ç k r m v  bu qızları onlara ni an ver r m, soru aram ki, bu camaata n  ad 

qoymaq olar? O v d  hamısı bir s sl  cavab ver r: "Ölül r". M n c mi mill tl ri bura 

yı ıb t v qqe ed r m ki,  eyx N srullahın h r mxanasına tama a el sinl r; o v d  bütün 

yer üzünün tayfaları sizi bir s sl  adlandırarlar: "Ölül r!" V  bizd n sonra g l nl r ill r 

uzunu sizi yada salıb bir s sl  dey c kl r. "Ölül r".... 

 

Musiqi. 

 

D xi b sdi. Di g lin qızlarınızı aparın analarının yanına. (Yapı ır qızın birinin  lind n). 

Bu kimin qızıdı? 

                 

Camaat içind n bir ki i yeriyir qaba a.     

 

S nin qızındı? Di g l apar. 

---

 

Ki i g lib, yapı ır qızının  lind n. 

 

sk nd r (o biri qızın  lind n yapı ıb, yen  soru ur). Bu kimin qızıdır? 

 

Yen  bir ki i g lib yapı ır qızın  lind n v  aparır. Bu minvalla üçüncü v  dördüncü qızı 

sk nd r yola salır. Qızlar ba larını a a ı salıb, alçaqdan a laya-a laya musiqinin s sil  

çıxıb gedirl r. Camaat da ba ını a a ı salıb, m yus durur. Axırıncı qız yola dü nd  

sk nd r araq  ü sini ç kir ba ına v  bo   ü ni vurur yer . Yava -yava  p rd  yenir v  

musiqi çalır. 

 

Axırı. 

 

12 iyun 1909. Tiflis.