olsun,
h kim olsun, silitçi [4] olsun, n bilim n z hirmar olsun. B li, gönd rdik.
Ma allah, oxudu g ldi; indi gör n olub; s h r kefli, ax am kefli. Divanxanalarda heç
mirz liy d götürmürl r. Allah baisin evini yıxsın.
[3] Qüvv n; burada: pulun, imkanın.
[4] Rusca sledovatel (müst ntiq) sözünün o zaman el arasında i l n n kilidir.
H a c ı B x l i (töv üy -töv üy girir iç ri). Hacı, K rb layı F tullah dirilib?
H a c ı H s n (durur aya a). B li, b li, dirilib; h tta öz liyn n ka ız da yazıb.
M tt l qalmı am.
H a c ı B x l i. Allahın qüdr tind n heç bir ey uzaq deyil v bir d , ay hacı, ölü öz
ba ına dirilm z ki? lb tt , onu bir dirild n var.
H a c ı H s n. Y ni, ay hacı, bu bir q rib i deyil ki! Odu, keç n il Kabla X lilin
arvadı, x b r çıxdı ki, ölüb. Amma s h r dedil r ki, dirilib. ndi odura g zir.
s k n d r (qapıdan ba ını iç ri uzadıb). lb tt , ax am el bilibl r ki, arvad ölüb,
amma dem s n diri imi ! Xa ... xa ... xa!...
H a c ı H s n (çox ucadan v hirsli sk nd r t r f) C h nn m ol!
H a c ı K r i m (töv üy -töv üy girir iç ri). Hacı, deyirl r K rb layı F tullah dirilib?
H a c ı H s n. B li, bel dir, do rudur. Hacı, yl . Hacı, yl .
Otururlar.
H a c ı K a z ı m (töv üy -töv üy girir iç ri). Hacı, H s n a a, deyirl r Hacı Rüst m
dada ın o lu dirilib?
H a c ı H s n (durur aya a). B li, hacı a a, bel dir, do rudu.
M d i O r u c v onun dalınca bir d st adam töv üy -töv üy girirl r iç ri.
M d i O r u c (bir lind ka ız, h r iki lini göy qalxızıb, allahı ça ırır). Bari
p rv rdigara, s nin qüdr tini t rif el m y dilim laldır. Min ükürl r olsun k r min ,
ilahi!
Adamların bir parası qaba a yeriyib, ka ıza baxırlar v deyirl r.
“Budurmu K rb layı F tullahın ka ızı? Oxu gör k n yazıb?”
H a c ı H s n (M
di Oruca). M
di Oruc, yax ısı budur ki, ka ızı oxuyasan,
camaatın hamısı e id ; çünki çox q rib i dir; insan m tt l qalır.
M d i O r u c (yen h r iki lini yuxarı qalxızıb, ba layır a lama a v gözünün
ya ını arxalı ının t yi il sil nd n sanra ba layır ka ızı oxuma a).
"Ey m nim ziz v mehriban qarda ım M
di Oruc! Bu ka ız s n çatan kimi, vv l
qabaqca Hacı H s n mim müjd ver.
Hacı H s n a layır.
Ondan sonra, h y anam sa dır, get anamı bas ba rına v degin n: "Ay ana, yazıq ana,
d xi qüss el m , o lun K rb layı F tulah dirilib. Sonra m nim o lum M h mm dh s ni
al quca ına v degin n: "Ey yazıq bala, ür yini sıxma, s n d xi yetim deyils n, atan
dirilib v bir neç günd n sonra s n Xorasandan qırmızı ba maq g tir c k". V ayıb
olmasın M h mm dh s nin anası,-- lb tt indi gedib r v i di, g r getm mi olsa,--
g lin bacımı gönd r, ona x b r versin (a layır). Ey m nim ziz v mehriban qarda ım
M
di Oruc! Ola bil r ki, m nim dirilm k x b rim s n v bir para q lbi-qara adamlara
t ccüblü görs n . Min l n t olsun o k sl r ki, xudav ndi-al min hikm tin kk
g tir l r!
A d a m l a r h a m ı b i r d n: L n t!
M d i O r u c (oxuyur). Qarda ım! M
di Oruc! M n v m nd n savayı yüz on
dörd n f r q bird n ric t edib, dübar bu dünyaya g l nl r, g r k bir h ft tamam
ziyar t m
ul olaq v in allah bir h ft d n sonra g l r m v t n . Ancaq indi müxt s r
sur td bunu dey bil r m ki, M h di-müq dd sd bir abid peyda olub, bunun ismi-
rifi eyx N srullahdır. yy dullah t ala billütf! [5] eyx c nabları neç ill r il
sfahanda ülumi-x fiyyatı t hsil ed nd n sonra, t rif g tiribl r Xorasana v burada neç
ay riyaz ti-tam v mücahideyi-lak lamdan sonra, h min elmin x fayasının istinbatına v
istixracına mütt le olub, axırda bu niyy t dü üb ki, sübhan v t alanın m rh m til
t sxiri- rvah iqdam el sin.
[5] Allah-taala öz lütfü il köm k el sin.
Ey m nim mehriban qarda ım M
dn Oruc! Mac ranın t fsilini, in allah, g l nd özüm
dil-cavabı na ıl el r m v s n e idib mat v heyran qalarsan. Ancaq bunu bil v e it ki,
c madiy l-axirin on s kkizinci günü, q m r süfla al min yavuqla an saatda, eyx
c nabları M h di-müq dd sd qür ba q bristanına hli-qübur ziyar tin g lib, t sxirül-
mvat raitini m l g tir nd n sonra, vv l ba layıb bir dua oxuma a v sonra uca
s sl deyib: zz mtü leyküm ya hl l-qübur! Durun aya a ey allahın mömin b nd l ri!
Bu s si e itc k c mi ölül r allahın qüdr til bir h r k t g ldil r.
Adamlar ba layır a lama a.
D xi n deyim, ay qarda ? Gördüm ba ımın üstünd bir xs durub, uca qam tli, qırx
ya ında, abidi-saleh v r hmdil, siy hçe m v r ngi-ruyi-mübar k b s bz mail v
ismi-mübar k eyx N srullah sf hani [6].
[6] Qaragözlü, mübar k üzünün r ngi ya ıla çalır v mübar k adı eyx N srullah
sf hani.
H a c ı l a r ı n b i r i d e y i r: Xudaya, ükür s nin c lalına!
B i r i d e y i r: Bari p rv rdigara, r hmin g lsin yazıq b nd l rin !
Hamı yen a layır.
M d i O r u c (oxuyur). Ey m nim mömin qarda ım M
di Oruc! Bu ka ızı s n
yazmaqda m qs dim s ni x b rdar el m kdir ki, fazili-bimisl v abidi-müq dd s eyx
N srullah r c b ayının qürr sind M h di-müq dd sd n çıxacaq, Culfa yolu il
T brizd n keçib, N c fül- r f h rin azim olacaq. eyx c nablarının q sdi bizim