Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti
Konsolidasiya Edilmiş Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər (davamı)
(Xüsusi qeyd edilmiş hallar istisna olmaqla, məbləğlər milyon Azərbaycan Manatı ilə ifadə edilir)
(36)
6 Maliyyə risklərinin idarə edilməsi (davamı)
Kredit riski və kredit risklərinin konsentrasiyası (davamı)
31 dekabr 2012-ci il
Standart
Qeyri-
standart
Vaxtı keçmiş, lakin
dəyərsizləşməmiş
Fərdi
dəyərsizləşmiş
Ticarət debitor borcları 3,730
69
602
200
Sair qısamüddətli maliyyə aktivləri (Qeyd 13)
–
142
–
–
Sair uzunmüddətli maliyyə aktivləri (Qeyd 13)
–
138
49
–
Cəmi
3,730
349
651 200
Standart kateqoriya adətən müstəqil səviyyəyə bərabər və ya yaxın olan kredit reytinqi olan və ya çox yaxşı
girovla təmin edilmiş minimal kredit riski səviyyəsi olan borcalanlardan debitor borclarını təmsil edir. Qeyri-
standart kateqoriya yaxşı maliyyə vəziyyəti və vaxtı keçməmiş və dəyərsizləşməmiş yaxşı borc xidməti olan
sair borcalanlardan debitor borclarını təmsil edir.
Likvidlik riski. Likvidlik riski Qrupun ödəmə vaxtı çatmış maliyyə öhdəliklərinin yerinə yetirə bilməyəcəyi
təqdirdə yaranan riskdir. Likvidliyin idarə edilməsinə Qrupun yanaşması həm adi, həm də qeyri-adi şəraitdə,
münasib olmayan zərər çəkməyərək və ya Qrupun nüfuzuna ziyan vurmayaraq, öhdəlikləri yerinə yetirməli
olanda kifayət qədər likvidliyi təmin etməkdən ibarətdir. Likvidlik riskini idarə edərkən Qrup kifayət qədər pul
ehtiyatları və borc öhdəlikləri saxlayır, proqnozlaşdırılmış və faktiki pul vəsaitlərinin hərəkətinə davamlı
olaraq nəzarət edir.
Likvidlik riskinin düzgün idarə olunması funksiyasına kifayət qədər dövriyyə kapitalının saxlanması və bazar
mövqelərinin bağlana bilməsi daxildir. Rəhbərlik, Qrupun likvidlik ehtiyatı üzrə davamlı proqnozlara
gözlənilən pul vəsaitlərinin hərəkətinə əsasən nəzarət edir.
Qrupun bütün maliyyə öhdəlikləri qeyri-derivativ maliyyə alətlərindən ibarətdir. Aşağıdakı cədvəldə Qrupun
maliyyə öhdəlikləri hesabat tarixindən müqavilədə nəzərdə tutulan ödəmə tarixinədək qalan dövr üzrə
müvafiq ödəmə müddətlərinə görə təsnifləşdirilir. Cədvəldə göstərilən məbləğlər müqavilədə nəzərdə tutulan
diskont edilməmiş pul vəsaitlərinin hərəkətini əks etdirir. Diskontlaşmanın təsiri əhəmiyyətli olmadığı üçün 12
ay ərzində ödənilməli olan qalıqlar təxminən onların balans dəyərinə bərabərdir.
31 dekabr 2013-cü və 2012-ci il tarixlərinə maliyyə öhdəliklərinin ödəmə müddətlərinə görə təhlili aşağıda
göstərilir:
31 dekabr 2013-cü il
3 aydan az
3-12 ay
1-5 il
5 ildən çox
Cəmi
Ticarət və sair maliyyə kreditor
borcları
5,377 – – –
5,377
Təxirə salınmış alış üçün
ödəniləcək məbləğ
– 70 – – 70
Faiz hesablanan borc öhdəlikləri 686
936
2,316
1,907
5,845
Sair maliyyə öhdəlikləri
–
–
69
–
69
Cəmi diskont edilməmiş maliyyə
öhdəlikləri
6,063 1,006 2,385 1,907 11,361
31 dekabr 2012-ci il
3 aydan az
3-12 ay
1-5 il
5 ildən çox
Cəmi
Ticarət və sair maliyyə kreditor
borcları
4,955 – – –
4,955
Təxirə salınmış alış üçün
ödəniləcək məbləğ
– 65 – – 65
Faiz hesablanan borc öhdəlikləri 1,216 740
2,330 620
4,906
Sair maliyyə öhdəlikləri –
37
10
–
47
Cəmi diskont edilməmiş maliyyə
öhdəlikləri
6,171 842
2,340 620
9,973
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti
Konsolidasiya Edilmiş Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər (davamı)
(Xüsusi qeyd edilmiş hallar istisna olmaqla, məbləğlər milyon Azərbaycan Manatı ilə ifadə edilir)
(37)
6 Maliyyə risklərinin idarə edilməsi (davamı)
Kapitalın idarə edilməsi. Kapitalın idarə edilməsində Qrupun əsas məqsədi düzgün investisiya qərarları
qəbul etməklə biznes əməliyyatlarının maliyyələşdirilməsi və davam etdirilməsi üçün güclü kapital bazasının
təmin edilməsi və hökumətin, investorun və kreditorun işgüzar fəaliyyətinin dəstəklənməsindən ibarətdir.
Qrupun idarə etdiyi məcmu kapital aşağıdakı cədvəldə göstərilir:
2013 2012
Cəmi borc öhdəlikləri (Qeyd 19)
5,066
4,491
Qrupun səhmdarlarına aid olan cəmi kapital
9,716
9,294
Çıxılsın: pul vəsaitləri və pul vəsaitlərinin ekvivalentləri (1,223)
(1,223)
Cəmi idarə edilən kapital
13,559
12,562
Qrupdan vaxtaşırı olaraq dövlət büdcəsinə və Azərbaycan Hökuməti tərəfindən maliyyələşdirilən müxtəlif
layihələrə vəsait köçürməsi tələb olunur.
İl ərzində Qrupun kapitalın idarə edilməsi üzrə yanaşmasında heç bir dəyişiklik olmamışdır.
Maliyyə alətlərinin ədalətli dəyəri. Maliyyə aktivlərinin və öhdəliklərinin ədalətli dəyəri alətin könüllü tərəflər
arasında məcburi və ya ləğv etmə satışı olmayan cari əməliyyatlar zamanı mübadilə edilə bildiyi məbləğlə
daxil edilir. Maliyyə alətlərinin təxmin edilən ədalətli dəyəri Qrup tərəfindən mövcud bazar məlumatlarından
(əgər mövcud olarsa) və müvafiq qiymətləndirmə metodlarından istifadə etməklə müəyyən edilmişdir. Lakin,
təxmin edilən ədalətli dəyərin müəyyən edilməsi üçün bazar məlumatlarını şərh edərkən peşəkar mülahizələr
irəli sürmək vacibdir. Maliyyə alətlərinin ədalətli dəyərini müəyyən edərkən rəhbərlik bütün mövcud bazar
məlumatlarından istifadə edir.
Aşağıdakı cədvəldə maliyyə hesabatlarında əks etdirilmiş maliyyə alətləri balans dəyərləri və ədalətli dəyər
sinifləri üzrə müqayisə edilir:
31 dekabr 2013-cü il
Balans dəyəri Balans
dəyəri
Pul vəsaitləri və pul vəsaitlərinin ekvivalentləri (Qeyd 8)
1,223
1,223
Depozitlər (Qeyd 9)
25 25
Məhdudiyyət qoyulmuş pul vəsaitləri 79
79
Ticarət və sair debitor borcları (Qeyd 10)
4,515
4,515
Sair cari aktivlər
116 116
Sair uzunmüddətli maliyyə aktivləri (Qeyd 13)
137
137
Cəmi maliyyə aktivləri
6,095 6,095
Cəmi maliyyə öhdəlikləri (Qeyd 18)
(5,377)
(5,377)
Qısamüddətli və uzunmüddətli borc öhdəliklərinin cari hissəsi (Qeyd 19)
(1,545)
(1,545)
Uzunmüddətli borc öhdəlikləri (Qeyd 19)
(3,521)
(3,502)
Təxirə salınmış alış üçün ödəniləcək məbləğ (70)
(70)
Sair mövcud olmayan öhdəliklər (69)
(69)
Cəmi maliyyə öhdəlikləri
(10,582) (10,563)