Microsoft Word akhundov hajigara working doc
Yüklə 222,96 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əsgər bəy və Səfər bəy
- Sona xanım
- Heydər bəy
3
ondan ötrü bizə də pul verər, özü də bizim ilə gedər.
ilə görüşüb əhvalatı bildirəm, çünki söz vermişəm bu gecə məni gözlüyür. Əsgər bəy və Səfər bəy: Çox əcəb, çox gözəl! Heydər bəy: Di, bəs siz gedin, sonra mən gəlləm, sizinlə görüşərəm, bərabər gedərik Hacı Qaranın yanına! Əsgər bəy və Heydər bəy : Salamat ol, gedirik. Amma sübh tezdən gəl. (Gedirlər.) Bu halda məclis dəyişilir. Uzaqda bir alaçıq görünür. Alaçıqdan on qədəm kənar, kolun dalısında Sona xanım qəşəng səfər paltarını geyinib, ipək çarşabı başında, o yan-bu yana baxır; qalxır, oturur. Sona xanım : Allah, görəsən genə nə oldu, gəlmədi! Gecə yarıdan ötübdür, hələ indiyədək görükmür. Dan yeri ağarıb, sabah indicə açılar. Bilmirəm necə edim? Bir azacıq da gözətləyim, əgər gəlməsə, çarə yoxdur, gərək alaçığa qayıdam. (Qalxır ayaqa, o yana-bu yana baxır.) Xeyir, gəlmir! Yəqin ki, dəxi gəlməz. Şəkk yoxdur ki, gəlməyəcək! Görəsən genə hansı dəli qudurmuşa rast gəldi, tovlayıb at, mal oğurluğuna götürüb getdi, yoxsa bu vaxtadək gərək idi gələydi. Öhdəsindən gələ bilmirəm. Əgər bu səfər də tanıyalar, gərək genə təzədən qaçaq ola, mənim günümü qara edə. Genə iki il evdə məni dustaq eyliyə. Vallah, dəxi gözləmənəm! Heç vaxt dəxi onun yolunda bu qədər oturmanam, gedərəm özgəsinə! Onun fikri budur ki, atam evində mənim birçəyimi ağarda. (Oturub yerə, sonra). Eh, nə vəsvəsələr gəlir könlümə! İnşallah getməz, mənə and içibdir ki, səni aparanadək heç bir quzu oğurluğuna da getmənəm. Şəksiz, yubanmağına başqa səbəb var. Ax, indi bu kolun dalında qulaq asıb eşidəydi ki, mən deyirəm: gedərəm özgəsinə. Görəsən inanardımı? Əlbəttə inanmayacaqdır, çünki bilir, yalan deyirəm. Hövsələm daralıb, ağzıma gələni söyləyirəm. Bıy, şıqqıltı gəlir. Bu halda kolun dalısından Heydər bəy atlı üzə çıxır, atdan enir. Heydər bəy : Sona xanım! Sona xanım:
Heydər, sənsən? Heydər bəy : Mənəm! Sona xanım:
Yalqızsan? Bəs hanı yoldaşların? Heydər bəy: Yoldaşım yoxdur, yalqız gəlmişəm. Sona xanım: Bu nə sözdür deyirsən? Yalqız niyə gəlibsən? Atam da, qardaşlarım da alaçıqda yatırlar, belə ki, gec gəlibsən, indicə sabah açılacaq, məni alaçıqda görməyib duyaçaqlar, şəksiz dalımca atlanıb atın izilə gəlib məni əlindən alacaqlar. Sonra dəxi mənim üzumü qiyamətədək görməzsən! Heydər bəy: Hələ səni aparmağa gəlməmişəm, qorxma! Sona xanım: (qeyz ilə) Necə aparmağa gəlməmişəm? Nə söylüyürsən? Heydər bəy: Başqa məsləhət var, qulaq as! Sona xanım: Heç məsləhət yoxdur! Atı bəri çək, gedəcəyəm! Dəxi mən alaçığa qayıda bilmənəm! Heydər bəy: Bir dayan, söz deyirəm! Sona xanım: (atın cilovundan yapışıb) Qulaq asmıram. Hələ üzəngini bas, sözünü yolda deyərsən! Heydər bəy: (onun qolundan tutub) A qız, bir gör nə deyirəm! Axı tələsmə! Sona xanım: Sabah açılır. Dayanmaq vaxtı deyil. Sözünü sonra de! Heydər bəy: A qız, belə pul tapmışam! Ağıllı-başlı, ellər adətincə toy edəcəyəm. Dəxi səni niyə götürüm qaçım? Səni ki, əlimdən alan yoxdur? 4
gedəcəyəm. Qoşulub qaçan ölkədə ki, bir mən deyiləm; gündə yüzü qoşulub qaçır. Nə ayıb- zaddır? İyirmi qızdan birisinə toy olmur. Heydər bəy: A canım, o qoşulub qaçanların ata-anası vermir, qızın da çarəsi kəsilir, qoşulub qaçır. Axı sənin atan-anan ki, səni mənə özləri verir. Deməzlərmi, utanmaz, dəxi bu nə hərəkət idi, etdin, bizi rüsvay elədin? Onda nə cavab verərəm?
Heydər bəy: Di, bir yerə otur, qulaq as, deyim ki, hardan tapmışam. Sona xanım:
Heydər bəy: Sən bilirsənmi ki, qaçaq mal necə bahadır, necə qazanclıdır? Sona xanım: Qaçaq mal ilə nə alıb-verəcəyin var? Sövdagər ki, deyilsən, bu hesabları yoxlursan? De görüm, nə qədər pul tapıbsan? Heydər bəy: Axı, bir qulaq ver, gör nə deyirəm! Rus firəng çitini qadağan edibdir; heç kəs qorxudan gedib gətirə bilmir; məgər handa bir rəşid və qoçaq adam cürət edib bir yük, iki yük çıxarda bilir.
dibli çit geyməyi xalqa qadağan edə! Sözünü de görüm: pulu kimdən aldın? Heydər bəy: A qız, qoymazsan bir sözümü tamam edəm? Amma buranın xalqı belə firəng çitinə hərisdir ki, onu görəndə al-yaşılın üzünə baxmırlar! Əsgər bəy deyir ki, həm ucuzdur və həm göyçəkdir, həm də rəngi solmur. Arvadlar belə çitlərdən ötrü biixtiyardırlar. Heç rus çitini tanımırlar. Sona xanım: Axır mənə nə, firəng çiti, ya rus çiti? İkisi də cəhənnəm olsun, sözünü de! Heydər bəy: Belə, naçalnikin arvadı da, deyirlər, ərindən xəlvət həmişə firəng çiti alır, geyir. Hacı Əzim bu yaxında iyirmi tümənlik ona firəng çiti satıbdır. Sona xanım: Cəhənnəmə satsın, gora satsın! Bilmirəm çit sözü haradan bunun beyninə düşübdür! Heydər, ağlın çaşıb? Nələr söylürsən? Heydər bəy: Hər nə isə, başa düşürsənmi ki, burada firəng çiti necə əzizdir? Sona xanım: Nəyimə gərəkdir ki, başa düşüm?! Firəng çiti alıb-satanam? Heydər bəy: Çox yaxşı, di indi qulaq as. Mən bir yol gedib firəng çiti gətirib sövdagərlərə versəm, iki toyun xarcı çıxar! Sona xanım: Elə bayaqdan bəri hıqqana-hıqqana bunu deyəcəkdin? Barakallah! Mən də deyirəm ki, bəs oğlan doğrudan pul tapıbdır. Firəng malı deyəsən çöldə imiş, bu gedib yığışdırıb gətirə! Dur ayağa gedək, bəsdir, indicə sabah açılar!
qazancını yarıya bölək, yoxsa verməz ki, toy edim! Sona xanım: Mən elə qazanc ilə toy istəmirəm, dur gedək! Əgər firəng malında belə qazanc var, dəxi pul yiyəsi səninlə niyə bölür? Gedib özü gətirib hamı xeyrini özü görsün. Heydər bəy: Özü sövdagər, tacir kişidir; ta mənim kimi adama yanaşmasa, nəkarədir ki, Arazın o tayına ayaq basa bilə? Kazaklar onun tükün didərlər. Sona xanım: Kazaklar sənin də tükünü didə bilməzlərmi? Heydər bəy: Mən oğurluğa, quldurluğa getmiş adamam. Yüz tülkü fənni bilirəm. Kazakların gözünə görükərəmmi ki, mənim tükümü didələr?! Sona xanım: Sən ələ oğurluğa, quldurluğa da gedəndə deyirdin ki, məni görən, tanıyan olmaz; amma genə görürdülər, tanıyırdılar. İki il qaçaq gəzib ev üzü görmədin. İndi üzə çıxıbsan, istəyirsən yenə bir iş tutasan, qaçaq olasan, məni ağlıya-ağlıya qoyasan? Mən razı deyiləm! Dur gedək, mən toy istəmirəm! Heydər bəy: Deyək ki, toy istəmədin, axır gərəkməz ki, mənim bir qazanc yolum ola? Çörək istəməzsənmi? Yüklə 222,96 Kb. Dostları ilə paylaş:
|