W
W
W
Wlllliiiiyyyyaaaarrrrllllaaaa D
D
D
Doo
o
ovvvv]]]]aaaan
n
n
n
Azwrbaycan Na`\llar\. 5 cilddw, 5-ci cild.
Azwrbaycan SSR EA Nw]riyyat\, Bak\ - 1964
Biri var idi, biri yox idi, bir kwndli var idi. Bu kwndlinin bircw par[a bostan yeri var idi.
Kwndli bu yerdw qovun wkmi]di. Vaxt gwldi, vwdw [atd\, qovunlar yeti]di. Bostan [ox yax]\
mwhsul gwtirmi]di. Qovunlar ]wkwr kimi ]irin idi. Qovunlar\n i[indw bir sar\ qovun var idi
ki, wtri yetmi] a`acl\qdan adam\n hu]unu apr\rd\. Kwndli bu qovunu q\rm\rd\, saxlay\rd\
ki, xana apars\n. Bwlkw ondan bir xwlwt ala. Amma qwza i]i twrsinw [evirdi.
Bir g^n xan ]ikara [\xm\]d\. Yolu kwndlinin bostan\n\n yan\na d^]d^. Xan bastana gedib
sar\ qovunu g=rd^. Qovuna xeyli tama]a elwdi. Qovun onu lap heyran elwmi]di. Istwdi
sar\ qovunu q\rs\n. G=rd^ qovunun dwrilmwsinw hwlw bir-iki g^n qal\b. Xan kwndlini
yan\na [a`\r\b dedi:
—&[ g^n ke[wr, d=rd^nc^ g^n^ bu qovunu mwnw gwtirwrswn.
Kwndli ba] wyib dedi:
—Xan sa` olsun, elw mwn bu qovunu swnw gwtirwcwkdim. Ba] ^stw gwtirwrwm.
Xan at\na minib getdi. Kwndli dw evinw gwldi, o`lu Wliyar\ [a`\r\b dedi:
—O`ul, ^[ g^n gwrwk g^nd^zlwri swn bostanda qalasan, gecwlwri dw mwn qalam.
O`lan dedi:
—Nw olub ki?
Kwndli dedi:
—Xan bostan\m\za gwlimi]di. Sar\ qovun xo]una gwldi. Gwrwk onu qoruyub ^[ g^ndwn
sonra xana aparaq.
Wliyar sar\ qovunu =z^nw saxlam\]d\. Atas\ xan ad\n\ [wkwndw Wliyar ba]\n\ a]a`\ sal\b
ba]lad\ fikirlw]mwyw. Elw ki, g^n batd\ Wliyar\n atas\ qoltu`una bir par[a [=rwk vurub,
bostana ke]ik [wkmwyw getdi.
Wliyar o gecw swhwrw kimi yatmad\. Swhwr atas\ evw qay\d\b, Wliyar\ bostana g=ndwrdi. Iki
g^n belw ke]ik [wkd\lwr.
Bunlar burda qals\n, sizw xwbwr verim dov]andan. Dov]an bwrk acm\]d\. +z^n^ haman
bostana yetirdi. Sar\ qovunun yan\na getdi, yaralay\b yemwyw ba]lad\.Wliyar ke]ik [wkirdi.
Dov]an\ g=rd^, tez qovalay\b bostandan [\xartd\. Wliyar gedib g=rd^, sar\ qovunu dov]an
yaralay\b. Bir xeyli fikirlw]di. +z-=z^nw dedi: “Sar\ qovun xana qismwt olmad\, qalan\n\ da
=z^m yeywcwywm”. Wliyar qovunun qalan\n\ da yeywndwn sonra =z^n^ atas\na [atd\r\b
dedi:
—Ata, dov]an bostana girib sar\ qovunu yeyibdi.
Ki]i ba]\na d=yw-d=yw bastana getdi. G=rd^ ki, sar\ qovun yoxdu. Tez xan\n yan\na gedib
dedi:
—Xan, ba]\na d=n^m, dov]an bostana girib sar\ qovunu yeyibdi. O`lum fwraswtsizlik
elwyib, dov]an\ g=rmwyib, gwrwk g^nah\m\zdan ke[wswn.
Xan bu s=zu e]idwndw [ox qwzwblwndi. Wmr elwdi:
—Wliyar\n boynunu bu saat vurars\n\z.
Kwndli [ox yalvard\, xan onun s=z^n^ e]itmwdi. Wmr elwdi, ki]ini d=yub bay\ra atd\lar.
Yaz\q kwndli ba]-g=z^ yar\lm\] evinw gwldi. Arvad\ onun qaba`\na [\xd\, qonum-qon]u
y\`\ld\.
Kwndli xan\n wmrini bunlara s=ylwdi. Wliyar\n
kefi pozuldu, rwngi qa[d\. Evdwn [\x\b
yava]-yava] bostana getdi, oturub a`lama`a ba]lad\. Wliyar baxd\ ki, budu dov]an gwlir.
Istwdi onu vura. Amma dov]an qa[mad\. Wliyar twwcc^blwndi. Dov]an adam kimi dil a[\b
dedi:
—Wliyar, niyw a`lay\rsan?
Aliyar dedi:
—Atam sar\ qovunu xana saxlatd\rm\]d\. Swn gwlib yemiswn. Xan\n ac\q\ tutub, amr
elwyib ki, mwnim boynumu vursunlar. Onun ^[^n a`lay\ram.
Dov]an dedi:
—Gwl, ikimiz birlw]wk, xan\ =ld^rwk.
Wliyar dedi:
—Swn zwif bir dov]an. Mwn dw balaca bir u]aq. Biz o b=y^kl^kdw xan\ necw =ld^rw
bilwrik?
Dov]an dedi:
—+ld^rw bilwrik. Swn mwn deywnw qulaq as. Mwn bu gecw xan\n ^z^ml^y^nw girib,
^z^mlwri korlaram. Xan\n ba]\ qar\]ar, swn dw yaddan [\xarsan. Sonra i]in dal\s\na
baxar\q.
Wliyar dov]andan raz\ qald\. Dov]an gecw =z^n^ xan\n ^z^ml^y^nw sald\. Yax]\ ^z^mlwri
yedi, yemwdiyini dw q\r\b yerw t=kd^, ayaqlay\b wzdi. Swhwr tezdwn ba`ban ba`a gedib
g=rd^ ba`da ^z^m qalmay\b, ham\s\ wzilib yerw t=k^l^bd^. Baxd\ dov]an\n rwddi qal\b.
Ba`ban\ yola-yola gedib xana swbwr verdi. San ba`a gwlib g=rd^ ki, do`rudan da ba`\n
^z^mlwri tamam korlan\b. Xan dov]an\n rwddini g=rd^. Xan bwrk qwzwblwnib wmr elwdi:
—Ov[ular haz\r olsunlar, d^nyada nw qwdwr dov]an var, ham\s\n\ q\rs\nlar.
O v[ular [=lw [\xd\lar, nw qwdwr axtard\lar dov]an\ tapmad\lar. Xan qwzwblwnib dedi:
—Gwrwk =z^m gedwm, dov]an\ tap\b =ld^rwm.
Xan at mindi, [=lw [\xd\. Iki g^n [=l^ doland\. Amma dov]an\ tapa bilmwdi. Bwrk
yoruldu. +z^n^ bir k=lgwliyw yetirdi, atdan d^]d^. At\n\ yan[idar elwyib otla`a buraxd\.
+z^ uzan\b yatd\.
Xan burda yatmaqda olsun, e]it dov]andan. Dov]an xan\ yatm\] g=rd^, tez =z^n^ Wliyara
yetirib dedi:
—Xan yat\b. Gwl tez gedwk. Mwn onun g=zlwrini c\rmaqlaram, swn dw nar\n torpaq
g=t^r^b, g=zlwrinw t=kwrswn. Qoy kor olsun, bizim can\m\z qurtars\n.
Wliyar raz\ olub dov]ana qo]uldu. Hwr ikisi gwlib xan yatan yerw [atd\.
Dov]an Wliyara dedi:
—Iki ovuc torpaq g=tur.
Wliyar torpa`\ haz\rlad\. Dov]an xan\n ba]\ ^st^ndw durdu. Var g^c^ ilw xan\n g=zlwrini
c\rmaqlad\. Xan g=z^n^ a[maq istwywndw Wliyar da torpa`\ onun g=z^nw t=kd^.
Xan\n [\`\rt\s\ [=l^ g=t^rd^. Wliyarla dov]an qa[\b g=zdwn itdilwr. Xan iki g=zdwn kor
olub gecwni [=ldw qald\.
Qurd-qu] xana h^cum elwyib onu par[alad\lar. Wliyarla dov]an da xan\n z^lm^ndwn xilas
oldular. Kwndw xwbwr yay\l\b ki, xan =l^b. Camaat meyitini gwtirmwyw getdi. Dov]an
Wliyar\ tap\b dedi:
—Wliyar, g=rd^n =ld^rwrik. Birliyin qaba`\nda z^lm dayana bilmwz.
________
Veb direktor: Betti Bleyer
Mwtni y\`d\: Nwrgiz Abadi
Veb ^[^n haz\rlad\: &lviyyw Mwmmwdova
AZERI.orga qoyuldu: oktyabr, 2003-c^ il