61
Məcmu
kapital-
cəmi
11545,5
35988,4
45303,4
70605,1
120118,0 152458,2
Nizamnamə
kapitalı
6057,6
32312,5
41876,3
63778,3
10525,9
128654,8
Ə
lavə
kapital
811,8
3326,5
3227,7
6595,7
12201,6
17698,3
Ehtiyat
kapitalı
4676,1
349,4
199,4
231,1
2659,5
5689,1
Cədvəldən göründüyü kimi, sığorta bazarında məcmu kapital son 12 ildə
təxminən 14 dəfə artmışdır.Nizamnamə kapitalından başqa sığortaçıların
ə
lavəkapitalı da artmışdır. Ehtiyat kapitalı isə əksinə azalmışdır.Ayrı-ayrı sığorta
ş
irkətlərinin nizamnamə kapitalının artması bu sahəyə yönəldilən investisiyanın
artması deməkdir.
Cədvəl 2.6
(manatla)
SIĞORTA Ş RKƏTLƏR
Ş
RKƏTLƏR ÜZRƏ
N ZAMNAMƏ
KAP TALLARI
«A-Qroup Sığorta Şirkəti» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
7 300 000,00
«Çartis Azərbaycan» Sığorta Şirkəti Açıq Səhmdar Cəmiyyət
6 786 500,00
«Alfa» Sığorta Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
7 780 000,00
«Paşa Həyat Sığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
22 500 000,00
«Atəşgah» Sığorta Şirkəti Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
4 837 000,00
«Atəşgah Həyat» Sığorta Şirkəti Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
4 375 000,00
«AtaSığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
4 800 000,00
«Royal » Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
5 500 000,00
«Azərsığorta» Dövlət Sığorta Kommersiya Şirkəti
4 971 000,00
62
Mənbə:
www.sigorta.maliyye.gov.az/
(Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
Dövlət Sığorta Nəzarəti Xidməti)
(11)
Ə
gər bir sahəyə investisiya yatırımları artırsa,demək ,orada gəlir,məhsuldarlıq
var.Son illərin statistik məlumatlarının təhlili göstərir ki,sığorta riskli sahə olsa
da,həm də gəlirli sahədir.Respublikamızda 1992-ci ildən indiyədək heç bir şirkət
müflis olaraq bazarı tərk etməmişdir.Bağlanan şirkətlərin fəaliyyətlərinin
dayandırılması səbəbi kimi sığorta işinin lazımi səviyyədə təşkil edilməməsi,əhalidə
sığorta maarifçiliyinin kifayət qədər olmaması və s. göstərmək olar.
Sığortaçının maliyyə sabitliyinin və ödəmə qabiliyyətinin təmin edilməsi üçün sığorta
təşkilatının imkanlarından yüksək olan öhdəlikləri təkrarsığortaya
«Azərqarant Sığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
4 010 000,00
«AzSığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
20 300 000,00
«Azərbaycan Sənaye Sığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
8 600 000,00
«BakıSığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
6 523 840,00
«Beynəlxalq Sığorta Şirkəti» Açıq Səhmdar Cəmiyyət
8 800 000,00
«Başak- nam Sığorta» (Azərbaycan-Türkiyə) sığorta və təkrar sığorta
Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
8 930 924,45
«MEQA Sığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
10 500 000,00
«Qala Həyat» Sığorta Şirkəti Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
5 005 000,00
«Qarant Sığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
4 000 000,00
«EraTransSığorta» AçıqSəhmdarCəmiyyəti
6 068 449,00
«Əmrah Sığorta» sığorta şirkəti
7 780 000,00
«Silkway» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
12 092 000,00
«GünaySığorta» AçıqSəhmdarCəmiyyəti
4 000 000,00
«RəvanSığorta» AçıqSəhmdarCəmiyyəti
10 000 000, 00
«XalqSığorta» AçıqSəhmdarCəmiyyəti
28 450 000,00
«AXAMBASK» Sığorta ŞirkətiAçıqSəhmdarCəmiyyəti
8 300 000,00
«PAŞASığorta» AçıqSəhmdarCəmiyyəti
40 000 000,00
«Standard nsurance» Sığorta ŞirkətiAçıqSəhmdarCəmiyyəti
11 000 000,00
«Buta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
7 300 000, 00
63
verilməlidir.Təkrarsığorta dedikdə sığorta müqaviləsi üzrə məsuliyyət daşıyan
sığortaçının risk məbləğinin mümkün ölçüsünü digər sığortaçıya
(təkrarsığortaçıya)təqdim etməsi başa düşülür.Təkrarsığorta prosesində sığortaetdirən
və yenidən sığortaçı arasında hüquqi cəhətli qarşılıqlımünasibətlər yaranmır.Sığorta
etdirən şəxs qarşısında mümkün zərərin ödənilməsinə görə məsuliyyəti bilavasitə
olaraq sığortaçı daşıyır.
Sığortaçının ödəniş qabiliyyətinin təmin edilməsi üçün ödəniş qabiliyyətinintəmin
olunması üçün aktivlərin ümumi məbləği və onun öhdəçiliyiüzrə məbləğinin arasında
mövcud olan fərq kimi hesablanan sığortaçının sərbəst aktivlərinin ölçüsü normativ
ölçüyə uyğun olmalıdır,yəni
A-H≥ N
Burada A- sığortaçının aktivlərinin faktiki ölçüsü,H-sığortaçının öhdəçiliyinin faktiki
həcmi,N- isə aktivlərin sığortaçının öhdəçiliyindən yüksək olmasını xarakterizə edən
normativ ölçüdür.
Sığortaçıların ödəniş qabiliyyətlərinin təmin olunması üçün müxtəlif risklərin
sığortası üzrə maksimal məsuliyyətin normativlərinə əməl etmək
lazımdır.Qanunvericiliyə əsasən müxtəlif riskli sığorta müqaviləsi üzrə maksimal
məsuliyyət sığortaçının şəxsi vəsaitlərinin 10 %-dən çox olmamalıdır.
Sığorta təşkilatlarının ödəniş qabiliyyətinə onun investisiya siyasəti və aktivlərin
yerləşdirilməsi əhəmiyyətli şəkildə təsir göstərir.Məsələn ,təsəvvür edək ki,sığorta
kompaniyası sığorta ehtiyatlarını düzgün şəkildə hesablamışdır və o müəyyən
olunmuş ölçüyə uyğun olan sərbəst aktivlərə malikdir.Lakin bu kompaniya
vəsaitlərini etibarsız bankın və investisiya fondunun depozitlərinə cəlb etmişdir.Belə
sığortaçının ödənişinin təmin olunmaması bankın müflisləşməsi və ya onun
vəsaitlərdən düzgün şəkildə istifadə etməməsi ilə əlaqədardır.Sığortaçıların sığorta
ödənişi üzrə öhdəçiliklərinin yerinə yetirilməsi ilə bilavasitə əlaqədar olan
vəsaitlərinin investisiyaya cəlb olunması riskinin azaldılması məqsədi ilə
sığortanəzarət tərəfindən investisiyaların xüsusi rejimi müəyyən edilmişdir.Qaydalara
ə
sasən investisiyaların ayrı-ayrı növləri qadağan edilmişdir. Qiymətli kağızlar