Microsoft Word aliyeva nigar docx

 

 

43 

 

mühitinin  təhlükəli  və  zərərli  amillərinin,  onların  parametrlərinin  faktiki 

dəyərləndirilməsi məqsədi ilə aşkara çıxarılmasından ibarətdir. 

Ə

mək şəraiti üzrə iş yerləri attestasiyasının keçirilməsi və təşkili məqsədi ilə 

müəssisədə  əmr  verilir,  ona  müvafiq  olaraq  müəssisədə,  lazım  gəldikdə  onun 

struktur bölmələrində, attestasiya komissiyası yaradılır. Attestasiya komissiyasının 

sədri  komissiyanın  tərkibi  və  əmək  şəraiti  üzrə  iş  yerlərinin  attestasiyasına  aid 

sənədləşməni  aparan,  onların  saxlanılmasına  və  tərtib  edilməsinə  cavabdeh  şəxs 

təyin  olunur,  eyni  zamanda  əmək  şəraiti  üzrə  iş  yerləri  attestasiyasına  aid  işlərin 

qrafiki və müddəti müəyyən olunur. 

Müəssisənin  attestasiyası  komissiyasının  tərkibinə  həmkarlar  ittifaqı 

təşkilatının  nümayəndələri,  müəssisənin  əməyinin  mühafizəsi  xidmətlərinin  və 

ə

məyin təşkili üzrə peşəkar mütəxəssislər daxil edilir. 

Attestasiya komissiyası: 

Bütün  mərhələlərdə  işin  aparılmasına  nəzarəti  və  metodiki  rəhbərliyi  həyata 

keçirir; 

ş

  yerlərinin  attestasiyasının  keçirilməsi  üçün  lazımi  normativ  sorğu  bazanı 

tərtib edir və onun öyrənilməsini təşkil edir; 

Müəssisənin  iş  yerlərində  yerinə  yetirilən  işlərin  xüsusiyyətləri  və  əmək 

şə

raiti üzrə oxşarlığını göstərməklə tam siyahısını tərtib edir; 

Müəssisədə  istehsalat  zədələnməsinin  səbəblərinin  təhlili  əsasında  daha 

təhlükəli sahələri, işləri və avadanlıqları aşkara çıxarır; 

Texnoloji  prosesin  xüsusiyyətləri,  avadanlıqların  tərkibi,  istifadə  olunan 

xammalın  və  materialların,  əmək  prosesinin  ağırlığının  və  gərginliyinin  təhlükəli 

və  zərərli  istehsalat  amillərini  əvvəllər  aparılmış  ölçülərinin  nəticələri,  işlərinin 

ə

mək  şəraitinə  aid  şikayətlərini  nəzərə  alaraq  qiymətləndirilən  hər  bir  iş  yerində 

---

 

 

44 

 

ə

mək prosesinin ağırlığı və gərginlik göstəricilərinin, istehsalat mühitinin təhlükəli 

və zərərli amillərinin siyahısını tərtib edir: 

Ə

mək  şəraiti  üzrə  iş  yerləri  attestasiyasının  nəticələrinin  işlənməsini 

avtomatlaşdırmaq üçün iş yerlərinə, sahələrə, sexlərə, istehsalatlara kodlar verilir; 

ş

 yerləri attestasiya edir və gələcəkdə istifadəsi üçün qərar verir. 

Ə

mək  şəraitinin  yaxşılaşdırılması  və  sağlamlaşdırılması  üçün  təkliflər 

hazırlayır. 

ş

  yerlərinin  attestasiyası  zamanı  cihazların  və  avadanlıqların  zədə 

təhlükəsizliyi  və  əmək  şəraiti  qiymətləndirilir.  Bununla  yanaşı  işçilərin  fərdi  və 

kollektiv  mühafizə  vasitələri  ilə  təmin  olunması,  eyni  zamanda  bu  vasitələrin 

səmərəliliyi nəzərə alınır. Hər bir iş üçün əmək şəraiti üzrə iş yerinin attestasiyası 

xəritəsi tərtib edilməlidir. Burada fondla silahlanma səviyyəsinin artması vacibdir. 

Müəssisənin fondla silahlanmasının texniki səviyyəsinin göstəriciləri 

(dəzgah və avadanlıqların xidməti) 

 

Cədvəl 4  

(şərti rəqəmlərlə) 

Avadanlıq parkı 

Ümumi sayı 

stismar edilmə müddəti 

10 ilə 

kimi 

10-20 ilə kimi 

20 ildən 

yuxarı 

1. dəzgahlar 

493 

27% 

43% 

30% 

2. tikiş avadanlığı 

46 

22% 

46% 

32% 

3. əyirmə avadanlığı 

41 

15% 

44% 

41% 

4.  köməkçi  istehsal 

və  ehtiyat  hissələri 

istehsal 

üçün 

avadanlıq 

 

 

 

- 

 

 

 

24% 

 

 

 

38% 

 

 

 

37% 

 

Cədvəlin  məlumatlarından  göründüyü  kimi  kombinatda  olan  ümumi 

avadanlıqların  30%  çoxunun  xidmət  müddəti  20  ildən  artıqdır  və  bu  vəziyyət 

kombinatın maşın avadanlıqlarıyla pis təmin olunmasını göstərir. Xidmət müddəti 

---

 

 

45 

 

10  ildən  20  ilə  kimi  olan  avadanlıqların  xüsusi  çəkisi  də  kombinat  üzrə  hələ 

yüksəkdir. 

Bu da avadanlıqların tez-tez təmin edilməsi və pis istifadə olunmasına şərait 

yaradır. Eyni zamanda yağlı avadanlıqların  çoxalması müəssisənin hesablama üzrə 

istehsal  gücündən  tam  istifadə  edə  bilməsinə  mənfi  təsir  göstərir.  Belə  olduqda 

avadanlığın  plan  gücü  ilə  faktiki  istehsal  gücü  arasında  uyğunsuzluq  yaranır  və 

onların istifadəsinin yaxşılaşması çətinləşir. 

Fəhlələrin  attestasiyası  nəticəsində  müəyyən  edilmişdir  ki,    fərz  edək  ki, 

müəssisə 2645 iş yerində işləri davam etdirmək olar. 116 köhnəlmiş iş yeri tövsiyə 

edilmişdir. 

ş

 yerlərinin attestasiyasının və rasionallaşdırılmasının nəticələri 

Cədvəl 5 

 

2012 

2013 

2014 

1. iş yerlərinin sayı o cümlədən 

3006 

2971 

3285 

2. Attestasiyadan keçənlər 

2750 

2746 

2745 

3. Rasionallaşdırıması nəzərdə tutulan 

35 

225 

83 

4. Ləğv edilməsi nəzərdə tutulan faktiki il ərzində  

14 

35 

83 

5.  ş yerinin səmərəliliyi 

35 

142 

60 

6.  Attestasiya  və  səmərələşdirmə  nəticəsində  azad 

edilmiş işçilərin sayı 

 

- 

 

35 

 

50 

7.  ş yerlərinin ləğv edilməsinə, səmərələşdirilməsinə 

aid  əməliyyatların  yerinə  yetirilməsinə  sərf  edilən 

xərc və məsrəflər (min manat) 

 

 

 

- 

 

 

 

200 

 

 

 

350,7 

8. Attestasiya nəticəsində əldə edilən iqtisadi səmərə 

(min manat) 

 

56,5 

 

27,0 

 

56,5 

 

Cədvəldən göründüyü kimi 2012-ci ildə 14 iş yeri ləğv edilmişdirsə, bu rəqəm 

2013-cü ildən 35, 2014-cü ildən isə 83-ə çatmışdır.  ş yerlərinin ləğv edilməsinə, 

səmərələşdirilməsinə və əməliyyatların yerinə yetirilməsinə  kombinat 2012-ci ildə 

200  min  manat  sərf  etmişdirsə  2013-cü  ildə  bu  rəqəm  350,7  min  manata 

---