Microsoft Word Alma turshusu doc
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Müxtəlif tərəvəz bitkiləri məhsullarının lazım olan əsas keyfiyyət analizləri № Məhsullar
- Fiziki-kimyəvi tədqiqat üsulları
55
Məhlul halında olan məhsullardan nümunəni xüsusi cihazlar vasitəsi ilə vaxtının konstruksiyası içərisində porşeni və şarlı klapanı olan turbacıqdan istifadə etməklə götürürlər. Kisələrdə olan dənəvari məhsullardan kisənin yuxarısından, ortasından və aşağı qatından şuplar vasitəsi ilə götürülər. Kartof və tərəvəzlərdən götürülmüş orta nümunələr diqqətlə kənar qarışıqlardan təmizlənir. Sonra yuyularaq silinir və qurudulur. Hər bir kartof yumurusu kökümeyvə uzununa 4 bərabər hissəyə bölünərək hər nümunədən ¼ götürülür sürtgəcdən kecirilir və qarışdırılır. Ağzı örtülən qaba yığılır. Baş kələm başları da dörd bərabər hissəyə bölünür və ¼ götürülür bıçaqla xırdalanır. Baş soğanlardan görülmüş nümunələr təmizlənir 4 hissəyə bölünərək bir hissə götürülür, bıçaqla xırdalanır. Püreyə bənzər ərzaqlar, tomat-pastadan nümunə götürülməzdən qabaq xırda dəmir mala və ya bıçaqla diqqətlə qarışdırılaraq sonra nümunə götürülürlər. Analiz üçün götürülmüş ərzaq nümunələr ağzı kip bağlanan şüsə qablarda saxlanılır.
56 Müxtəlif tərəvəz bitkiləri məhsullarının lazım olan əsas keyfiyyət analizləri № Məhsullar Quru madd ə % Şə k ərl ərin mi q dar ı % Ni şasta Tur şululuq % S-vitamini mq% karotin Seleüloza Zülal Nitratlar mq kq 1 Pomidor + + - + + - - - + 2 Xiyar + + - - + - - - + 3 Gül
kələm + - - + + - + + + 4 Ağbaş
kələm + + - + + - + + + 5 Soğan + + - - + - - - + 6 Göy
noxud + + + - + - - + + 7 Lobya + - - - +
+ + + 8 Kök + + - - - + + - + 9 Mətbəx çuğunduru + + - - + - + - + 10 Şirin bibər + + - - + + - - + 11 Badımcan + + - - - - - - + 12 Göy
qabaq + - - - + - - - + 13 Şəkərli qarğıdalı + + + - + - + - + 14 İspanaq + - - + + + - - + 15 Ravənd + + - + + - + - + 16 Qarpız + + - + + - - - + 17 Yemiş + + + - - + - - + 18 Qabaq + + + - - + - - + 19 Cəfəri + + -
+ + - - + 20 Kərövüz + + - - + + - - + 21 Turp + + - - + - + - +
57
Tərəvəz məhsullarının keyfiyyətinə nəzarət fiziki-kimyəvi üsullarla yanaşı orqanoleptik qiymətləndirmə üsulundan da istifadə olunur. Bu üsulla məhsulun istehsal dəyəri qiymətləndirilir. Orqanoleptik qiymətləndirmə hiss üzvülərinin köməyi ilə həyata keçirilir: görmə, dada baxma, iyləmə, və s. Görmənin köməyi ilə vizual olaraq məhsulun rəngi, xarici görkəmi, forması şəfafflığı öyrənilir. Eyni zamanda məhsulun dad keyfiyyəti, şirinliyi, duzluluğu acılığı, turşuluğu müəyyən olunur. Toxunaraq hiss etməklə məhsulun özlülüyü, bərkliyi, sıxılma nəticəsində deformasiyaya uğraması haqqında müəyyən məlumatlar əldə olunur. Bu metodla analiz aparmaq üçün kimyəvi maddələrdən və cihazlardan istifadə olunur. Lakin işi yüngülləşdirmək üçün bir sıra prossedurlar, işıq qızdırmadan istifadə olunur. Yeyinti məhsullarının keyfiyyət analizlərini orqanoleptik göstəricilərin təyini ilə başlayırlar. Sonrakı mərhələdə fiziki-kimyəvi analizləri həyata keçirirlər. Hazır məhsulların orqanoleptik göstəricilərini dada baxma (dequstasiya) yolu ilə keyfiyyət göstəricilərinin standartların və texniki şərtlərin tələbatına uyğunluğu müəyyən olunur. Bunun üçün ərzaq məhsullarının keyfiyyəti beşballı şkala ilə qiymətləndirilir. Bu şkala keyfiyyətin 5 əsas 58
qiymət; kafi-3 qiymət; qeyri kafi-2 qiymət; pis-1 qiymətlə qiymətləndirilir. 5 ballı, qiymətləndirmə ilə məhsulun qiymələndirilməsi yüksək ixtisaslı dequstatorlar tərəfindən həyata keçirilir. Orqanoleptik qiymətləndirmə zamanı ardıcıllığa rəyət olunması məsləhət görülür. Əvvəlcə vizual göstəricilər baxmaqla-xarici görnüş, forma, rəng, şəffaflıq və s; sonra iyi, qatılıq və dadı, tamı müəyyən edilir.
Tərəvəz məhsullarının kimyəvi tərkibinin öyrənilməsində vitaminlərin, turşuların, ümumi turşululuğun, fəal turşululuğun, üzvi turşuların, şəkərlərin təyin olunmasında kimyəvi tədqiqat üsullarından istifadə olunur. Ərzaq məhsullarının sıxlığı, tərkibindəki quru maddənin miqdarı və digər fiziki göstəricilər fiziki tədqiqat üsulları ilə təyin edilir.
Arlometr silindrik şüşə formalı hər iki ucu qaynaqlanmış bağlı çubuqdur. Bu cihazın yuxarı hissəsi nazik boğazdan ibarətdir ki, bu da dərəcələrə bölünmüş şkaladır. Aşağı hissəsi isə içərisi doldurulmuş kürəcikdir. Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|